Voederbiet Elicieuse combineert opbrengst, ziektetolerantie en gebruiksgemak

Veel veehouders onderschatten de voederwaarden van voederbieten, is de ervaring van Thomas van Tetering van DLF. Voederbieten leveren gemiddeld 1.100 VEM per kilo droge stof. Een opbrengst van 130 ton per hectare levert dan 22.000 kVEM per hectare. 'Dat haal je niet zo gemakkelijk met mais', zegt de productmanager van het zaaizadenbedrijf.

'Voederbieten zijn een ideale aanvulling op het rantsoen; ze verlagen niet alleen de kostprijs, maar verhogen ook de gehalten aan vet en eiwit in de melk', legt Van de Tetering uit. Bovendien zijn voederbieten zeer smakelijk. Dat stimuleert de ruwvoeropname. 'Hoe meer ruwvoer een koe opneemt, hoe meer melk ze produceert', voegt de productmanager toe. Hij adviseert om niet meer dan 3 tot 4 kilo droge stof voederbieten per dag te voeren om een teveel aan suikers te voorkomen.

Voederbieten worden vaak geteeld in regio's waar ook akkerbouw in de buurt is, want daar zijn loonwerkers of akkerbouwers die een bietenrooier hebben. Er zijn ook akkerbouwers die voederbieten telen en de oogst verkopen aan veehouders.

Vers of inkuilen

Veehouders kunnen de voederbieten vers aan hun koeien voeren of inkuilen. Het voederbietenras Elicieuse van DLF is geschikt voor zowel vers voeren als inkuilen. Dat laatste gebeurt meestal samen met mais in één kuil. De beste verhouding daarvoor is twee derde mais en een derde voederbieten.

Ruwweg de helft van de veehouders die voederbieten telen, kuilt ze in. De andere helft voert de voederbieten vers aan de koeien. Veehouders die de bieten vers voeren, oogsten vaak in september al een deel, bijvoorbeeld voor een maand voeren, en herhalen dat dan elke maand tot het hele perceel in december is gerooid. De bieten zijn dan altijd vers en er gaan geen voedingsstoffen verloren.

Bovendien kunnen de bieten die nog niet zijn gerooid, doorgroeien tot in december. De totale hectareopbrengst is daardoor groter dan bij inkuilen. Een ander voordeel daarvan is dat er dan ook minder uitspoeling van voedingsstoffen is.

In één keer rooien

Veehouders die de voederbieten inkuilen, moeten ze wel in één keer rooien, tegelijk met de maisoogst. Ze kunnen dan langer voederbieten meevoeren dan bij verse bieten, ruwweg een half jaar. Als de temperatuur in het voorjaar stijgt, neemt de houdbaarheid af. Dan moet de kuil met mais en voederbieten wel op zijn.

Van Tetering raadt nieuwe telers van voederbieten aan om een perceel te kiezen waar de ziektedruk van bijvoorbeeld rhizoctonia laag is, dus waar niet kort daarvoor een gewas is geteeld waarop potentiële bietenziekten op kunnen achterblijven. Hij adviseert om voor de zekerheid een rhizoctoniatolerant ras te kiezen om mogelijke problemen te voorkomen.

Energie en gebruiksgemak

Met een drogestofgehalte van 19 procent biedt het ras Elicieuse een goede balans tussen energiewaarde en gebruiksgemak. Het hogere drogestofgehalte zorgt voor een hogere energieopbrengst per hectare en een betere houdbaarheid, terwijl de biet nog steeds geschikt is om vers te voeren.

Een belangrijke eigenschap van het ras is de goede tolerantie tegen ziekten, zoals tegen rhizoctonia en schimmelziekten zoals cercospora en meeldauw. Hoe langer het gewas gezond en groen blijft, hoe hoger de opbrengstpotentie.

Bij de veredeling van rassen is het vaak zo dat een hogere tolerantie voor ziekten leidt tot rassen met meer schieters. DLF heeft er altijd sterk op gefocust om dat te voorkomen. Elicieuse heeft, net als de andere DLF-rassen, een kleine kans op schieters. Een kleine schietgevoeligheid verkleint niet alleen problemen in nateelten, maar biedt ook de mogelijkheid om eerder te zaaien dan rassen die gevoeliger zijn. Ook dat geeft de kans op een hogere opbrengst.

Dankzij de kegelovale vorm neemt Elicieuse minder grondtarra mee van het land dan suikerbietenrassen. Dit maakt het voer niet alleen schoner, maar ook smakelijker voor de koeien. Van Tetering benadrukt dat dit een belangrijk voordeel is: 'Een smakelijker rantsoen met minder as zorgt voor een betere opname en hogere melkproductie.'