Katerberg zet stap naar toekomst met nieuwe bewaarschuur

Kennispartners Akkerbouw 17 sep 2022 om 08:59uur

Jan en Wim Katerberg besloten vorig jaar tot de bouw van een nieuwe bewaarschuur voor aardappelen. Daarmee spelen ze in op wensen van hun afnemers en kunnen ze met minder werk een beter product afleveren. Ondernemerscoach Hans Grootens van Exlan hielp de akkerbouwers om hun investeringsplan uit te werken.

Katerberg+zet+stap+naar+toekomst+met+nieuwe+bewaarschuur

'De bouw ligt mooi op schema.' Akkerbouwer Jan Katerberg laat de binnenkant van de nieuwe bewaarschuur op het bedrijf zien. Bouwvakkers leggen de laatste hand aan de aftimmering. De elektrische installatie moet er nog in. 'Eind september hopen we hier de eerste aardappelen in opslag te kunnen nemen.'

Katerberg (63) boert in het Drentse Zuidwolde in maatschap met zoon Wim (30). Ze doen het meeste werk zelf. In het voorjaar en tijdens de oogst krijgen ze hulp van een zzp'er. Ook zijn er regelmatig stagiairs op het bedrijf. Door de jaren heen groeide de teelt van aardappelen uit tot de spil in het bedrijf. Het aardappelareaal bedraagt nu 255 hectare. De aardappelen groeien deels op eigen grond, maar vooral op percelen die Katerberg ruilt en pacht in de regio. 'We werken vooral met vaste relaties in een straal van 10 kilometer rond ons bedrijf', zegt hij.

Naast aardappelen telen de akkerbouwers ruim 60 hectare suikerbieten, ruim 60 hectare granen en 6 hectare mais.

Onze verwachting is dat er vraag blijft naar voedsel, in het bijzonder naar aardappelen

Jan Katerberg, akkerbouwer in Zuidwolde

Zetmeel- en vlokkenaardappelen

De aardappelteelt valt uiteen in twee categorieën: zetmeelaardappelen voor Avebe en vlokkenaardappelen voor Aviko. 'Beide afnemers vragen in toenemende mate aan telers om aardappelen langer te bewaren. Ze betalen daar vergoedingen voor die telers over de streep zouden moeten kunnen halen om bewaarfaciliteiten te realiseren', zegt Katerberg.

Al een aantal jaren maakten de ondernemers plannen om de capaciteit voor aardappelbewaring te vergroten. Een aantal factoren speelt daarbij een rol. 'Wim wil verder met het bedrijf en dat stimuleert om het bedrijf klaar te maken voor de toekomst. We willen inspelen op de wensen van onze afnemers en de continuïteit van ons bedrijf waarborgen. Tegelijkertijd ervaren we dat het tijdelijk bewaren van aardappelen op de akkers te veel inspanningen vraagt', zegt Katerberg.

Tekst gaat verder onder kader

Nieuwe bewaarschuur voor 6.000 ton aardappelen

De nieuwe bewaarschuur van Jan en Wim Katerberg in Zuidwolde bestaat uit twee identieke vakken. In elk vak kan 3.000 ton aardappelen liggen. De opslagvakken zijn voorzien van betonnen wanden en de vloer bestaat uit betonnen roosters om van onderuit ventilatielucht door de aardappelen te kunnen blazen. Het ventileren van de aardappelen gebeurt automatisch op basis van temperatuur, relatieve vochtigheid en CO2-concentratie. De nieuwe bewaarschuur met ruimte voor 6.000 ton aardappelen brengt de totale bewaarcapaciteit van het bedrijf op 8.700 ton. De ondernemers hebben zich georiënteerd op het volleggen van het dak van de bewaarschuur met zonnepanelen om de elektriciteit voor de ventilatoren deels zelf op te kunnen wekken. Maar de capaciteit van het elektriciteitsnet in Zuidwolde laat dit nu niet toe.

'De tijdelijke opslag van aardappelen op het land is in de loop der jaren flink toegenomen. Dat komt deels door de gestage groei van het areaal aardappelen binnen ons bedrijf, maar ook omdat je minder vaak aardappelen meteen na de oogst kunt afleveren. Afnemers laten ze steeds langer bij de teler liggen', vult Wim Katerberg aan.

'Als je aardappelen op het land goed wilt bewaren, dan heb je er veel werk mee. Afhankelijk van de weersomstandigheden dek je de aardappelbulten af met doorlatende kleden, stro en waterdicht zeil. Dat is zwaar werk en met zijn tweeën heb je er je handen vol aan. Investeren in een moderne bewaarschuur voor aardappelen levert ons enerzijds arbeidsverlichting op, anderzijds maakt dat het mogelijk om de aardappelen kwalitatief beter en veel langer te bewaren. Met de nieuwe schuur kunnen we tot in juni van het jaar na de oogst aardappelen afleveren.'

Ondernemerscoach

De akkerbouwers gingen bij het uitwerken van hun plannen niet over één nacht ijs. Ze schakelden de hulp in van adviesbureau Exlan. 'Ondernemerscoach Hans Grootens heeft onze investeringsplannen in een uitgebreide rapportage onderbouwd. De financiële begroting is gebaseerd op resultaten uit het verleden en verwachtingen voor de toekomst', zegt Jan Katerberg.

'We hebben deze rapportage niet alleen laten maken om de bank vertrouwen te laten krijgen in onze plannen, ook zelf vinden we het belangrijk om gedegen te werk te gaan. Een begroting maken is voor ons geen dagelijks werk. Daarom hebben we gebruikgemaakt van een ondernemerscoach. Hij kijkt met een frisse blik naar je bedrijf en is kritisch. Ook bracht hij van ons beiden de ondernemerseigenschappen in beeld.'

Kosten stijgen

Een lastig punt bij het uitwerken van de plannen voor de nieuwe bewaarschuur was dat er de afgelopen jaren veel begon te veranderen in de wereld. 'Diverse kostenposten gaan in snel tempo omhoog, zoals de bouwkosten en de energiekosten. We zijn blij met waar we nu staan. Als we nu nog zouden moeten beginnen met het uitwerken van een plan, dan zou het moeilijk worden om een acceptabel rendement van de investering te berekenen.'

Vader en zoon Katerberg zien de toekomst met vertrouwen tegemoet. Jan Katerberg: 'Toen ik veertig jaar geleden begon als boer, waren het ook lastige tijden. De opbrengstprijzen waren te laag en Avebe kwam regelmatig negatief in het nieuws. Nu is er ook veel rumoer, maar onze verwachting is dat er vraag blijft naar voedsel, in het bijzonder naar aardappelen.'

Ondernemerscoach zoomt in op de ondernemers

'Bij de ondernemerscoaching hechten we veel waarde aan het inzoomen op de ondernemers', zegt Hans Grootens, ondernemerscoach bij Exlan. De plannen moeten passen bij de ondernemer. 'Zeker als er sprake is van meerdere ondernemers, zoals bij familie Katerberg, is het zaak om elkaars eigenschappen te kennen en om daarover te communiceren', benadrukt hij. 'In tegenstelling tot wat je misschien zou denken, kennen ondernemers elkaar vaak onvoldoende. Bij een grote investering is het belangrijk om goed op de hoogte te zijn van de motivatie van alle ondernemers. De 'WHY' van de ondernemer en die met elkaar te delen. Stel, je bouwt een grote bewaarschuur en de zoon zegt na een paar jaar dat hij het toch niet ziet zitten om met het bedrijf verder te gaan, dan had je dat plan beter niet kunnen uitvoeren', zegt Grootens. De ondernemerscoach vertelt dat hij ondernemers stimuleert om hun plan vooral zelf uit te werken. 'Ik stel me vooral op als procesbegeleider en minder als adviseur. Als ondernemers zelf een sterkte-zwakteanalyse doen, omgevingsfactoren in beeld brengen en een begroting maken van hun plannen, dan wordt het echt hun eigen plan en pakken ze zelf de regie. Dan kun je daar bijvoorbeeld bij de bank veel beter uitleg over geven dan over een plan dat door een adviseur is gemaakt.'

Bent u benieuwd wat de ondernemerscoaches van Exlan voor u kunnen betekenen? Neem dan contact op via (088) 4882929 of exlanadvies@agrifirm.com.

Dit artikel is gecreëerd door onze kennispartner Agrifirm Exlan

Agrifirm

Agrifirm is een coöperatie waarin meer dan 10.000 Nederlandse veehouders en telers hun krachten hebben gebundeld. Zo behalen we maximaal inkoopvoordeel op...

Lees verder »