'De landbouw zou een onbeduidende sector zijn'

Column Politiek Bennie Stevelink 25 nov 2024 om 11:00uur

'De landbouw is in economische zin een tamelijk onbeduidende sector in Nederland', stelt econoom Frank Kalshoven in de Volkskrant. Het aandeel van de landbouw is volgens hem maar 1,5 procent. Hij gaat hierbij voorbij aan het feit dat het aandeel landbouw binnen de economie in relatie staat tot het welvaartsniveau. Hoe hoger de welvaart hoe kleiner het aandeel landbouw in de economie.

%27De+landbouw+zou+een+onbeduidende+sector+zijn%27

In de armste landen werkt 70 procent van de bevolking in de landbouw. Als je van een gemiddeld inkomen al het voedsel moet kopen, heb je 70 procent van het inkomen nodig voor voedsel en de primaire landbouw bedraagt 70 procent van de economie. Werkt 20 procent van de bevolking in de landbouw, dan heb je 20 procent van het gemiddelde inkomen nodig voor voedsel en heeft de landbouw een aandeel van 20 procent in de economie. Dat in Nederland de primaire landbouw nog maar een aandeel heeft van 1,5 procent in de economie laat zien hoe torenhoog de welvaart in Nederland is.

Maar kun je daar het belang van de landbouw aan afwegen? Ter vergelijking: het hart van een mens maakt 0,4 procent uit van het lichaamsgewicht. De zorguitgaven voor hartziektes zal veel hoger zijn dan die 0,4 procent. Maar kun je de zorguitgaven voor hartziektes beoordelen op basis van het gewichtsaandeel van het hart in het totale lichaamsgewicht van de mens?

Kalshoven gaat eraan voorbij dat het bij de 1,5 procent die de landbouw aan de economie toevoegt vooral om eerste levensbehoeften als voedsel gaat. Bij andere sectoren is dat minder of helemaal niet het geval. Het belang van de verschillende onderdelen van de economie zal dus gewogen moeten worden op basis van de noodzaak van permanente en directe beschikbaarheid.

Allerlei negatieve milieuaspecten van de landbouw worden genoemd als reden om de sector fors in te krimpen

Bennie Stevelink, melkveehouder in Deurningen (OV)

Verder noemt Kalshoven allerlei negatieve milieuaspecten van de landbouw als reden om de sector fors in te krimpen. Maar alles wat hier niet geproduceerd wordt moet elders in de wereld geproduceerd worden. Het is net zoiets als klimaatdoelen halen door industriële productie naar China te verplaatsen. Het klimaat schiet daar niets mee op.

Er werd voorbijgegaan aan de milieuvoordelen die de landbouw ook heeft. Vooral grasland heeft milieuvoordelen. Grasland dat alleen bestaat dankzij de melkveehouderij. Het zorgt voor schoon grondwater, houdt veel koolstof vast, zorgt voor meer biodiversiteit en gebruikt vrijwel geen bestrijdingsmiddelen.

Het maatschappelijke belang van landbouw zal dus anders gewogen moeten worden dan alleen op basis van het onbeduidende aandeel in de economie.