'Starten met pluimvee in Canada vraagt een flinke investering in quotum'

In Woodstock, in de Canadese provincie Ontario, houdt Kees Duizer (48) samen met zijn vrouw Tineke (41) en drie kinderen 52.000 vleeskuikens. Duizer is in 2000 samen met zijn ouders, zus en twee broers naar Canada verhuisd. Ze wilden allemaal boer worden. 'We wilden boeren en we wilden ruimte, Canada was dus een logische stap', vertelt de pluimveehouder.

Een jaar later kocht de familie een pluimveehouderij en Duizer werd verantwoordelijk voor het bedrijf. 'Ik wilde iets voor mezelf en ik ben de kippen ingegaan. Ik was de 'chicken guy' hier', lacht hij. In 2005 is de boerderij verplaatst naar de huidige locatie. In 2006 is zijn vrouw Tineke bij hem in het bedrijf gestapt.

Met zes rondes vleeskuikens per jaar streeft Duizer naar het hoogst haalbare niveau in Canada. De kippenboer draait meestal zes rondes per jaar, soms zeven. 'De rondes duren in totaal acht weken, waarvan we er ongeveer twee leeg staan.'

De kuikens komen op het bedrijf als ze 12 uur oud zijn. Ze wegen dan gemiddeld 44 gram. 'We streven naar een levend gewicht van 2,35 kilo als ze het bedrijf verlaten', legt de ondernemer uit. De vleeskuikens blijven 38 dagen op het bedrijf. 'De kippen worden meestal 's nachts geladen dus dan zijn ze eigenlijk 39 dagen oud.'

Naast de kippen heeft Duizer ook nog rond de 120 meststieren en een akkerbouwtak. 'We bewerken zo'n 1.000 acres aan akkerbouw.' Omgerekend is dat bijna 404 hectare. De ondernemer verbouwt sojabonen, tarwe en mais. 'Trouw Nutrition neemt een gedeelte van onze mais af die ik zelf hier op de boerderij droog. Zij maken daar weer kippenvoer van.'

Duizer droogt de mais zelf omdat hij dan kan samenwerken met Trouw Nutrition. 'Het was een flinke investering, maar uiteindelijk is die het meer dan waard geweest.' Het voer dat de pluimveehouder terugkrijgt is niet per definitie van zijn eigen mais, maar wel van mais met dezelfde kwaliteit. 'Alle leveranciers van Trouw Nutrition moeten aan bepaalde eisen voldoen. Dat draagt zorgt voor een goede kwaliteit kippenvoer.'

De sojabonen, tarwe en overige mais verkoopt Duizer. Een deel van de oogst wordt verkocht op contract. 'Als de prijzen goed zijn kun je een deel van je gewas al een jaar van te voren verkopen', geeft de ondernemer aan. 'Dan moet je niet te veel verkopen, maar maximaal de helft moet wel lukken.'

Specifiek voerschema

De kuikens krijgen drie soorten voer. 'De eerste twee weken voeren we een kleine korrel. Dan krijgen ze anderhalve week een normale korrel en vanaf een leeftijd van 3,5 weken krijgen ze pellet gevoerd.' Duizer kan dit precies terugvinden in een voerschema. 'Trouw Nutrition maakt voor iedere ronde een specifiek schema.'

De ondernemer geeft zijn pluimvee voer dat vrij is van antibiotica. 'De meeste kippenboeren hier geven gewoon standaardvoer. Daar zit antibiotica in ter preventie van ziektes.' Hij laat weten dat hij daar een aantal jaren geleden mee is gestopt. 'Ik ben overgestapt omdat Maple Leaf vroeg of ik mee wilde doen aan het antibioticavrije programma dat toen net opkwam.'

Duizer geeft aan dat werken met antibioticavrij voer in het begin best even wennen was. 'Ik moest er echt mee leren werken. De zuurtegraad van het water moest zakken om de kippen gezond te houden.' De ondernemer vertelt dat het even duurde voor het helemaal werkte. 'Het had in de schuur ook even tijd nodig om te wennen. Het blijft een verandering.'

Toen de kippenboer begon met antibioticavrij voer merkte hij meer ongelijkheid tussen de dieren. 'In het begin waren er onderling verschillen wat betreft gewicht. Na verloop van tijd ging dat over en nu gaat het eigenlijk hartstikke goed.' Hij krijgt ook een premie voor dit voer. Deze wordt berekend per kilo.

'Een nadeel van het antibioticavrije voer is dat de kippen een dag langer nodig hebben om op het gewicht te komen waar we naar streven.' Het is volgens Duizer belangrijk dat de dieren minder snel groeien. 'Als ze te snel groeien heb je kans op pootproblemen.'

Dierenwelzijn

Antibioticavrij voer is een van de aandachtspunten voor het verbeteren van het dierenwelzijn in Canada. 'Dierenwelzijn wordt net als in Nederland steeds meer van belang hier', laat Duizer weten. De Canadese boeren moeten papierwerk bijhouden over het dierenwelzijn, de voedselveiligheid, gezondheid en hygiëne op hun bedrijf.

Dat wordt eens per jaar gecontroleerd. 'De inspecteurs checken het papierwerk en willen in de schuur kijken', zegt Duizer. 'Het gebied rondom de stal moet ook schoon zijn. Geen lekkende leidingen of voerresten, bijvoorbeeld.'

Om kippen te houden heb je quotum nodig en dat is volgens Duizer nogal ingewikkeld. Het quotum in Ontario voor pluimveehouders gaat per units. Eén unit staat voor 13,1 kilo vlees per jaar. 'Het aantal quota units is gekoppeld aan het bedrijf.'

Genoeg quotum te koop

Het quotumsysteem in Ontario wordt beheerd door Chicken Farmers of Ontario (CFO). Iedere ondernemer heeft een bepaald quotum. Duizer: 'Tot nu toe is er altijd genoeg quotum te koop. Het is wel heel duur en de prijs verschilt iedere keer.' Het aantal kilo's dat moet worden geleverd kan per ronde verschillen. Ook dit wordt bepaald door het quotumsysteem.

Duizer is tevreden met dit systeem: 'Het is goed voor de boer, want je krijgt een eerlijke prijs voor een goed product.' De prijs wordt per periode vast gesteld. 'We hebben meer zekerheid en weten wat we waard zijn.' Een jaar heeft rond de zeven periodes die op een speciale kalender staan weergegeven. 'Zo kun je precies zien in welke periode de kippen weggaan.' De prijs wordt bekend aan het begin van een nieuwe periode.

'Wanneer ik een ronde kippen draai heb ik al contact met Maple Leaf over de volgende ronde.' CFO doet een toewijzing over het aantal kilo's dat Duizer de volgende ronde mag draaien. 'Dat bepaalt uiteindelijk ook hoeveel dieren we krijgen.' Voor de ondernemer werkt dit fijn omdat hij zo van te voren weet waar hij aan toe is.

Programma voor starters

De hoge quotumprijs maakt het ondernemen lastig voor startende kippenboeren, vindt Duizer. De Canadese overheid heeft wel een programma opgezet voor starters. Zij krijgen een aantal units toegewezen. 'Die moeten ze later wel terugbetalen, maar zo kunnen ze in ieder geval beginnen', legt Duizer uit.

'Of je hier nog moet beginnen als kippenboer is een goede vraag. Het is een flinke investering en je verdient het niet makkelijk terug.' Tegelijkertijd geeft Duizer aan dat er vraag naar kippenboeren blijft en dat de sector nog steeds groeit. De regelgeving in Canada is flexibeler en er is meer ruimte beschikbaar. 'Momenteel zijn het vooral familiebedrijven die een extra tak beginnen voor een van de kinderen.'

Om pluimveehouder te worden heb je, naast quotum, ook grond nodig. 'En dat is de laatste jaren flink duurder geworden', voegt Duizer toe. 'Je moet de mest zelf kunnen afzetten en daar heb je dus land voor nodig.' Canada is een stuk minder intensief dan Nederland. 'Hier is veel meer ruimte beschikbaar, dus het maakt allemaal wat minder uit. We hebben plek genoeg.'

Respect voor boeren

Een verschil met Nederland is volgens Duizer het respect voor agrarisch ondernemers. 'De burgers in Canada respecteren de boeren, wat in Nederland misschien minder is.'

De pluimveehouder in Woodstock hoopt voorlopig nog te groeien. 'We hebben de ruimte ervoor en dat is ook ons doel voor de komende jaren.' Toch zegt hij ook dat het momenteel niet aantrekkelijk is om quotum te kopen. 'Ten opzichte van de verdiensten is de investering te groot.'

Duizer heeft twee schuren waarvan eentje twee verdiepingen heeft. De CFO wil van de dubbele schuren af. Deze mogen alleen nog worden gebouwd in uitzonderlijke situaties. 'Verder staan er geen grote veranderingen op het programma voor de nabije toekomst.'