Maisrassen moeten passen bij veehouder

Mais moet de zekerheid van een goede opbrengst voor veehouders bieden, stelde Molendijk op de demodag Moderne ruwvoerteelt die eind augustus plaatsvond in het Overijsselse Breklenkamp.

Zestien jaar geleden is hij samen met zijn vrouw Agnes Molendijk begonnen met het zoeken naar maisrassen die passen bij de veehouders in hun werkgebied in Twente. Geschikte rassen vonden ze bij het Oostenrijkse Saatbau Linz dat tot dan toe vooral de Oost-Europese markt bediende.

Familiebedrijf

De ondernemers vertegenwoordigen die firma nu niet alleen in Nederland, maar ook in België en Duitsland en zijn ze uitgegroeid tot een echt familiebedrijf waarin hun dochter en twee schoonzonen voor de verkoop en teeltbegeleiding van mais, gras en kruidenmengsels zorgen. Op hun bedrijf in Lattrop-Breklenkamp ligt een proefveld waar Wageningen University & Research Open teelten de mais zaait, oogst en onderzoekt, zodat er officiële cijfers zijn onder de noemer Rassentest Twente.

De mais op het proefveld is dit jaar op 17 april gezaaid. De vroegste rassen waren op de demodag al bijna klaar om te oogsten. Die zijn daardoor geschikt als honderddagenmais, dus met een nagewas dat voor 1 september wordt gezaaid en daarmee dient als rustgewas. Daarnaast zijn de vroege rassen geschikt om laat te zaaien als dat door de weersomstandigheden noodzakelijk is en zullen dan nog tijdig afrijpen.

Bij het proefveld stond ook een combinatie van sorghum met mais. Doordat er 68 procent sorghum in het mengsel zit, zou er normaal gesproken minimaal 60 procent sorghum op het veld moeten staan. Maar bij het inzaaien van het gewas waren de weersomstandigheden niet gunstig. Door de nattigheid is de sorghum slecht opgekomen. Molendijk: 'Ik durf deze combinatie daarom niet zomaar als rustgewas te adviseren.'

Combinatie van rassen

De maisrassen die Movo-Zaden op het proefveld laat onderzoeken, moeten volgens de directeur meerdere jaren goed scoren voor hij ze aanbeveelt aan zijn afnemers. Een aparte optie is hierbij de combinatie van twee rassen. 'Dat lijkt niet te kunnen, want maisrassen zijn altijd al kruisingen van meerdere lijnen en daarmee in principe optimaal. Toch zijn we ermee aan het experimenteren gegaan', zegt hij.

'De meeste combinaties mislukken en zijn slechter dan de beide uitgangsrassen. Maar soms lukt het en is de combinatie beter. Dat levert dan nog meer zekerheid op van een geslaagd gewas voor de veehouder. We laten die combinatie ook registreren, zodat de veehouder de zekerheid krijgt dat er niet wordt afgeweken van de optimale combinatie', licht Molendijk toe.

Een van de combinaties is Sensational. Een gewas met een goede beginontwikkeling dat op Voeder Eenheid Melk (VEM) en zetmeel bovengemiddeld scoort. Ook aan de biologische teelt wordt gedacht. Movo-Zaden biedt een combinatie met de toepasselijke naam Bio-Logisch. In alle gevallen adviseert het bedrijf om 85.000 zaden te gebruiken. Meer is niet nodig voor een optimaal gewas. Dat kost de veehouder alleen maar meer zaaizaad.

Zaaizaadbehandeling

Een behandeling van het zaaizaad vindt de firma wel belangrijk. Dat kan een behandeling zijn tegen vogelschade en met sporenelementen, kleine hoeveelheden voedingsstoffen voor de maisplant waardoor tekorten worden voorkomen. Ook kan nog een biostimulant aan worden toegevoegd. Die zorgt voor een betere ontwikkeling van de maiswortels en stimuleert volgens Molenberg de aanleg van kolf en pluim.

Mede door het betere wortelstelsel wordt de plant steviger, kan die meer voedingsstoffen uit de bodem opnemen en is de mais beter bestand tegen ziektes. Een bijzondere zaaizaadbehandeling is het toevoegen van mycorrhiza.

Mais met bonen

Movo-Zaden heeft al jaren een combinatie van bonen met mais in het assortiment. Movo Bean-Corn is een mengsel van 70 procent mais en 30 procent stokbonen. Met dit mengsel haalt de veehouder 30 procent meer eiwit van het land. De combinatie van mais en bonen zorgt voor een betere beworteling en verbetert de bodemkwaliteit. De bloeiende bonen trekken insecten aan en verbeteren daarmee de biodiversiteit.

Belangrijk bij de combinatie van mais met bonen is dat de bonen vrij zijn van gifstoffen. 'We hebben een kweker gevonden die erin is geslaagd om de lectine en andere giftstoffen op een laag niveau te krijgen. Daardoor zijn deze bonen geschikt voor melkkoeien en is de extra eiwit bruikbaar', zegt de directeur van Movo-Zaden.

Goede start

Voor de hoogste opbrengst in hoeveelheid en eiwit is het daarbij nodig dat de bonen eerst een goede start maken en dan in een rustfase gaan. Pas in augustus moeten ze gaan bloeien. 'Zodat de bonenplant op het moment van oogst nog groen is en de bonen nog niet zijn afgerijpt. Als de bonenplant al is afgestorven, mis je te veel opbrengst', stelt Molenberg.

Er is ook een Stokboon-Mix met 60 procent bonen en 40 procent mais. De maisplant dient dan als stok voor de bonen. Het gewas is door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland erkend als eiwitgewas en valt onder ecoactiviteit 7: stikstofbindend gewas/eiwitgewas.

Volgens de directeur van Movo-Zaden is het jammer dat deze combinatie niet wordt erkend als rustgewas, terwijl het aan alle voorwaarden voldoet. Maar het staat niet op de lijst van rustgewassen, terwijl een combinatie van bijvoorbeeld 60 procent erwten of veldbonen met mais er wel op staat.