Analyse: Hoe staan varkensslachterijen ervoor aan vooravond saneringsronde?

Een keerpunt was de sluiting van de Nijmeegse varkensslachterij Hilckmann in 2016, terwijl ze vrij concrete nieuwbouwplannen op een andere locatie had. Twee jaar daarvoor realiseerde Van Rooi Meat nog een flinke moderniseringsslag en concentreerde ze de slacht- en verwerkingsactiviteiten – zo'n 11.000 varkens per dag – op een locatie in Helmond. Eind 2015 nam Westfort de nieuwgebouwde en duurzaamste slachterij ter wereld in gebruik in het Utrechtse IJsselstein. Daar wordt het vlees van zo'n 10.000 varkens per dag verwerkt.

Hilckmann werd voor 21 miljoen euro weggekocht, maar na een definitieve toezegging van dat bedrag blies het vleesverwerkende familiebedrijf de bedrijfsverplaatsing af. Onder meer vanwege het gebrek aan groeimogelijkheden in Nederland en de ontwikkelingen in de varkenshouderij. Wekelijks slachtte het Nijmeegse bedrijf 22.000 varkens.

Sindsdien zijn meer varkensslachtlocaties in Nederland gesloten. Zo is de slachtcapaciteit van varkens bij Gosschalk in Epe, zo'n 10.000 slachtingen per week, verdwenen. De locatie van Pali Group in Geldrop, met een vergunning om maximaal 749.000 vleesvarkens per jaar – zo'n 15.000 per week – te mogen slachten, is dit jaar gesloten. De varkensactiviteiten zijn overgeheveld naar de slachterij van Compaxo in Zevenaar, waar Pali toch al mee samenwerkte.

Moderniseringsslag Compaxo

Compaxo startte in 2020 met een moderniseringsslag en uitbreiding en slacht wekelijks zo'n 32.000 varkens. Ze slacht voor derden in loondienst. Het familiebedrijf investeert ook nog volop in de eigen vleesverwerkingslocatie in Gouda.

De ontwikkelingen bij Vion, de grootste varkensslachterij in Nederland, zijn ook doorgegaan. De afgelopen vijf jaar is vooral ingezet op het concentreren van vleesverwerkingsactiviteiten en specialisatie. Vion investeerde naar eigen zeggen zo'n 35 miljoen euro in een kortere productieketen.

De locatie in Valkenwaard, waar vooral spekactiviteiten plaatsvonden, is rond 2020 gesloten. Bij Vion Scherpenzeel worden momenteel hoofdzakelijk de middels van varkens verwerkt tot onder meer bacon, ribben, buiken, spareribs en varkenshaasjes.

Flinke investeringen bij Vion Boxtel

Bij de hoofdlocatie in Boxtel zijn de afgelopen jaren flink wat investeringen gedaan om de wekelijks zo'n 90.000 vleesvarkens efficiënt en met een zo laag mogelijke CO2-voetafdruk te verwerken. De activiteiten op deze locatie zijn gericht op de voorziening van de vleesindustrie en retail wereldwijd.

Vion Apeldoorn slacht wekelijks zo'n 25.000 varkens. Vion Groenlo kent vergelijkbare aantallen, maar is gespecialiseerd in de verwerking van varkens in de duurzaamheidsconcepten Good Farming Star en De Groene Weg (biologische vleesvarkens). Ook worden er zeugen geslacht en uitgebeend.

ING verwacht door de beëindigingsregeling een sectorkrimp in Nederland van 20 procent. Slachterijen zullen dan ook gaan voorsorteren op een verder dalend varkensaanbod. Een importland voor varkens gaat Nederland niet worden.