'De Lbv-regeling helpt de natuur maar niet de PAS-melders'

Hoe zijn ondernemers PAS-melders geworden?

'Op 1 juli 2015 konden veehouders een PAS-melding doen. Dat gaf hun het recht om stikstof te produceren met vee, terwijl de bespaarde stikstofproductie van stoppende boeren en stallen met emissiearme vloeren nog gerealiseerd moest worden.

De nieuwe realiteit is dat de sector en de minister stikstofreductie moeten leveren

Lubbert van Dellen, marktdirecteur agro en senior bedrijfsadviseur bij Flynth

'Op 29 mei 2019 heeft de Raad van State een streep door de PAS-regeling gezet. Eerst moest een reductie van de stikstofdepositie plaatsvinden, voordat PAS-melders meer stikstof mochten produceren. Vanaf dat moment wachten PAS-melders op beleid van de overheid dat moet zorgen voor stikstofreductie.'

Wat is er sindsdien veranderd?

'Er is helaas nog niet veel veranderd. In het najaar van 2024 kwam de overheid tot het inzicht dat het onmogelijk is om collectief de situatie voor PAS-melders op te lossen. Een PAS-melder moet op individueel bedrijfsniveau kijken of het mogelijk is om minder dieren te houden of stikstof bij te kopen van stoppende boeren in de buurt. In dat geval kan de PAS-melder het zelf oplossen en zelfs de kosten hiervoor declareren bij de overheid.'

Dus als een veehouder stopt, kan de buurman de stikstofruimte benutten?

'Dat kon tot de uitspraak van de rechter in december 2024. De rechter heeft toen een nieuwe, scherpere uitspraak gedaan. Als een veehouder nu stopt, wordt er eerst gekeken naar de natuur die in de buurt ligt van het bedrijf. Als die natuur dermate overbelast is dat alle stikstofruimte daarnaartoe moet, blijft er niets meer over voor de PAS-melders in de buurt. De Lbv-regeling gaat dus veel oplossen voor natuur en minder voor PAS-melders.'

Wanneer komt er duidelijkheid?

'De nieuwe realiteit is dat de sector en de minister stikstofreductie moeten leveren. Voor 1 maart moet de minister met een pakket van maatregelen komen. Misschien komt er meer ruimte door stoppende boeren vanwege de hoge mestafzetkosten door het mestoverschot. In Nederland zal natuur voorgaan ten opzichte van veehouders. Er ontstaat dus pas ruimte voor PAS-melders als de stikstofuitstoot is gereduceerd.'