Onzekere tijden voor Zorgboerderij Wienes door coronacrisis

Het is pikdonker in het pakstation van Zorgboerderij Wienes in Hegelsom als de hulpboeren begin maart aan het eind van de middag hun werkzaamheden hebben beëindigd. Maar voor de foto draait het team binnen enkele minuten op volle toeren. Tientallen eieren verdwijnen elke minuut in speciale doosjes voor de Jumbo-supermarkt.

Hoewel de dagelijkse werkzaamheden doorgaan, draait het drie weken later om gezond blijven en het opvolgen van de maatregelen rondom het coronavirus. Alleen de vaste bewoners zijn nog op het bedrijf en het bezoek is sterk gereguleerd. 'We werken met kwetsbare mensen en doen er alles aan om besmetting te voorkomen. Gelukkig is iedereen nog gezond', zegt zorgboerin Marieke Claessens-Saris.

Snel gegroeid

Zorgboerderij Wienes is in de afgelopen twintig jaar snel gegroeid. Van vijf vaste hulpboeren tot tachtig mensen. Het is een mix van jong tot oud, van mensen met de behoefte aan een dagbesteding ('hulpboeren') tot de zorg aan meervoudig gehandicapten ('belevingsboeren').

Die laatste groep heeft sinds 2007 een plek in het gebouw Wienes Plaats. 'Toen dat gerealiseerd was, moesten we een daggeldvergoeding per cliënt krijgen', verklaart Claessens-Saris. 'Om aan de vraag te voldoen, zijn we twee jaar later uitgebreid door een oude schuur aan te passen.'

Wienes Huis

Naast een aparte logeeraccommodatie is in april 2019 het Wienes Huis opgeleverd. Hier wonen twaalf mensen met een beperking in een eigen appartement met badkamer en met een gezamenlijke keuken en woonkamer. 'We hebben nog een aantal mensen dat geïnteresseerd is in wonen op onze zorgboerderij', laat Claessens-Saris doorschemeren.

Naast tien vrijwilligers werken op Zorgboerderij Wienes 34 betaalde krachten. Marieke Claessens-Saris geeft vooral richting aan het zorgbeleid. Haar man Robert ontfermt zich over de administratieve kant, zoals de boekhouding en certificering.

Eieren rapen

De zorgboerin komt al van kinds af aan op het oorspronkelijke boerenbedrijf van haar oom Toon in Hegelsom. 'Mijn moeder werkte hier en ik wilde altijd mee om eieren te rapen', vertelt ze begin maart. Toen zij na de mavo voor de keuze stond om naar de mas te gaan of zich te laten opleiden tot Z-verpleegkundige, koos ze voor het laatste.

In 1998 klopte de jonge Limburgse bij haar oom aan met het plan om het legkippenbedrijf met 64.000 dieren in kooisystemen om te vormen tot een zorgboerderij met kippen. Oom Toon, nu 72 jaar, woont en werkt nog altijd tussen de kippen en krijgt ondersteuning van de medewerkers.

Goede harmonie

De productie van eieren en het leveren van zorg zijn bij Zorgboerderij Wienes in goede harmonie. 'Buitenstaanders maken soms een opmerking dat we onze cliënten inzetten als goedkope arbeidskrachten. Maar ze willen zelf veel liever werk dat er echt toe doet in plaats van een al brandschone stoep nogmaals vegen', zegt de zorgboerin.

De dagopvang en de logeerfaciliteit zijn gesloten voor cliënten als gevolg van de opgelegde maatregelen tegen het coronavirus. 'Mensen zitten behoorlijk in de knel', weet Claessens-Saris door de nauwe contacten die ze met families heeft. 'Mensen die wij vijf dagen in de week hier opvingen, zitten nu thuis.'

Daarnaast zijn er de zorgen dat een van de vaste bewoners besmet raakt. 'Bij ieder kuchje schrik je toch even. We volgen alle richtlijnen in nauw overleg met de Coöperatie Limburgse Zorgboeren. De grote vraag is natuurlijk hoelang deze crisis gaat duren en wat de gevolgen zullen zijn voor het bedrijf.'

Hamsteren

Een klein lichtpuntje is er ook. Het hamsteren van mensen in de supermarkt zorgt voor een goede afzet van de eieren. Het zelfstandige leghennenbedrijf telt een kleine 20.000 kippen in een volièresysteem. Het leeuwendeel van de eieren ligt onder private label in de schappen van de Jumbo-supermarkten. Het marktconcept is samen met Ruud Zanders, eigenaar van het Pluimhuis, vormgegeven.

De certificering en de keurmerken hebben volgens Robert Claessens veel voeten in de aarde gehad. 'We moeten met de International Food Standard in verhouding aan dezelfde eisen voldoen als een bedrijf als Unilever. De daarmee gepaard gaande kosten voor advies en verplichte audits zijn hoog. Nu is het wel een winstgevende tak, zeker omdat de eieren nu ook per stuk gekocht kunnen worden voor een goede prijs.'

Gezondheid

Wie de familie Claessens vorige maand vroeg naar de wensen voor de toekomst, kreeg van de zorgboerin een bescheiden antwoord: 'Wat we doen, goed blijven doen.' Een maand later gaan de gedachten vooral naar de gezondheid van de gezinsleden, de cliënten en het personeel en meer duidelijkheid over de financiële gevolgen voor de zorgboerderij.