Wiersma vraagt Brussel voor de zomer om nieuwe derogatie

Nieuws Politiek René Bouwmeester 23 jan 2025 om 13:10uur

Landbouwminister Femke Wiersma wil voor de zomer een nieuw verzoek voor derogatie indienen bij de Europese Commissie. Over het exacte verloop van dat traject kan ze maar beperkt openheid van zaken geven, ondanks dat de Kamer dat wel vraagt. Dat heeft ze donderdag gezegd in de Tweede Kamer.

Wiersma+vraagt+Brussel+voor+de+zomer+om+nieuwe+derogatie

Verschillende Kamerleden willen dat de minister de Tweede Kamer nauw betrekt bij het indienen van het derogatieverzoek. Een motie van Laura Bromet (GroenLinks-PvdA) waarin zij dit verzoek aan de minister doet, kreegt ruime steun in de Kamer.

Wiersma zegt niet helemaal aan deze oproep te kunnen voldoen. 'Nadat ik het verzoek heb ingediend, starten de onderhandelingen met de commissie. Die onderhandelingen zijn strikt vertrouwelijk', zegt Wiersma. 'Ik wil de Kamer wel betrekken waar dat mogelijk is binnen de diplomatieke afspraken.'

De lopende derogatie – waardoor meer dan 170 kilo dierlijke mest per hectare kan worden uitgereden – loopt dit jaar af. Voor 2026 zijn nog geen afspraken gemaakt, maar dat er is nog voldoende tijd, vindt de minister. 'Het is in het verleden vaker voorgekomen dat een derogatie afliep terwijl de onderhandelingen over een nieuwe derogatie nog liepen.'

'De afgelopen jaren zijn er minder derogaties verleend door Brussel, maar er zit nu een nieuwe commissie met een andere samentelling. Ik kan geen garanties geven, maar we zetten alles op alles', vervolgt Wiersma.

Gedwongen krimp

De Kamer twijfelt over de kansen op een nieuwe derogatie en wil ook andere oplossingen bieden aan veehouders met een mestoverschot. Harm Holman (NSC) vroeg de minister wat ze melkveehouders adviseert die in november of december de mestkelder vol hebben omdat er geen partij is die het wil ophalen en afvoeren.

'De enige optie die zij dan nog hebben, is dat ze minder koeien melken. We kunnen het als overheid toch niet maken dat we tegen deze boeren zeggen: 'ga maar minder koeien melken'? Dat is in feite gedwongen krimp', aldus Holman.

Wiersma zegt dat ook aan andere oplossingen wordt gewerkt en noemt het mestplan dat ze eerder heeft gepresenteerd. Verder wijst ze op het plan waar de zuivelsector zelf aan werkt, waarbij wordt gekeken of het tijdelijk uit de markt nemen van fosfaatrechten soelaas kan bieden. Ze benadrukt wel dat de beste oplossing per bedrijf verschilt en dat 'ondernemers daarin verstandige keuzes moeten maken.'