'We willen partijen stimuleren, geen rigide doelen opleggen'

Waarom past deze rol u?

'De rode draad in mijn achtergrond is het helpen van boeren met hun product of dienst. Ik ken de markt en kan vraag en aanbod verbinden. Ik had ook een duidelijk beeld van hoe ik het wilde aanpakken. Zo vroeg de provincie in eerste instantie iemand voor een jaar, maar in overleg is besloten dat dat te kort zou zijn. Daarnaast hebben we de focus, naast lokaal, ook op duurzaam gelegd.'

Ik wil hier echt wat neerzetten en ben erop gericht boeren vooruit te helpen

Bart Kraaijvanger, dealmaker korte keten Utrecht

Wat behelst uw functie als dealmaker?

'Ik koppel grote afnemers van voedsel aan lokale voedselproducenten. In bijvoorbeeld Overijssel is enkele jaren geleden ook iemand door de provincie aangesteld in die rol, al lag de focus daar voornamelijk op het meekrijgen van de gemeenten. In de provincie Utrecht leggen we de focus op bedrijfscatering en de horeca.'

Wat heeft de provincie Utrecht tot nu toe bereikt?

'Eigenlijk al best veel. Na het opstellen van een actieplan hebben we partijen benaderd die we nodig hebben. Belangrijkste actiepunt was om de markt te mobiliseren. Boeren willen wel, is onze ervaring, zolang er perspectief is. In het eerste kwartaal van 2024 ligt er als het goed is een convenant op tafel waarin bedrijven en horeca een ambitie ondertekenen op het gebied van lokaal en duurzaam voedsel. Ik kan nog geen namen noemen, maar er zitten mooie, grote bedrijven tussen met substantiële bedrijfsrestaurants.'

Hoe ziet die ambitie eruit?

'We vragen marktpartijen stappen te zetten op vijf criteria: lokaal, biologisch, reductie van voedselverspilling, biodiversiteitsstimulerend en het opschuiven van de verhouding dierlijk-plantaardig. Partijen kunnen toewerken naar brons, zilver of goud. Voor het criterium lokaal bijvoorbeeld is dat 5, 10 of 25 procent lokaal voedsel. Bedrijven die meedoen, hebben de vrijheid om zelf een niveau te kiezen dat bij hen past en haalbaar is. Het convenant is bedoeld om te motiveren, we stellen daarom geen rigide doelen.'

Hoe zijn de voedselproducenten zelf betrokken?

'We zijn bezig hen op te leiden om in de korte keten te kunnen leveren. Daarvoor werken we met producentenorganisaties Local2Local, Oregional, Groene Hart Coöperatie en de Lokalist, die een dusdanige professionaliteit hebben die de individuele producent zelf niet kan neerzetten. Maar individuele boeren mogen zich altijd melden, dan kijken we of ze er klaar voor zijn om producten te leveren.'

Is de voedselproductie in Utrecht goed in beeld?

'Ja. En in onze definitie van lokaal voedsel houden we ook rekening met het aanbod. Er is in Utrecht meer dan genoeg fruit, zuivel en vlees te krijgen. Maar we hebben weinig vollegrondsgroenteteelt. Voor aardappelen bijvoorbeeld moet je verder noordelijk kijken, richting Flevoland. Je moet enigszins pragmatisch omgaan met wat lokaal is. Met producten van dichtbij kun je natuurlijk veel directer sturen op duurzaamheid, maar het houdt niet op bij provinciegrenzen.'

Hoe ziet uw toekomst als dealmaker eruit?

'De provincie evalueert in 2024 de Voedselagenda en de Samenwerkingsagenda Landbouw. De korte keten draagt daaraan bij. In januari 2025 ben ik twee jaar aan de slag en houdt mijn rol in principe op. Maar de provincie blijft betrokken bij het convenant.'