'De supermarkt belde: of ik toch tafelaardappelen wilde leveren'

Het is een mistige, koude dag in januari bij Wansink in Laren. Op een deel van de Gelderse boerderij ligt in netzakken een rijke scharkering aan aardappelrassen, zoals Alouette, Bildtstar, Frieslander en de onbekendere Menopper. 'De Menoppers zijn speciaal voor onze grondsoort gekweekt door een kweker uit Bathmen', licht Henk Wansink toe.

Zoon Ruud Wansink is beoogd opvolger, maar werkt nu ook nog als teeltadviseur bij Agriant in het Drentse Emmen. De 27-jarige zit al wel bij zijn vader in de maatschap. Henk Wansink: 'Ik ben al de negende generatie op deze plek. Mijn vader had voorheen ook melkvee. Maar toen het melkquotum kwam, deed hij alle dieren weg en ging hij alleen met de akkerbouwtak verder.'

In totaal heeft de familie Wansink 75 hectare, waarvan 50 hectare in eigendom. In 1991 was het voor de toen nog jonge akkerbouwer een zoektocht naar wat het beste bij hem paste. 'Rond 1995 besloot ik te specialiseren in aardappelen. Wij hebben ook altijd een thuiswinkel gehad en ik dacht: waarom zouden wij op termijn niet ook aan supermarkten gaan leveren?', vertelt Wansink.

Stap gezet in 2012

De ondernemer waagde die stap pas in 2012 en belde de chef van de groenteafdeling van Plus Beuzel in Laren. Die was enthousiast en Wansink mocht meteen leveren. Vervolgens vroeg hij ook in Lochem aan Plus Mensink of hij mocht leveren, maar die zag het in eerste instantie niet zitten. 'Later belden ze mij terug. Of ik toch tafelaardappelen wilde gaan leveren. Daar was ik natuurlijk blij mee.'

De hoofdmoot van de teelt bestaat bij Wansink uit 25 hectare fritesaardappelen van het ras Fontane. 'Aviko wil graag Fontane en dit aardappelras past ook nog eens bij onze grondsoort, die vooral bestaat uit zwarte enk- en broekgronden en ontginningsgronden.' Naast Fontane teelt de akkerbouwer ook 12 hectare zetmeelaardappelen van de rassen Altus en Seresta.

Verder verbouwt de ondernemer suikerbieten, tarwe en snijmais. In 2021 kwam daar de coöperatie Van Onze Grond bij, die ook interesse had. 'Via deze coöperatie leveren wij inmiddels aan tien supermarkten in de regio Deventer.' Speciaal voor coöperatie Van Onze Grond en de huisverkoop teelt Wansink 1,5 hectare Bildtstar, 0,5 hectare Frieslander en 0,25 hectare Alouette. En voor de huisverkoop 1,5 hectare Menopper.

'Wat Menopper betreft zie je wel dat klanten aan nieuwe namen moeten wennen in aardappelland. Ze zijn in eerste instantie toch geneigd voor de bekende rassen te kiezen.' De keuze voor de aardappelrassen is, naast smaak, niet willekeurig. Frieslander is een heel vroeg ras en Menopper en Bildtstar zijn ook vroege rassen. Onder normale omstandigheden heeft Wansink de aardappeloogst dan ook begin september binnen.

Boerderijwinkel

Zo'n 15 procent van de totale aardappelopbrengst wordt vermarkt via de eigen boerderijwinkel, de plaatselijke retail en Van Onze Grond. Terwijl Wansink gecharmeerd is van de nichemarkten, focust zoon Ruud voorlopig op het leveren van fritesaardappelen voor Aviko en zetmeelaardappelen voor Avebe.

'Ik zie dat je met eigen verkoopkanalen meer je eigen prijs kunt rekenen voor het product. En dat levert in verhouding meer op. Maar het is wel meer werk', erkent Wansink. Wat hij een voordeel vindt van leveren aan Avebe, is dat de prijs stabiel is. 'Je hebt nooit een lage prijs voor je aardappelopbrengst en dat is ook wat waard. Bij Aviko heb je kans op een plusje doordat je in de pool zit.'

Wat de aardappelrassen zelf betreft, is het mooie van Alouette volgens Wansink dat het resistent is tegen phytophthora. 'De schimmeldruk was vorig jaar enorm, dus ik heb uit voorzorg toch een paar keer gespoten.'

Rooien met oude Kverneland

Wansink bouwde in 2019 een nieuwe bewaarloods voor 1.000 ton losgestort product met natuurlijke ventilatie en voor 130 ton aan kistenbewaring met mechanische koeling van Omnivent. De Fontane-aardappelen komen in de 1.000 tons losgestorte bewaring en de rest van de rassen, behalve de zetmeelaardappelen, in de 130 tons kistenopslag. De rassen voor de thuiswinkel en retail worden rechtstreeks gerooid in kuubskisten.

Dat rooien gebeurt met een oude Kverneland UN5300-verstekrooier met bunker. 'Ruud en ik rooien daarmee zo'n 1 hectare per dag. Dat gaat prima', stelt Wansink. Dat hun aanpak geen windeieren legt, blijkt wel uit het feit dat ze vorig jaar een nieuwe Claas Arion 630-trekker hebben gekocht met bandendrukwisselsysteem. 'Deze gebruiken we voor ploegen, grondbewerking en transportwerk.'