Krimp aantal varkens in Nederland gaat sneller dan in rest EU

De belangrijkste reden van de krimp zijn de opkoopregelingen waar een deel van de varkenshouders aan mee gaat doen. In de Europese Unie (EU) als geheel wordt volgend jaar een daling in de productie van varkensvlees verwacht. Rabobank verwacht een daling van 0,5 procent. Ziektedruk speelt hierin een rol, zoals PRRS in Spanje en Afrikaanse varkenspest in een aantal andere landen.

In de eerste zeven maanden van dit jaar nam de varkensvleesproductie in Europa juist toe met 3 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. De helft van de groei kwam door meer slachtingen en de andere helft door stijging van het slachtgewicht.

Door een hoger aanbod van vleesvarkens kwamen de prijzen van vleesvarkens en biggen in het tweede kwartaal van dit jaar lager uit. Waarschijnlijk neemt het aanbod van varkens iets af in de tweede helft van dit jaar. In Frankrijk (-0,5 procent), Nederland (-6 procent) en Italië (-6 procent) daalde de zeugenstapel namelijk in de eerste helft van dit jaar. In Duitsland (+1 procent), Denemarken (+1 procent) en Polen (+3 procent) steeg het aantal zeugen juist in deze periode. In Spanje en België bleef het aantal zeugen ongeveer gelijk.

Nederlandse prijzen onder gemiddelde

De afgelopen weken waren de varkensprijzen in de EU stabiel na een daling in het derde kwartaal van 2024. Daarbij liggen de varkensprijzen in Nederland en Denemarken onder het gemiddelde niveau van de EU. Volgens Rabobank komt dat doordat Nederland en Denemarken relatief sterk afhankelijk zijn van de export en daarmee genoodzaakt zijn om te kunnen concurreren op de internationale markt.

De biggenprijzen zijn de laatste maanden gedaald in lijn met het jaarlijkse seizoenspatroon. De marges in de zeugenhouderij zijn sterk gedaald in de afgelopen maanden. Door de relatief hoge opbrengsten in de eerste helft van 2024 is een positief bedrijfsresultaat voor dit jaar voor zeugenhouders wel gewaarborgd, stelt Rabobank in de update.

Varkensprijzen gaan weer stijgen

Doordat het aanbod krapper wordt, verwacht Rabobank dat de prijzen voor varkens de komende maanden weer gaan stijgen. Maar er zijn wel enkele onzekerheden. De bank noemt specifiek het Chinese antidumpingsonderzoek. Dit kan verwerkers voorzichtig maken in het verhogen van de prijzen. De exacte impact is afhankelijk van eventuele importheffingen door China en welke producten daaronder gaan vallen. De bank verwacht verder een stijging van agrarische grondstoffen in de tweede helft van 2024. De voerprijzen stijgen hierdoor.

De export van varkensvlees vanuit Europa is nog altijd zwak en daalde met 1 procent in de periode januari-juli 2024 ten opzichte van een jaar eerder. De export naar China nam met 7 procent af. De export naar dit Aziatische land neemt waarschijnlijk wel weer toe in de tweede helft van dit jaar. Dit was in juli al te zien. De volumes naar China waren in deze maand op het hoogste niveau van dit jaar tot nu toe. Er ging beduidend meer varkensvlees vanuit de EU naar de Filipijnen (+22 procent), Zuid-Korea (+18 procent), Vietnam (+16 procent) en Australië (+9 procent).

Productie buiten EU neemt toe

De varkensvleesproductie buiten Europa neemt toe. Na een daling in 2023 is de zeugenstapel in de Verenigde Staten dit jaar stabiel. Door verbetering van de productiviteit stijgt de productie van varkensvlees in de Verenigde Staten dit jaar met 2 procent ten opzichte van 2023. In Brazilië neemt de productie dit jaar toe met 3,5 procent. In China gaat de uitbreiding van de zeugenstapel dit jaar moeizaam. Vandaar de verwachting dat China in de tweede helft van dit jaar meer varkensvlees gaat importeren dan vorig jaar.

De voerwinsten in de Nederlandse varkenshouderij zijn zowel dit jaar als vorig jaar volgens Rabobank historisch hoog. De sector staat er daardoor financieel sterker voor. Bedrijven zijn weerbaarder voor financiële tegenvallers, constateert de bank. Maar de kostprijs is ook flink gestegen en die neemt verder toe, is de verwachting. Zowel mestafvoerkosten, kosten voor arbeid als kosten voor bouw en renovatie stijgen. Die kosten moeten wel gemaakt worden om aan nieuwe eisen te kunnen voldoen op het gebied van emissies en dierenwelzijn.