'Voorkom chaos met concreet beleid'

Commentaar Politiek Esther de Snoo 18 jan 2025 om 11:00uur

De rechter doet eind januari uitspraak in een bodemprocedure van Greenpeace over het naleven van de natuurregels. De kans is groot dat de milieuorganisatie wint, omdat al het staande stikstof- en natuurbeleid – inclusief het transitiefonds van 25 miljard euro – overboord is gekieperd door het kabinet. Alternatief beleid en geld zijn er niet.

In de rechtszaak verwijt Greenpeace de overheid de eigen natuurwetten en stikstofregels niet na te leven. De organisatie eist het herstel van 80 procent van de Nederlandse natuur.

Behalve Greenpeace dreigt ook stichting Mobilisation for the Environment (MOB) met verschillende rechtszaken. Die hebben betrekking op de PAS-melders. MOB gaat de rechter vragen om de wet te handhaven, ook voor de boeren die jarenlang volgens de toen geldende wet konden werken zonder dat ze een vergunning nodig hadden.

Het legaliseren van PAS-melders is tot nu toe niet gelukt. Volgens de wet moet dit voor 28 februari 2025 zijn geregeld. Landbouwminister Femke Wiersma wil drie jaar uitstel voor de PAS-melders. De verwachting is dat de Raad van State deze optie weigert. Deze maand nog komt Wiersma op aandringen van de Tweede Kamer met een uitgewerkte aanpak voor de stikstofcrisis.

De rechtszaken leggen een grote druk op de voorjaarsbegroting

Esther de Snoo, hoofdredacteur Nieuwe Oogst

De rechtszaken leggen een grote druk op de kabinetsoverleggen over de voorjaarsbegroting. Want mocht Wiersma de Greenpeace-zaak verliezen, dan heeft ze nog veel extra geld nodig om naar verwachting vooral boeren uit te kopen. Kamerlid Harm Holman (NSC) zei in dagblad NRC al een 'ongecontroleerde chaos' te verwachten als de minister niet over de brug komt.

Deze crisis zou te benutten zijn om als sector op de lange termijn er beter uit te komen. Maar dat kan alleen als het kabinet zo snel mogelijk met helder, duidelijk en realistisch beleid komt.