'Precisietechniek heeft ontzettend veel potentieel'

‘Precisietechnieken vragen om een andere beoordeling van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, omdat ze echt een enorm verschil maken voor de milieubelasting. Die potentie wordt nog te veel onderschat’, vindt Joris Roskam van Agrifirm. Als manager gewasverzorging bij Agrifirm maakt hij zich hard voor duurzame en effectieve methodes van gewasbescherming.

‘We schatten in dat we een significant deel van het huidige gewasbeschermingsmiddelenpakket gaan verliezen de komende drie tot vijf jaar. Het is dus geen gegeven dat de oplossingen van vandaag morgen nog bestaan. Wij zien dat er snel een alternatief moet komen om teelten in Nederland te behouden. Daar zit de winst van technieken zoals de Ecorobotix’, stelt Roskam.

De Ecorobotix is een nauwkeurige spuitmachine die, gestuurd door camera’s, gerichte toepassing van gewasbeschermingsmiddelen of meststoffen mogelijk maakt. Met een precisie van 6 bij 6 centimeter kan de spotsprayer op plantniveau doseren, zonder drift. Roskam: ‘Dat is precisietechniek in optima forma. Het optimaliseert de toepassing van gewasbeschermingsmiddelen in plaats, tijd en hoeveelheid. Zo verminderen we de milieu-impact en zorgen we voor betere resultaten voor de teler.’

Agrifirms team achter de Ecorobotix is dan ook hard bezig om te bewijzen dat deze machine, en spotspraying in het algemeen, efficiënt en duurzaam omgaat met gewasbeschermingsmiddelen. Deze techniek zou nieuw licht moeten werpen op de beoordeling en doseringslimieten van middelen. En juist technieken zoals deze moeten er volgens Agrifirm aan bijdragen dat meer middelen langer in de gereedschapskist kunnen blijven, door rekening te houden met de toepassingswijze.

Roskam: ‘Streven naar het behoud van middelen is bij sommigen een rode vlag, want we willen hier toch juist minder afhankelijk van worden? We moeten ons goed realiseren dat technieken als de Ecorobotix de toepassing van middelen juist sterk ‘vergroent’, maar dan moet je de middelen nog wel hebben. We hebben niets aan de Ecorobotix als er geen middelen meer zijn om toe te passen.’

Testen op toepassingstechniek

Roskam vindt het belangrijk dat de gewasbeschermingsmiddelen worden getest op toepassingstechniek. ‘De beoordeling gaat aan de hand van een toelatingsdossier. Daar zet je als fabrikant specifieke doseringen in die worden omgerekend naar de juiste concentraties en doseringen per oppervlakte-eenheid’, legt hij uit.

‘Deze methode gaat uit van het gelijkmatig verdelen van de middelen en houdt dus geen rekening met de essentie van precisietechniek’, vervolgt de Agrifirm-manager. ‘Daarbij wordt immers zeer plaatselijk gedoseerd, waardoor op de vierkante centimeter de dosering hoger kan zijn dan de norm. Terwijl je op het gehele perceel ruimschoots onder de doseringslimiet zit.’

Dat dekt het dossier op dit moment niet, geeft Roskam aan. ‘Er moet dus een toelichting komen waarbij de Ecorobotix tussen de lijst komt te staan van toepassingsmethoden waarin rekening wordt gehouden met de precisietechniek zelf.’

In de huidige regelgeving kan de toedieningswijze van precisietechnieken worden aangemerkt als een doseringsoverschrijding, terwijl het gebruik per hectare per saldo veel lager ligt. Een gemiste kans, volgens Roskam. ‘Agrifirm werkt er hard aan om aan te tonen dat er nieuwe beleidskaders nodig zijn.’

De coöperatie werkt daarbij samen met ketenpartners zoals precisielandbouwspecialist Doorgrond, telers, loonwerkers en de fabrikant. Momenteel worden er veldproeven gedaan op de Boerderij van de Toekomst, in samenwerking met de Wageningen University & Research. ‘Die proeven gaan belangrijke input leveren aan het dossier’, zegt Jeroen Nijenhuis, accountmanager akkerbouw regio Midden van Agrifirm.

Interessante resultaten

Er komen interessante resultaten uit, meldt Nijenhuis. ‘Zo hebben we het gebruik van middelen in bieten verminderd met 94,64 procent en in uien met 93,62 procent. De cijfers hangen natuurlijk af van hoeveel onkruid er staat, maar we zien een significante daling. Niet alleen qua volume, maar vooral ook qua milieubelasting. Door die resultaten nu wetenschappelijk vast te leggen, hopen we waardevolle input te leveren richting het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden.’

Aan de hand van dergelijke resultaten en de ervaring uit de praktijk, gaat Agrifirm samen met ketenpartijen en brancheorganisaties zoals LTO en Brancheorganisatie Akkerbouw het gesprek aan met beleidsmakers. Het doel is om samen uit te leggen dat er plek moet komen voor precisietechniek om daarmee de randvoorwaarden voor duurzame landbouw te versterken.

‘Onze inspanningen sluiten aan bij het uitvoeringsprogramma Toekomstvisie gewasbescherming 2030 en de kringlooplandbouwvisie van LNV. Wij streven juist naar een minder milieubelastende en toekomstbestendige landbouw’, stelt Roskam.

‘Wij zijn daarom nu een case aan het bouwen om te zorgen dat de precisietechniek anders wordt beoordeeld en de huidige kaders worden aangepast. We zijn nu bezig de toepassingsmogelijkheden van de Ecorobotix te verbreden binnen het huidige toelatingskader. Als we daar succes mee blijven aantonen, hebben we een steeds sterkere onderbouwing om het voor elkaar te krijgen. Zodat telers ook in de toekomst een toolbox hebben voor een rendabele teelt met een lage milieubelasting’, besluit de Agrifirm-manager.