Totaal Gewasaanpak Agrifirm verslaat het onderbuikgevoel

Onderzoeker Luuk van Dijk van Agrifirm R&D Arable houdt zich bezig met het optimaliseren van teelten. Hij onderzoekt hoe je kunt anticiperen op omgevingsfactoren, zoals bodemtoestand en weer, die de ontwikkeling van je gewas kunnen beïnvloeden. 'We willen telers ondersteunen om managementbeslissingen te nemen op basis van kennis' vertelt hij.

'Met behulp van data kunnen wij adviseren hoe in te grijpen nog voordat er iets aan het gewas is te zien. Zo kunnen we bijvoorbeeld voorspellen wanneer een vocht- of nutriëntentekort zal ontstaan. Het is funest voor de opbrengst als een gewas dat aan de groei is tot stilstand komt en daarna weer verder groeit', stelt Van Dijk.

Daarbij worden inhoudsstoffen volgens de onderzoeker steeds belangrijker. 'Bij de teelt van zetmeelaardappelen gaat het naast de tonnen per hectare ook om een product met een optimaal zetmeelgehalte dat lang is te bewaren. In de toekomst zal ook eiwit steeds belangrijker worden als inhoudsstof binnen zetmeelaardappelen en andere gewassen.'

De teeltomstandigheden, nutriëntentoestand en het weer zijn bepalend voor de groei van een gewas, legt Van Dijk uit. 'En daarmee voor de kwaliteit van bijvoorbeeld het eiwit in het oogstbare product.'

'Vaak vergelijken telers het huidige seizoen met het voorgaande, of hooguit met drie seizoenen terug', gaat Van Dijk verder. 'Objectief terugkijken naar de afgelopen tien seizoenen is bijna niet te doen voor een mens. Met harde data kan dat wel.'

Nederlands klimaat

Van Dijk vond het opvallend dat telers aan het begin van dit seizoen voornamelijk vertelden dat het heel nat is. Op enkele locaties was dat het geval, geeft hij aan. 'Maar als je dit vergelijkt met het Nederlandse klimaat de afgelopen dertig jaar, hebben we een seizoen gehad dat net iets natter was dan normaal. Dit komt enerzijds doordat we de neiging hebben te vergelijken met afgelopen seizoenen, die erg droog waren. Anderzijds omdat enkele telers lokaal een verregend perceel hadden.'

Qua temperatuur was het voorjaar daarentegen een stuk kouder dan normaal. Van Dijk: 'Data kunnen helpen bij het doen van een realitycheck. Wanneer je als teler denkt dat het een nat seizoen is, neem je andere beslissingen dan wanneer je op basis van harde data weet dat het seizoen gemiddeld is.'

Gewasgroeimodel

Afgelopen seizoen verzamelden Van Dijk en zijn team data bij zeven zetmeelaardappeltelers. 'In samenwerking met Wageningen Plant Research testen we een aardappelgewasgroeimodel', vertelt hij enthousiast. 'We onderzoeken hoe dit model het beste kan worden gebruikt in de praktijk.' Inputvariabelen van het model zijn grondsoort, vocht- en nutriëntentoestand van het perceel gecombineerd met de laatheid van het ras, bemestings- en beregeningsafgiften en het weer (denk aan lichtinstraling, temperatuur en regen). Hiermee voorspelt het model hoe het gewas zich zal ontwikkelen, laat Van Dijk weten.

'Als een teler invult hoeveel meststoffen hij toepast, wordt de potentiële opbrengst per hectare berekend. Het model neemt ook de weersverwachtingen mee. Zo kunnen we telers adviseren wat het beste moment is om te bemesten en beregenen. Afgelopen seizoen vonden er veel tussentijdse gewasmetingen plaats om het model zo precies mogelijk te maken', zegt de onderzoeker.

Datavergaring

Van Dijk verheugt zich erop het model de komende jaren te verbeteren. 'Zo krijgen we inzicht in de invloeden van seizoenen met verschillende temperaturen en neerslagpercentages. Des te meer data we vergaren van gemiddelde en extreme seizoenen, des te preciezer kunnen we telers adviseren.'

Het combineren en interpreteren van de juiste data is volgens de onderzoeker noodzakelijk. 'Met de huidige klimaatveranderingen wordt het onmogelijk om op je onderbuikgevoel te varen. Met behulp van betere weersvoorspellingsmodellen worden de gewasgroeimodellen ook beter. Zo kunnen we de teelt steeds beter aan de voorkant beïnvloeden.'

Verdere digitalisering

Agrifirm wil in 2022 in overleg met de telers de Totaal Gewasaanpak uitbreiden. Denk hierbij aan verdere digitalisering van het binnenhalen van zowel gewasgroei- als teeltmanagementdata om het advies te verfijnen. 'Satellietbeelden en slimme sensoren in het gewas zijn tools die de teler in de toekomst gaan helpen met het verhogen van het rendement op hun perceel', legt Van Dijk uit.

'Zo zagen we afgelopen seizoen via de satellietbeelden dat de gewasgroei in een perceel niet overal homogeen was. Om de oorzaak van deze verschillen te begrijpen, verrichten we detailmetingen in bodem en gewas. Dit deden we op zowel goede als mindere plekken in een perceel.' Een vervolgstap is om de teler praktijkoplossingen aan te reiken voor plekken waar de gewasgroei achterblijft, vervolgt Van Dijk. 'Ook gaan we alle data van satellieten, sensoren, weers- en gewasgroeivoorspellende modellen koppelen in een digitaal dashboard om onze telers nog beter van dienst te zijn.'

Meer weten over de Totaal Gewasaanpak? Bekijk de video online op agrifirm.nl/tga en vul uw gegevens in voor meer informatie.

Dit artikel is gecreëerd door onze kennispartner Agrifirm.