De werking en het effect van kalverdrinksysteem Milkbar

De Milkbar is een kalverdrinksysteem dat 35 jaar geleden is ontstaan in Nieuw-Zeeland. Dit systeem is daar ontwikkeld met het idee dat kalveren snel en efficiënt gevoerd moeten worden. Aangezien in Nieuw-Zeeland alle koeien in het voorjaar afkalven, is het belangrijk dat de opfok vlekkeloos verloopt. Doordat er veel kalveren zijn van dezelfde leeftijd, lopen ze in grote (gelijke) groepen. Er is weinig tijd om alle kalveren individueel te controleren, zuigers en voedingsdiarree kun je er dan niet bij hebben.

De+werking+en+het+effect+van+kalverdrinksysteem+Milkbar
Alpuro Breeding
© Kennispartner

Het belang van zuigen

Kalveren hebben van nature een zuigreflex en de behoefte dit te doen. Als het kalf bij de koe zou drinken, zou een kalf er ongeveer 3,6 minuten over doen om 1 liter melk binnen te krijgen. Wanneer kalveren veel sneller de melk op kunnen drinken, is de zuigbehoefte niet gestild en gaan ze aan andere dingen en elkaar zuigen. De Milkbarspeen is zo ontwikkeld dat een kalf 1 liter melk drinkt in 4 minuten tijd.

Het is belangrijk dat een kalf zuigt voor:

  • Speekselproductie, dit is goed voor het verteren van lactose. Bevat natriumbicarbonaat waardoor de pH in het kalf stabiel blijft, daarnaast helpt het bij de vertering van vet.
  • Stimulatie van de interne enzymproductie (Lactoferrine-lactoperoxidase). Verhoogt de immuniteit en verbetert hierdoor de bescherming van het kalf.
  • Hormoonstimulatie (van oxytocine en insuline). Dit zorgt voor een goede opname van melk en dat suikers worden afgebroken.
  • Fysiologische stimulatie met de slokdarmsleufreflex (voorkomt voedingsdiarree).

Wanneer de van nature aanwezige zuigbehoefte niet gestild is, is de kans op zuigers groot. Zuigers veroorzaken vaak mastitis. Dit komt doordat ze de keratineplug uit de speentjes van het kalf zuigen. Hierdoor hebben bacteriën vrij spel. Ongeveer 20 procent van de mastitisgevallen worden veroorzaakt door zuigers.


Het is belangrijk dat een kalf zuigt voor speekselproductie, stimulatie van de interne enzymproductie, hormoonstimulatie en fysiologische stimulatie met de slokdarmsleufreflex. Illustratie: Alpuro Breeding.
Het is belangrijk dat een kalf zuigt voor speekselproductie, stimulatie van de interne enzymproductie, hormoonstimulatie en fysiologische stimulatie met de slokdarmsleufreflex. Illustratie: Alpuro Breeding. © Kennispartner


Slokdarmsleufreflex

In de natuur drinkt het kalf onder de koe, dit is de beste houding voor de slokdarmsleufreflex om te voorkomen dat de melk in de pens komt. Voor kalveren is 65 cm de juiste hoogte en voor Jerseys is dit zelfs 60 cm. Als de emmers hoger hangen zijn de hals en ook de spieren in de hals uitgerekt. Hierdoor kan de slokdarmsleufreflex niet goed functioneren en komt er melk in de pens.

Eigen onderzoek van Milkbar wijst uit dat door de speekselaanmaak en het langzame drinken, de melk beter door het kalf kan worden verteerd. Melk (met magere melkpoeder) stremt in de maag, wat ervoor zorgt dat er een soort kaasjes worden gevormd in de maag. Wanneer kalveren uit een Milkbarspeen drinken, is dit verdeeld in hele kleine klontjes wat de verdere vertering ten goede komt. Als de melk snel en met weinig speeksel wordt gedronken, zijn dit veel grotere klonten, die in de darmen lastiger verteerbaar zijn.

Daarnaast bevat de melk in de lebmaag van een kalf twee uur na het drinken uit een milkbarspeen 3 mg/gm lactose, terwijl dit bij het drinken uit een gewone speen 12 mg/gm is. Lactose zijn suikers die het kalf nodig heeft, maar waar bacteriën ook goed op groeien. Dus hoe sneller deze door het kalf zijn opgenomen hoe beter.


Natuurlijk gedrag

De hele gedachte achter de Milkbarspenen is het nabootsen van de natuur. Als een kalf drinkt bij de koe moet het kalf ook om de speen van de koe vacuüm creëren om daar melk uit te krijgen.

Wanneer een kalf dat drinkt, dan weer stopt, dan weer gaat drinken en dan weer stopt, is dat een teken dat het kalf te snel en te veel melk in één keer binnenkrijgt. Het kalf moet dan in feite naar lucht happen. Het lichaam kan de snelheid van de melk niet aan. Daarnaast is het risico op longproblemen groter. Als je kalveren hoort hoesten tijdens of na het drinken dan is dit een teken dat het drinken van de melk te snel gaat.


Kalveren hebben van nature een zuigreflex en de behoefte dit te doen. Bij een koe drinkt een kalf ongeveer 1 liter melk in 3,6 minuten. Kunnen kalveren te snel de melk opdrinken, dan is de zuigbehoefte niet gestild en gaan ze aan andere dingen en elkaar zuigen. De Milkbarspeen is zo ontwikkeld dat een kalf 1 liter melk drinkt in 4 minuten tijd. Foto: Alpuro Breeding
Kalveren hebben van nature een zuigreflex en de behoefte dit te doen. Bij een koe drinkt een kalf ongeveer 1 liter melk in 3,6 minuten. Kunnen kalveren te snel de melk opdrinken, dan is de zuigbehoefte niet gestild en gaan ze aan andere dingen en elkaar zuigen. De Milkbarspeen is zo ontwikkeld dat een kalf 1 liter melk drinkt in 4 minuten tijd. Foto: Alpuro Breeding © Kennispartner


De soorten

Er zijn van Milkbar twee soorten spenen: een gele zachte speen en een zwarte iets taaiere speen. Milkbar adviseert om te starten met de gele zachte Milkbarspenen. Hier voer je de eerste drie voedingen biest mee. Deze gele speen past ook op de dop van de Speedy Feeder. Het advies is om vijf kalveren per speen te voeren en deze dan te vervangen. Daarna ga je over op de zwarte spenen. Als ieder kalf apart staat, kunt u twee kalveren met één speen voeren, om daarna de speen te vervangen. In de groepshokken houdt ieder kalf zijn eigen speen en na ieder kalf wordt de speen vervangen. Begin gelijk met het melk voeren via een Milkbarspeen, later aanleren gaat meestal niet goed.


Geschikt voor speenemmer

Door een samenwerking met Hiko is het nu ook mogelijk om de Milkbarspeen in de gewone speenemmer te gebruiken. Dit systeem heet de Calf Buddy en is verkrijgbaar bij Alpuro Breeding. Als het kalf naar een groepshok gaat kunt u kiezen voor een Milkbar 6 of een Milkbar 10. Het leeftijdsverschil mag in deze groep niet groter zijn dan twee weken. Als dit wel het geval is kan er worden gekozen voor een drinkautomaat, hier kan de Milkbarspeen ook voor worden gebruikt. Vervang een Milkbarspeen aan de automaat na 600 tot 700 liter.

Het advies is om een Milkbar twee keer per week schoon te maken met water van 50 graden Celsius met normaal afwasmiddel. Liever geen agressievere schoonmaakmiddelen, want dan wordt het rubber in de spenen aangetast. De Milkbar met compartimenten is enkel geschikt voor kalveren jonger dan tien dagen. En de Milkbar zonder compartimenten is geschikt voor kalveren ouder dan tien dagen. Kalveren hebben dan ongeveer dezelfde zuigkracht. Er wordt één Milkbar per hok geadviseerd in plaats van het steeds overplaatsen van een Milkbar naar een ander hok.

Meer informatie over dit systeem is verkrijgbaar bij onze specialisten.


Dit artikel is gecreëerd door onze kennispartner Alpuro Breeding

Alpuro Breeding

Het totaalconcept van Alpuro Breeding voorziet de veehouder in vrijwel alles wat hij/zij nodig heeft voor een geslaagde kalveropfok. Praktisch en doeltreffend....

Lees verder »

Meer van Alpuro Breeding

Meer artikelen van Alpuro Breeding »

Artikelen over Alpuro Breeding