ABN Amro: liquiditeitspositie melkveehouder stijgt met 35.500 euro

Na een aanzienlijke daling van de liquiditeitspositie in 2023 is sprake van herstel in 2024. De gemiddelde melkveehouder heeft over het afgelopen jaar een stabiele groei laten zien van de liquiditeitspositie. Concreet gaat het om een toename van 21.500 euro, naar 57.000 euro.

De liquiditeit – het bedrag dat op de rekening courant staat – is een belangrijke graadmeter om te zien of melkveehouders op korte termijn aan hun verplichtingen kunnen voldoen. Liquiditeit is iets anders dan inkomen. Wageningen University & Research raamt het gemiddelde inkomen van melkveehouders in 2024 op 74.000 euro, meldt ABN Amro.

Lagere melkproductie

De totale melkproductie in Nederland is tussen januari en november 2024 met 1,9 procent gedaald ten opzichte van dezelfde periode in 2023. Dit is een gevolg van de kleinere melkveestapel, de uitbraken van het blauwtongvirus en de matige kwaliteit van ruwvoer. Volgens diergezondheidsorganisatie Royal GD zorgt een blauwtonginfectie op termijn tot een daling van 1 kilo melk per dag.

Die lagere melkproductie resulteerde in een hoge melkprijs, wat vervolgens leidde tot een verbeterde stand van de rekening courant. Dit ondanks de gestegen kosten voor mestafzet en de dunne marges in het tweede kwartaal van het jaar. De dunne marges kwamen door jaarlijks terugkerende 'voorjaarsuitgaven', zoals loonwerkkosten voor het zaaien van mais, uitrijden van mest en maaien van de eerste snede gras en pachtbetalingen.

De kosten zijn in het derde kwartaal van het jaar om vergelijkbare redenen doorgaans ook hoger. Door natte omstandigheden in het najaar werd de maisoogst in 2024 echter uitgesteld, waardoor een deel van de kosten verschoven is naar het laatste kwartaal. Dit verklaart de rode cijfers in oktober. In december worden de voorschotten van de Europese landbouwsubsidies uitgekeerd, wat resulteert in pieken in de inkomsten.

Mestoverschot

Als gevolg van de afbouw van de derogatie mogen agrarisch ondernemers minder mest uitrijden over hun land. Hierdoor is een mestoverschot ontstaan. Grotere bedrijven zijn veelal al gewend om mest af te voeren, daarom voorziet ABN Amro bij hen geen problemen.

Zorgen zijn er wel voor de kleine en middelgrote bedrijven die in het verleden geen mest hebben afgevoerd en hun mest nu niet meer kwijt kunnen op eigen land. Zij worden geconfronteerd met een toename in de kostprijs van zo'n 1,50 tot 3 euro per 100 kilo melk.

Ondanks de stijgende kosten voor mestafzet verwacht de bank vooralsnog niet dat bedrijven in acute financiële problemen komen. Mogelijk komt dit ook doordat melkveehouders mest opslaan en daarmee een deel van de problemen voor zich uit schuiven.

Voor 2025 verwacht ABN Amro dat de melkprijs relatief hoog blijft en de extra kosten voor mestafzet gedekt worden. Over de gehele linie is de verwachting dat de kosten op een acceptabel niveau blijven en dat het jaar 2025 een positieve liquiditeitsontwikkeling zal laten zien.