Meststof Cirkal draagt bij aan verantwoorde voedselketen

Bram de Veer komt voor Agrifirm als adviseur loonwerk/akkerbouw veel bij agrariërs over de vloer. Sinds 2017 adviseert hij voor bemesting het product Cirkal: ‘We hebben inmiddels drie jaar ervaring opgedaan met Cirkal. Bij de introductie in 2017 wisten we door onderzoek en analyse al veel over de goede werking van het product. Inmiddels hebben we ook de nodige resultaten uit de praktijk. De ervaringen zijn erg positief.’

Cirkal is een groene circulaire meststof voor de agrarische sector die vrijkomt uit duurzame waterwinning. In het kort: kalkrijk water wordt door drinkwaterbedrijf Vitens onthard. De kalk die uit het water wordt gefilterd, komt als Cirkal op de markt als hoogwaardig nieuw product. Hiermee is niet alleen een duurzame bestemming gevonden voor een restproduct, maar ontstaat bovendien een gesloten kringloop. Wat uit de grond wordt gehaald tijdens de waterwinning, vindt zijn weg terug in de bodem via landbouwgrond.

Bodemstrategie

Cirkal past daarmee, als circulair kalkproduct, binnen de visie ‘Een verantwoorde voedselketen voor toekomstige generaties’ van Agrifirm. Agrifirm zet hierbij in op duurzame grondstoffen, circulaire en resource efficiënte landbouw, een gezonde bodem en maatschappelijk verantwoorde ketens. Ook sluit Cirkal aan bij de bodemstrategie van Vitens, die erop is gericht de reststromen uit drinkwaterwinning in een hoogwaardige toepassing terug te brengen naar de bodem.

‘Enerzijds wil Vitens daarmee de kwaliteit van het drinkwater veilig stellen. Zorgen dat de bron schoon blijft, doordat minder kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen nodig zijn bij een gezonde bodem. Anderzijds willen we daarmee de voedselkringloop sluiten. Wat je uit de grond haalt ook weer terugbrengen in de bodem. Deze twee komen nu samen door de samenwerking tussen Agrifirm en Vitens’, licht Martijn Olde Weghuis, Business Development Manager bij Vitens toe.

Gebruiksgemak

Naast een product wat goed scoort op het gebied van duurzaamheid en circulariteit, bewijst Cirkal zich ook als kwaliteitsproduct voor agrarische ondernemers. Jerik Albers, bedrijfsleider op loonbedrijf Groesbeek, is vooral te spreken over het gebruiksgemak: door het hoge soortelijke gewicht kun je de Cirkal-korrels ook bij wind probleemloos strooien.

De Veer: ‘Voor bouwland is het advies de korrels in de bodem te werken. Maar in tegenstelling tot andere kalksoorten is Cirkal ook zeer geschikt als onderhoudsbekalking voor grasland. De korrels waaien niet weg. Er zijn dus geen verliezen. De kalk bevindt zich dan in de toplaag waar ook het gras wortelt.’

Behalve in toepassing onderscheidt Cirkal zich van gangbare kalkproducten door de werking in de bodem. De kalk komt niet direct vrij. ‘De korrels worden in het najaar gestrooid en geven langzaam calcium af aan de bodem die vervolgens in het voorjaar klaar is voor gebruik’, vertelt De Veer. ‘Cirkal werkt trager en is daarmee niet geschikt om de zuurgraad in de bodem snel omhoog te brengen. Het heeft een langere werking. Het langzaam vrijkomen van calcium is goed voor het bodemleven.’

Neutraliserend

Een ander voordeel van Cirkal: het heeft een hoge bemestende waarde. Het calciumpercentage in dit product is 53 procent waarmee Cirkal een neutraliserende waarde heeft van 54 procent. ‘Er zijn andere kalkproducten op de markt met een gelijke neutraliserende waarde, maar die zijn doorgaans duurder. Cirkal is prijstechnisch erg gunstig en heeft een hoge neutraliserende waarde’, zegt De Veer. Reden voor Agrifirm om het product bij agrariërs onder de aandacht te brengen. ‘We zetten ons in om het rendement van agrarische bedrijven te verhogen. Dit product heeft een goede werking en is relatief goedkoop. Telers halen met deze kalkmeststof een grote duurzame toegevoegde waarde.’

Ondanks de voordelen wordt er volgens De Veer nog vaak gekozen voor gangbare kalkproducten: ‘Reden hiervoor is dat loonwerkers, die de bemesting uitvoeren, al jaren werken met een ‘vertrouwd’ type kalk en hieraan vasthouden. Daarnaast is voor het verspreiden van Cirkal een schotelstrooier nodig. Reguliere kalkproducten worden met een vijzelstrooier verdeeld. Deze drempel wordt niet makkelijk geslecht, al maken steeds meer loonwerkers, zoals ook Alberts, gebruik van de schotelstrooier.’

Bij agrariërs ligt aan de keuze voor ‘het bekende product’ vooral de angst voor zware metalen ten grondslag: ‘Cirkal is aantoonbaar vrij van zware metalen, heel logisch omdat het kalk direct afkomstig is uit drinkwater. Maar boeren zijn huiverig, als je grond eenmaal vervuild, krijg je hem niet zomaar meer schoon en zit je jaren met de gevolgen.’

Natuurlijk filter

Ook Vitens is gebaat bij een goede conditie van de Nederlandse landbouwgronden. ‘Vanuit een duurzaamheidsstreven en circulaire visie willen we de kalkkorrels, mooie mineralen, inzetten voor een gezonde bodem. Een gezonde bodem is tevens een goede, natuurlijke filter voor het grondwater waar wij drinkwater van maken. En dat is weer in het belang van Vitens’, aldus Olde Weghuis.

Cirkal bevat geen magnesium. Ook dat is een voordeel voor de bodemgezondheid. De Veer: ‘Het magnesiumgehalte in de grond is vaak al aan de hoge kant. Om de bodem in balans te houden, wil je dat niet extra toevoegen. De Cirkal-korrels bevatten de belangrijke sporenelementen borium, mangaan en zink. Omdat de bemestingsnormen in de loop der jaren omlaag zijn bijgesteld zie je hiervan tegenwoordig vaak tekorten in de grond. Vooral suikerbieten en mais willen graag borium. Door het gebruik van Cirkal kun je tekorten aanvullen.’