Zorgboerderijen sluiten deuren vanwege coronavirus

In Limburg, Noord-Brabant, Noord- en Zuid-Holland krijgen zorgboerderijen het dringende advies om de dagactiviteiten op te schorten tot 6 april. Twee grote zorglandbouwstichtingen in Noord-Nederland en Gelderland overleggen maandag over een mogelijke sluiting.

Volgens directeur Maarten Fischer van Federatie Landbouw en Zorg, waarbij ruim achthonderd zorgboerderijen zijn aangesloten, volgt het overgrote deel van de zorgboeren het advies van regionale zorglandbouwclubs op. 'Zeker na de persconferentie van zondagavond waarin wordt geadviseerd om 1,5 meter afstand te bewaren. Dat is voor zorgboeren heel lastig. De deelnemers zijn vaak kwetsbare mensen, die veel hulp nodig hebben. Een enkele zorgboer gaat door om de zorgcontinuïteit te waarborgen.'

Met het stopzetten van dagbesteding hoopt de zorglandbouw de coronabesmettingen te vertragen. Maar er is afgelopen weekend veel gewikt en gewogen, want de gevolgen zijn groot, stelt Fischer. 'Mensen gaan niet voor niets naar dagbesteding. Een zorgboer meldde mij dat zeker een derde van zijn cliënten versneld opgenomen moet worden in verpleeghuizen nu de dagbesteding wordt beëindigd.

Rigoureuze stap

Ook het economische aspect speelt een rol. 'Een zorgboerderij is voor een boer een grote inkomstenpost. Van sommige gemeenten horen we dat ze zorgboerderijen gewoon doorbetalen. Aan de andere kant merk je ook dat zorgboeren gewoon hun steentje willen bijdragen in de strijd. Het stoppen van dagbesteding is een rigoureuze stap. Maar zorgboeren die dat nu doen, kunnen wellicht sneller weer open. Dan is de economische schade ook kleiner', zegt de directeur van de Federatie Landbouw en Zorg.

Of zorgboerderijen door de coronacrisis omvallen, daarover wil Fischer nog geen uitspraken doen. Landbouw Federatie en Zorg raadt boeren aan om de gemiste dagen dat ze geen zorg kunnen verlenen, bij te houden. 'Naar de gemeente heb je dan een goed verhaal. Je kunt het onderbouwen. Zeker als er bedrijven zijn waarbij over drie maanden de bodem in zicht komt.'

Onwerkelijke periode

Fischer spreekt van een 'onwerkelijke' periode. 'Het is een bliksemschicht op een blauwe hemel. We zijn voorbereid op zoönosen. Maar dit scenario hadden we niet op de plank liggen.'

Niet alleen in de westelijke en zuidelijke provincies sluiten zorgboerderijen, ook in het noorden van het land wachten zorgboeren niet langer af.

Insleeprisico

Moai Seldsum in het Friese Oentsjerk is afgelopen weekend een gesloten bedrijf geworden. Naast 26 bewoners vangt de zorgboerderij normaal gesproken dertig cliënten op. 'We hebben deze dagbesteding stopgezet om het insleeprisico zo beperkt mogelijk te maken', stelt eigenaar Attsje de Vries.

Ook de bewoners van de zorgboerderij gaan niet meer naar dagbesteding op andere bedrijven. 'We vangen mensen op met een vrij laag niveau. Dan is handen wassen al een probleem. Je kunt wel zeggen dat ze dat moeten doen, maar ze begrijpen het niet. Dat geldt ook voor knuffelen. Deze doelgroep knuffelt veel met elkaar. Het is echt een risicogroep.'

Personeel beschermen

De Vries hoopt dat ze door de zorgboerderij voor dagactiviteiten te sluiten, het personeel hiermee zoveel mogelijk beschermt. 'We moeten extra voorzichtig zijn. We hebben een medewerker met diabetes en iemand die een kindje heeft met zwakke longen. Die mensen wil je zoveel mogelijk beschermen. Dat betekent ook dat we met onze bewoners niet meer boodschappen doen. Boodschappen laten we nu bezorgen.'

Ouders van cliënten die normaal gesproken op de dagbesteding kwamen, reageren begripvol. 'Zij weten ook dat het even niet anders kan. Wellicht dat ze halverwege de week bellen dat ze met hun handen in het haar zitten. Dan bedenken we daar wel weer een oplossing voor.'

Financieel

Hoe het financieel gaat, daar maakt De Vries zich nog niet zoveel zorgen over. 'Het is de vraag of je niet geleverde zorg bij vaste contracten kunt factureren. Maar dat is van later zorg. Ik ga daar nog niet te veel over speculeren.'

Volgens De Vries blijft het niet bij de maatregelen die het rijk nu heeft genomen. 'Ik denk dat we het onderschat hebben. We zijn er nog niet. Wellicht dat het personeel straks tijdelijk minder mag werken. We wachten het af. Het lijkt op de MKZ-crisis. Toen zaten we ook op slot. Maar dit is wel een tikkeltje erger.'