'Verplichte duurzaamheidsafspraak in pachtcontract niet wenselijk'

Rummenie vindt dat het verplicht stellen van duurzaamheidsafspraken een inperking zou betekenen van het eigendomsrecht van de verpachter. Ook zou het rechtsongelijkheid tot gevolg hebben omdat een derde van de landbouwgrond in Nederland is verpacht. De staatssecretaris overweegt in toekomstige regelgeving wel een mogelijkheid op te nemen waarbij de verpachter en pachter op vrijwillige basis bindende duurzaamheidsafspraken kunnen maken. Dat heeft hij vermeld in een brief over pacht aan de Tweede Kamer.

De staatssecretaris vindt het belangrijk dat biologische grond zoveel mogelijk biologisch blijft bij het afsluiten van nieuwe overeenkomsten. Hij wil met het Rijksvastgoedbedrijf vervolgstappen zetten in het geven van een voordeel aan agrariërs die beschikken over een duurzaamheidscertificaat. Zo wil hij inzetten op vergroting van het biologische landbouwareaal. Ook met Staatsbosbeheer wil hij hierover afspraken maken.

Voorstellen uit de sector

Rummenie reageert in de Kamerbrief op de voorstellen voor herziening van de pachtwet die zijn gedaan door de vier veldpartijen: de Bond van Landpachters en Eigen Grondgebruikers (BLHB), LTO Nederland, het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) en de Federatie Particulier Grondbezit (FPG). Deze partijen hebben vanaf januari 2023 aan voorstellen gewerkt. De partijen vinden de huidige pachtwet niet aansluiten bij de praktijk.

Eerder dit jaar bleek dat het overleg is vastgelopen. FPG enerzijds en de overige drie partijen anderzijds kunnen geen overeenstemming bereiken over de nieuwe pachtvorm duurzaam langlopende pacht en kortlopende pacht. Duurzame langlopende pacht ('loopbaanpacht') zou een nieuwe pachtvorm kunnen worden. Deze pachtvorm kan worden aangegaan voor de duur van achttien jaar voor zowel opstallen als los land. Ook is er hierbij geen sprake van continuatierecht waardoor de pachtovereenkomst na achttien jaar wordt beëindigd.

Over een aantal andere wijzigingen kwamen de vier partijen wel tot overeenstemming. Zo hebben ze een voorstel gedaan voor een nieuwe vorm met de naam 'natuurpacht' ter vervanging van reservaatpacht. Deze pachtvorm kan worden ingezet voor gronden in gebieden met de functie natuur en voor grond die is ingericht voor natuur met agrarisch medegebruik. Voor de afspraken met betrekking tot behoud van natuur en landschap wordt onderzocht of de beheersvergoeding vanuit het Subsidiestelsel Natuur en Landschap (SNL-regeling) hiervoor beschikbaar kan worden gesteld.

Herzieningsvoorstel

Rummenie staat in de basis positief tegenover de voorstellen, maar plaatst wel kanttekeningen. De komende maanden zal hij de ideeën met deskundigen en belanghebbenden vanuit diverse disciplines verder uitwerken. De uitkomsten verwerkt hij in een eerste conceptherziening van de pachtregelgeving, die in de eerste helft van volgend jaar moet worden afgerond. Daarna volgt een internetconsultatie.

De staatssecretaris verwacht in het vierde kwartaal van 2025 het herzieningsvoorstel van de pachtregelgeving aan de Kamer te kunnen aanbieden.