Japanse techniek bokashi voor gezonde Limburgse bodem

Op het snijvlak van landbouw en duurzaamheid is een kleine revolutie gaande. Eentje die letterlijk en figuurlijk wortel schiet in de bodem. Bokashi, een eeuwenoude techniek die zijn oorsprong vindt in Japan, is bezig aan een gestage opmars in Nederland.

Het is volgens Phillippe van der Grinten niet moeilijk om te zien waarom de werkwijze voet aan de grond krijgt. De fermentatietechniek zet groenafval om in een rijke, voedzame bodemverbeteraar. Dat past binnen het gedachtegoed van circulariteit. Het idee? In plaats van organisch materiaal te zien als afval, moet het gezien worden als grondstof die bijdraagt aan de cyclus van groei en bloei.

Bokashi biedt een aantrekkelijk alternatief voor compost, een andere methode van verwerken die al jaren wordt gebruikt. Van der Grinten: 'Waar composteren maanden kan duren en regelmatig omzetten vereist, is bokashi snel, efficiënt en eenvoudiger in gebruik. Bovendien behoudt bokashi meer van de oorspronkelijke stoffen in het organisch materiaal. Dat zorgt voor een groter profijt voor de bodem.'

Bokashi is sneller

De voordelen maken bokashi een uitstekende optie voor ondernemers die zoeken naar een snellere en minder arbeidsintensieve manier om groene afvalstromen om te zetten. Het betekent dat gemeenten en terreinbeheerders hun groenstromen direct bij de boer kunnen inzetten, zonder een gang naar een composteerbedrijf.

Met de officiële lancering van Protanso - Bodem & Bokashi, wordt bokashi niet alleen gepromoot, maar ook actief toegepast om een revolutie in bodembeheer te ontketenen. Het bedrijf heeft als missie de toekomst van landbouw en groenbeheer te veranderen. Bokashi staat hierbij centraal.

'Aanpak inburgeren'

'Ons huidige landbouwsysteem en groenbeheer schreeuwt om verandering. Ik wil met volle toewijding deze veelbelovende aanpak gaan inburgeren', zegt de oprichter van Protanso. 'Vooral ook omdat zorg voor een gezonde bodem door iedereen wordt herkend als extreem belangrijk.'

Van der Grinten is al sinds 2011 bezig met bokashi. Wat begon als een experiment in eigen tuin, groeide al snel uit tot een passie. Met de jaren ontwikkelde hij zich tot een expert. Eerst als adviseur en spreker, later als uitvoerder en procesbegeleider voor gemeenten, terreinbeheerders en agrarisch ondernemers.

Bodem verbetert

'De afgelopen jaren heb ik gezien hoe groot de impact van bokashi kan zijn in en op de bodem', verduidelijkt Van der Grinten. 'Of het nu gaat om verbeteren van de bodemstructuur of het ondersteunen van het bodemleven, de resultaten zijn indrukwekkend. Alleen al het aantal wormen dat je ziet toenemen spreekt tot de verbeelding.'

Maar bokashi is meer dan alleen een andere manier om organisch materiaal te verwerken. Het draagt bij aan een oplossing voor enkele van de meest urgente uitdagingen binnen de landbouw. De belangrijkste daarvan zijn de opbouw van organische stof en het verminderen van de stikstofuitstoot.

In plaats van te kijken naar wat er allemaal misgaat, wil Protanso kijken naar wat wel kan. Bokashi helpt stikstof op een natuurlijke manier vast te leggen in de bodem, verklaart Van der Grinten. Daardoor wordt de noodzaak voor kunstmest en chemische middelen verminderd. Het betekent gezondere gewassen, een vitalere bodem en minder schadelijke stoffen die in de leefomgeving terechtkomen.

Natuurlijke methode

'Of het nu gaat om boeren die de bodem van hun akkers willen ondersteunen, gemeenten die hun maaisel en blad lokaal willen inzetten als grondstof, of particulieren die hun tuin een boost willen geven, bokashi biedt een oplossing die simpel, effectief en – misschien wel het mooiste van alles – volkomen natuurlijk is', stelt Van der Grinten.

Met een achtergrond in de landbouw en veehouderij heeft Protanso de overstap gemaakt om zich volledig te richten op bokashi en de voordelen voor bodemgezondheid en duurzaamheid. Deze verschuiving komt voort uit een diepe overtuiging dat de toekomst van landbouw circulair moet zijn, met zo min mogelijk input van buiten het bedrijf.

'We hebben geleerd dat de gezondheid van de bodem de gezondheid van ons allemaal beïnvloedt', schetst Van der Grinten. 'Bokashi is een geweldige manier om die gezondheid te ondersteunen.'

Kringloop van het leven

De naam Protanso is zorgvuldig gekozen en weerspiegelt de kernwaarden van het bedrijf. 'Pro' staat zowel voor professioneel als ergens voorstander van zijn, terwijl 'Tanso' het Japanse woord is voor koolstof: het element dat aan de basis staat van al het leven op aarde. 'Koolstof is de cruciale bouwsteen in de kringloop van het leven. Bokashi speelt een rol in het behouden en versterken van koolstof in deze totale kringloop.'

De lancering van Protanso en de volledige focus op bokashi is slechts het begin. 'We nodigen iedereen uit om met ons mee te doen', zegt Van der Grinten met een glimlach. 'Laten we samen de bodem weer gezond maken en een circulaire toekomst creëren.'