Project Grondig boeren met prei levert al veel op

LLTB-hoofdbestuurder Peter van Dijck sprak onlangs op een bijeenkomst in het Limburgse Panningen over de tussentijdse resultaten van het project Grondig boeren met prei. Daar kwamen ruim veertig telers en vertegenwoordigers van toeleveranciers, zaadbedrijven en fabrikanten van biostimulanten op af.

Wat er van de telers wordt verwacht, is al een tijdje duidelijk: de stikstofgebruiksruimte moet met 20 procent omlaag. Dit jaar is maximaal 144 kilo stikstof per hectare toegestaan. Hoe dat kan worden bereikt, is een grote zoektocht. Toeleveranciers zijn de afgelopen tijd aan de slag gegaan met biostimulanten.

Biostimulanten

'De ene toeleverancier is bezig geweest met het effect van biostimulanten op de plantweerbaarheid en de ander heeft ingezet op de beworteling', legt LLTB-projectleider Guido Schriever uit. 'Door de vele regen van de afgelopen maanden gaat de beworteling van de plant als een speer. Komend seizoen kan het weer helemaal anders zijn.'

Met die omstandigheden zoekt de preiketen telkens naar de beste dosis meststof om een kwalitatief goed product te kunnen leveren en zo goed mogelijk te voldoen aan de stikstofnorm.

Gebiedsopgave

Van Dijck benadrukt dat dit niet een probleem van alleen de preiteelt is. 'Het is een gebiedsopgave. Als er een getal over de nitraatuitspoeling ligt, dan is de vraag of het van jou afkomt. Iedereen doet naar eer en geweten wat die doet, maar van een getal weet niemand hoe dat tot stand komt.'

Volgens de hoofdbestuurder zijn er veel factoren die een resultaat kunnen bepalen. 'Het moet niet uitmaken hoeveel stikstof je erop gooit. Het gaat om het resultaat aan de onderkant.'

Het resultaat van de effecten van biostimulanten was vorig jaar – een droog jaar – veel hoger dan dit jaar. 'Als de bodem constant neerslag krijgt en de temperaturen hoog zijn, dan is het effect van biostimulanten minder. Op het moment dat de bodem veel stikstof levert, zie je dat het effect van biostimulanten wegebt', zegt Schriever. 'Het is vergelijkbaar met een paracetamol. Pak je die als je geen hoofdpijn hebt? Dan heeft dat medicijn geen zin.'

Nitraat

Ook ziet de projectleider een effect van nitraat. 'Met meer nitraat krijg je een zogenoemde fatboy. Met minder nitraat ontstaan er sterke planten met een betere plantweerbaarheid. Zeker nu er veel gewasbescherming verdwijnt, is dit goed om te weten. Er wordt veel gepraat over nitraatspoeling, maar deze bijvangst is even belangrijk. Integraal bereik je dus met minder bemestingen meer plantweerbaarheid.'

Schriever is niet ontevreden over het resultaat van nitraatuitspoeling bij de demobedrijven. 'We veroorzaken geen uitspoeling.' Toch wil het ministerie van LVVN het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen terugdringen en minder uitspoeling. 'Wij zijn in staat door beter te telen om met minder uitspoeling te werken. Uit teelt is veel te halen', benadrukt de projectleider.

Daarom heeft de LLTB het besluit genomen om zich te richten op de teelt en niet op de rustgewassen, zoals het ministerie zou willen. Schriever: 'Nu moet een op de vier rustgewassen zijn en ze willen naar een op drie. Dat heeft geen effect. Wij hebben andere resultaten en staan met de poten in het zand. Wij weten wat belangrijk is en halen resultaten in de uitspoeling en opbrengst om toch prei met kwaliteit te leveren.'

Samenwerken belangrijk

Volgens Van Dijck is het belangrijk om samen te werken. 'Er is een groot scala aan teelten. Het moet breder dan alleen de preiteelt worden gezien. Als we de prei onder een bepaald niveau hebben, dan trekt een ander groter gewas misschien het gemiddelde naar beneden. Het gemiddelde getal waar het naartoe moet, heb je zo nog niet bereikt.'

Ook kunnen keuzes van de consument een gevolg hebben voor de teelt, zegt de LLTB-hoofdbestuurder. 'Als we geen enkel bruin blaadje erbij willen hebben, dan kost ons dat punten op het gebied van nitraat. Is dat noodzakelijk of kan de consument ook dat blaadje eraf trekken?', vraagt hij zich af.

'We moeten zorgen dat we zo laag mogelijk scoren op de gewenste gebieden en alles daarvoor eruit halen', zegt Van Dijck. Volgens hem is het zaak om van de consument tot aan de handel af te vragen hoe belangrijk de preiteelt is. 'We moeten met elkaar kijken wat we willen van elkaar en hoe we dat scherp krijgen.'

Vertrouwen

Volgens Schriever is er ook vertrouwen in de keten nodig. 'Je moet iedereen bij elkaar betrekken. Vertrouwen bouw je in de jaren.'

Ook positieve resultaten zullen voor vertrouwen zorgen bij de onzekere preiteler. 'We gaan meer meten tijdens de teelt. Ook gaan we meer met de resultaten van de stikstofresidumetingen doen', zegt de projectleider.

Het project heeft al veel inzichten opgeleverd. Vanuit Den Haag en andere regio's wordt naar Limburg gekeken. Schriever: 'Ik ben supertevreden en trots op onze Limburgse aanpak. Alleen was dit niet gelukt. Door het samen op te pakken, hebben we dit al bereikt.'