Limburgse kinderen gezonder door lunch- en beweegproject

Het langjarige project 'De Gezonde Basisschool van de Toekomst' (GBT) is een initiatief van onder andere provincie Limburg, onderwijsstichting Movare, GGD Zuid Limburg, Universiteit Maastricht, Maastricht UMC+ en verschillende kinderopvangorganisaties.

Onderzoekers volgden in Parkstad (Zuid-Limburg) zo'n vier jaar lang ruim 2.200 kinderen van vier projectscholen en vier reguliere scholen. Parkstad is een gebied met relatief grote gezondheidsproblematiek onder de bevolking. Op een projectschool werd een gezonde lunch aangeboden en was er extra aandacht voor bewegen.

Betere kans voor toekomst

'De onderzoeksresultaten bevestigen wat we eigenlijk al wisten', zegt gedeputeerde Robert Housmans (Sociale Agenda, Zorg en Veiligheid). 'GBT-kinderen hebben stuk voor stuk een gezonder gewicht, waardoor niet alleen hun motoriek verbetert, maar ook hun leerprestaties. In meer algehele zin krijgen ze een betere kans voor de toekomst.'

Het GBT-project laat volgens Housmans ook zien dat hoe jonger je begint met het aanleren van een gezonde leefwijze, hoe groter het effect op de lange termijn is. 'Je zou verwachten dat wanneer de kinderen van een GBT overdag gezond eten, ouders dit sneller compenseren door meer toe te staan in de vorm van zoet en chips. Dat is dus niet zo', stelt hij.

'Wat opvalt, is dat je net het tegenovergestelde ziet. De kinderen hebben een positief effect op de voedingsconsumptie en daarmee de gezondheid van de oudere generatie. Kinderen nemen het gezond gedrag mee naar huis en zorgen op die manier voor gedragsverandering bij de ouders.'

Sfeer in klas verbetert

De resultaten van het project laten eveneens zien dat kinderen op gezonde basisscholen niet alleen een gezonder gewicht hebben. Ook de sfeer in de klas verbetert en er wordt minder gepest.

'Leerlingen lunchen samen en zitten met z'n allen bij elkaar. Daardoor worden ze een stuk socialer, ook omdat er geen verschil wordt gemaakt tussen jongen of meisje, achtergrond en religie.'

Landelijk navolging

De gedeputeerde vindt dat het project 'De Gezonde Basisschool van de Toekomst' landelijk navolging verdient met het oog op de onmiskenbaar positieve impact op kinderen, ouders en scholen.

'Staatssecretaris Paul Blokhuis van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft een bezoek gebracht aan openbare basisschool Wereldwijs in Landgraaf. Hij noemde ons Limburgse initiatief een voorbeeldproject. Bovendien vind ik dat alle kinderen in Nederland recht hebben op een gezonde start', zegt Housmans.

Producten uit eigen regio

'Wat we in het project ontzettend belangrijk vinden, is de korteketenaanpak. Producten uit de eigen regio', zegt gedeputeerde Hubert Mackus (Landbouw, Landschap en Mobiliteit).

'Daarbij moet je denken aan verantwoorde tussendoortjes en lunches, verzorgd door agrarische ondernemers uit de omgeving. Zo ontvangen zij een eerlijke prijs voor hun producten, krijgen de kinderen voldoende vers en gezond voedsel en helpen we het milieu een handje', licht Mackus toe.

Boeren en tuinders

'Ook de Limburgse boeren en tuinders willen graag een bijdrage kunnen leveren aan het toegankelijk maken van gezonde voeding voor alle kinderen in onze provincie', zegt LLTB-portefeuillehouder Susanne Görtz.

'We zouden natuurlijk graag zien dat het lunchaanbod wordt gevuld met verse producten uit de eigen omgeving en we waarderen de aandacht van de provincie voor het integreren van lokale producten in dit project', zegt Görtz.

'Bovendien kunnen scholen deze kans aangrijpen om extra aandacht te besteden aan voedseleducatie. Gastlessen via Boerderij Educatie Limburg kunnen bijvoorbeeld een mooie aanvulling zijn.'

Bezoek aan boerderij

De LLTB ziet graag dat iedere basisschoolleerling minstens één bezoek brengt aan een boerderij of kas om zelf te ervaren waar hun voedsel vandaan komt.

'Wij vinden dat bewustwording en goede kennis van voeding helpt om kinderen nu en later betere keuzes te laten maken. Boeren en tuinders houden, met hun lokale producten én via voedseleducatie, ook Limburgse kinderen gezond.'

Expertmeeting

Tijdens een expertmeeting tussen de aangesloten partners en onder meer de agrarische sector werd enthousiast gereageerd op het idee om zoveel mogelijk seizoensgebonden groenten en fruit tijdens de lunch op school te serveren.

Ook werd tijdens de meeting duidelijk dat het belangrijk is experts in de logistiek en voedselveiligheid bij het plan te betrekken. 'Want alleen op die manier kan een omslag naar een duurzame en gezonde lunch worden gemaakt', zegt Housmans.

De komende periode gaan deelnemers in werkgroepen aan de slag om ideeën verder uit te werken.