Boeren beloond voor veldmaatregelen in Sallandse GLB-pilot

Voor de veldmaatregelen krijgen de boeren geld vanuit de Europese Unie en het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). De pilot beslaat een divers palet aan veldmaatregelen. Zo zijn er experimenten op het gebied van bodemgezondheid, het verlagen van emissies, de teelt van eiwitrijke gewassen en energieopslag op het eigen bedrijf. Gemene deler van de maatregelen is dat ze kunnen bijdragen aan de bedrijfsresultaten, maar ook aan de opgaven in het gebied.

Projectbegeleider Elise Stegehuis: 'Het mooie aan de pilot is dat je ziet hoeveel boeren al iets doen, welke maatregelen ze al hebben genomen en dat ze nog steeds gemotiveerd zijn om te blijven vernieuwen. De veilige omgeving van de pilot – de boeren krijgen een vergoeding voor hun veldexperimenten – zorgt ervoor dat er ook ruimte ervaren wordt om aan de slag te gaan met ideeën die ze zelf hebben.'

Gestart in 2023

De pilot ging in 2023 al van start. Dit jaar krijgen de experimenten een vervolg. 'Samen met de boer hebben we op individueel niveau gekeken naar de bedrijfsvoering en het toekomstbeeld van de ondernemer. Maar ook naar de ligging van het bedrijf in de omgeving en de opgave van het gebied. Bij de opgaven kan gedacht worden aan schoon water, het reduceren van ammoniakemissie of het versterken van biodiversiteit en het landschap. Dit hebben we gedaan in twee verschillende deelgebieden: Oxe & Zuidloo bij Bathmen en ’t Rozendael bij Wijhe', zegt Bert Muller, samen met Stegehuis projectbegeleider.

De twee deelgebieden kennen verschillende opgaven en zo is ook het aantal veldexperimenten heel divers. Stegehuis: 'Neem 22 boeren en je krijgt ook 22 verschillende bedrijven. De uitdaging zit dan ook in het faciliteren en de maatwerk per bedrijf. Ofwel: het bieden van de juiste ondersteuning.'

Er is een boer bij die het breedwerpig zaaien van mais test, terwijl een ander vers gras scant om het percentage ruw eiwit en droge stof te meten. Veel van de veldexperimenten zitten op het niveau van voermanagement, maar ook bemesting, landgebruik en het telen van andere gewassen zijn belangrijke thema’s.

Voorloper KPI-systeem

Volgens de projectbegeleiders kan de pilot worden gezien als voorloper op het KPI-systeem, waarin boeren per Kwaliteit Prestatie Indicator (KPI) beloond worden voor het nemen van maatregelen die een positief effect hebben op het bedrijf en de omgeving. De opgedane kennis wordt onderling gedeeld tijdens excursies en veldbijeenkomsten en aan het einde van de pilot ook gedeeld met het ministerie van LNV.