Onderzoek naar ouderdomsresistentie om vergelingsvirus te bestrijden

Ouderdomsresistentie is een natuurlijke eigenschap van suikerbieten waarbij de weerstand tegen ziekten en plagen, zoals bladluizen, toeneemt naarmate de plant ouder wordt. Dit mechanisme kan effectief zijn tegen virussen, schimmels en insecten, maar wordt pas later in de levenscyclus van de plant actief. Dit is problematisch, omdat een virusinfectie vroeg in het seizoen al ernstige schade kan veroorzaken, met negatieve gevolgen voor de opbrengst gedurende het hele groeiseizoen.

Hoewel bekend is dat ouderdomsresistentie bladluizen beïnvloedt, is het precieze onderliggende mechanisme nog niet volledig duidelijk. Uit eerder onderzoek blijkt dat de enzymatische bruiningsreactie, mogelijk veroorzaakt door fenolen en polyfenoloxidasen, bijdraagt aan de sterfte van bladluizen. Zo worden er tekenen waargenomen van beschadigingen in de spijsvertering van de luis, zoals een zwartgekleurde maag.

Dit mechanisme lijkt echter niet gerelateerd te zijn aan specifieke resistentiegenen, wat het veredelen voor vroege of sterkere ouderdomsresistentie bemoeilijkt. Vervolgonderzoek is belangrijk om deze complexiteit verder te ontrafelen.

Samenwerking en innovatie

In samenwerking met onder andere Cosun Beet Company en BBRO worden ook externe factoren onderzocht die ouderdomsresistentie kunnen versterken. Denk hierbij aan stressfactoren die een invloed kunnen hebben op de plant. Daarnaast wordt onderzocht of een eerdere zaai – ongeveer een maand vóór de gebruikelijke zaai – ervoor kan zorgen dat planten ouder zijn tijdens de eerste bladluisvluchten, waardoor ze beter beschermd zijn.

Praktisch advies en toekomstperspectief

Op basis van de huidige kennis over ouderdomsresistentie wordt het volgende geadviseerd:

• Vroegere zaai: Door vroeger te zaaien, kunnen planten ouder zijn tijdens de cruciale eerste bladluisvluchten.
• Geïntegreerde gewasbescherming: Ouderdomsresistentie kan worden opgenomen in een IPM-strategie, bijvoorbeeld door minder insecticiden te gebruiken op oudere planten.
• Vervolgonderzoek: Meer inzicht in de processen achter ouderdomsresistentie kan nieuwe mogelijkheden bieden om deze natuurlijke eigenschap te versterken.

Hoewel ouderdomsresistentie veel potentie biedt als natuurlijk hulpmiddel tegen het vergelingsvirus, blijft het een complex fenomeen dat verdere studie vereist. Daarnaast kan het enkel ingezet worden als de veldomstandigheden het toelaten. SESVanderHave ziet het als een mogelijk deel van een geïntegreerde oplossing, in combinatie met resistente(re) genetica, het toepassen van insecticiden en andere agronomische maatregelen. Wij zetten ons in om samen met partners zoals Cosun, BBRO, WUR en IRS innovatieve strategieën te ontwikkelen en een duurzamere toekomst voor de suikerbietenteelt mogelijk te maken.