Schouten toont begrip voor knelpunten innovatieve biosector

Een delegatie van winnaars en jury van de Ekoland Innovatieprijs en de BioAcademy bood de minister donderdag in Den Haag een speciaal Innovatiemagazine aan en sprak daarbij met de bewindsvrouw over de innovatieve kracht van de biologische landbouw. In het aangeboden magazine komt Schouten zelf aan het woord en de winnaars van de prijs over de afgelopen vijftien jaar. De minister greep de gelegenheid aan om met de jury en winnaars van gedachten te wisselen.

Directeur Jaco Burgers van ERF won de prijs vorig jaar met zijn team. ERF gebruikt strokenteelt om de teelt te verduurzamen. In plaats van aaneengesloten hectares van hetzelfde gewas wisselt ERF zo om de paar meter van gewas. Het resultaat is een stabielere opbrengst door minder snelle verspreiding van ziekten en plagen en toename van biodiversiteit.

Halve jurist

Burgers: 'We telen al 100 hectare op deze wijze en proberen zo een voorbeeld te zijn voor andere telers. Het is onze drijfveer om steeds door te ontwikkelen. Bij dit systeem of bij de combinatie van landbouw en natuur lopen we weleens tegen uitdagingen aan bij de mesttoediening of bij de Gecombineerde opgave die we ieder jaar moeten indienen. Je moet soms een halve jurist zijn om de regelgeving goed af te stemmen op onze praktijk.'

Op de Stadsboerderij Almere loopt de andere prijswinnaar Tineke van den Berg ook weleens tegen dergelijke obstakels aan. Zij slaat met haar familie en medewerkers een brug tussen landbouw en samenleving. Met een boerderijwinkel, voorlichting en bezoek van schoolklassen, een boerenmarkt en culturele activiteiten op het bedrijf loopt er van alles door elkaar op haar erf. Landbouw en regelgeving zijn zich in de ogen van Van den Berg op technische aspecten gaan richten. 'Wij zetten een levende landbouw neer die veel biedt voor landschap, natuur, voedsel en maatschappij.'

Schouten gaf in het gesprek met de ondernemers aan dat het lijkt dat er een kantelpunt is bereikt. Het besef dat de landbouw van de toekomst een brede functie voor de samenleving heeft, dringt door tot de sector, denkt zij. De in haar ogen onnatuurlijke scheidslijnen tussen landbouw, natuur en samenleving vervallen bij die integrale visie.

Passend in eetcultuur

Een belangrijke vraag die de minister bezighoudt, is hoe de biologische sector kan groeien naar een veel groter marktaandeel. Uit de situatie in Denemarken en Oostenrijk, waar het percentage biologisch ver boven het Nederlandse ligt, concludeert de bewindsvrouw dat de consument daar gevoeliger is voor andere argumenten dan prijs. De Denen en Oostenrijkers beschouwen voedsel dat op biologische wijze in eigen omgeving wordt geproduceerd als passend in hun eetcultuur.

Voorzitter Edith Lammerts van Bueren van de BioAcademy en jurylid Geertje Schlaman van de Ekoland Innovatieprijs brengen andere argumenten op tafel dan efficiëntie en een lage prijs voor landbouwproducten. Aandacht voor een gezonde planeet, kwaliteitsvoedsel voor de consument en een vitale agrarische sector zullen volgens Lammerts van Bueren de voorkeur van consumenten voor het biologische product versterken. Schouten verwacht dat die argumenten als motor achter de biologische afzet de duurzame sector kunnen versterken en vergroten.

Andere keuzes supermarkt

Lammerts van Bueren heeft zitting in de Wetenschappelijke Raad voor Integrale Duurzame Landbouw en Voeding. In een pas gepubliceerd rapport van deze raad staat gezondheid in drievoud centraal: planeet, consument en boer. Een supermarkt die zijn verantwoordelijk neemt en inkoopt vanuit de criteria 'gezondheid in drievoud', maakt andere keuzes, is haar overtuiging.

Schlaman wijst op het succes van de Taskforce Biologisch. Bij de eerste transitie naar meer biologisch in de winkels slaagden de ketenmanagers van de taskforce erin om biologische producten in veel meer winkelschappen te krijgen door met alle partijen te praten. 'Dat heeft deze verandering gebracht', zegt zij.

Van den Berg stoort zich eraan dat Nederlandse supermarkten in reclames alleen het argument 'goedkoop' ventileren. Volgens Lammerts van Bueren blijkt dat nergens zo op prijs wordt geadverteerd als in Nederland. Schouten: 'Voedsel is het leven. We zouden de vraag willen stellen welke supermarkt de meeste toegevoegde waarde bij dat voedsel biedt.'

Jongsten eerst

Laten we de jongste kinderen op school meer leren over goed voedsel, stelt Schlaman voor. Dat blijkt volgens de minister te werken. Een project van staatssecretaris Paul Blokhuis van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in Maastricht toont aan dat kinderen die op school leren over gezond eten, de ouders aanzetten tot gezondere consumptiepatronen.

Uit het gesprek met Schouten komen zo twee actiepunten voor het ministerie: rekening houden met meer diversiteit binnen de landbouw in de regelgeving en stimuleren van biologisch met andere argumenten dan prijs. De minister dankte het bezoek voor de positieve inbreng en zegde toe het innovatiemagazine met veel interesse te zullen lezen.