Blauwtong is nog niet uitroeibaar en treft meer rundvee

Volgens de recentste data op de website van de Rijksdienst voor Ondernemers is het aantal blauwtongbesmettingen vastgesteld met een PCR-onderzoek opgelopen naar 6.635. Daarnaast zijn 2.072 besmettingen vastgesteld op basis van klinische verschijnselen. Dit zijn er 425 meer dan vorige week. De daling van het aantal nieuwe besmettingen is daarmee gestopt. Vorige week kwamen er nog 402 nieuwe besmettingen bij.

Of het huidige blauwtongvirus serotype 3 (BTV-3) net zo goed kan worden aangepakt als serotype 8, dat van 2006 tot 2012 in Nederland voorkwam, is nog de vraag. Een vrijwillig vaccinatieprogramma tegen BTV-8 startte in 2008 en in voorjaar 2012 was Nederland weer vrij van blauwtong.

Volgens het rapport van de deskundigengroep is de situatie bij de BTV-8-epidemie niet te vergelijken met die van BTV-3. De vaccinatiecampagne begon twee jaar na de uitbraak, waardoor mogelijk al veel runderen en schapen in aanraking waren gekomen met blauwtong.

Viraemie niet te voorkomen

Daarnaast kon het vaccin tegen BTV-8 viraemie – de aanwezigheid van het virus in het bloed – voorkomen. De huidige BTV-3 vaccins verminderen viraemie wel, maar voorkomen het niet geheel. Het zal daardoor op korte en middellange termijn niet lukken het BTV-3-virus uit Nederland en de omringende landen uit te roeien. En ook met BTV-8 heeft het ruim drie jaar geduurd voordat Nederland virusvrij was.

Dat de huidige BTV-3-vaccins viraemie niet helemaal voorkomen is, samen met het feit dat het virulenter is, de reden dat het niet lukt om ziekteverschijnselen helemaal te voorkomen. Bij zowel de schapen als runderen die zijn gevaccineerd zijn de verschijnselen wel minder ernstig en genezen meer dieren.

Het aantal dode dieren is in de zomerperiode sterk opgelopen. Dat betrof eerst vooral schapen, maar later ook runderen. Het totaalaantal per week lag in augustus voor schapen vier à vijf keer zo hoog en voor runderen twee keer zo hoog als wat Rendac gemiddeld ophaalde in deze periode in voorgaande jaren.

De cijfers van de afgelopen weken geven een daling van het aantal opgehaalde dode dieren weer. Bij schapen loopt dit het sterkst terug, de daling is nu vier weken te zien. En ook bij runderen lijkt sinds een week een dalende trend te zijn ingezet.

Heel Nederland en groot deel Europa besmet

De besmettingen met blauwtong waren eerst vooral in Gelderland, Overijssel, Noord-Brabant en Limburg. In het gebied waar vorig jaar de meeste besmettingen waren, het midden en noordwesten van het land, waren aanvankelijk veel minder meldingen. Inmiddels hebben zich besmettingen in het hele land voorgedaan. Voornamelijk op schapen- en rundveebedrijven, wat minder vaak op geitenbedrijven en incidenteel bij alpaca's.

In deze landen zijn ook besmettingen met BTV-3 gemeld: Duitsland, België, Luxemburg, Frankrijk, Denemarken, Portugal, Zwitserland, Oostenrijk, Zweden, Noorwegen, Tsjechië en het Verenigd Koninkrijk. Blauwtong is dit jaar snel over grote delen van Europa verspreid. Het BTV-3-virus dat de besmettingen nu veroorzaakt is hetzelfde als dat van vorig jaar, blijkt uit onderzoek door Wageningen Bioveterinary Research.