Wisselvallig teeltseizoen zet noordelijke wijnboer de voet dwars

Dat blijkt bij een rondgang met wijnboeren Simon Somers en Chantal Heeg. Het tweetal exploiteert ruim een halve hectare druivenstokken op de Friese klei in Kubaard. De verwerking van de geoogste druiven gebeurt bij het woonhuis in het Drentse Nietap dat tevens een proefveldje en een bed and breakfast telt.

Ook voor noordelijke wijnboeren is het een uitdagend teeltseizoen, vertelt Somers. Naast een achtergrond in de IT en horeca produceert hij sinds 2017 wijn onder het eigen merk Op Joarum, de naam van de terp bij de ouderlijke boerderij van zijn vrouw waar de wijngaard is aangeplant.

'Vorstschade in het begin van het groeiseizoen kostte ons al een deel van de oogst. De perioden daarna met afwisselend zon en dan telkens regen, maakte dat door misbloei eerst de bestuiving en vervolgens ook de biologische gewasbescherming grotendeels mislukten. Alleen de tegen meeldauw en botrytis resistente rassen laten productie zien', vertelt Somers terwijl hij tussen de rijen druivenstokken door loopt.

Contactstoffen

Eén dubbele rij steekt ertussenuit: de bladeren zijn nagenoeg verdwenen, de druiventrossen, voor zover nog aanwezig, dragen uitsluitend verdroogde vruchten. 'We gebruiken alleen contactstoffen, zoals wei en melk, om de meeldauw te bestrijden. Als die er binnen een paar dagen weer afregenen, dan heeft de meeldauw vrij spel en verdrogen de bladeren. En zonder bladeren geen druiven', aldus Somers.

Gelukkig is het maar een van de acht druivenrassen die bij Op Joarum worden geteeld dat dit jaar niet zal dragen. Maar ook de andere rassen hebben het de afgelopen maanden niet makkelijk gehad. 'We verwachten slechts 15 tot 35 procent van de gebruikelijke hoeveelheid te oogsten', geeft de teler aan. 'Maar het suikergehalte belooft wel hoog te worden en minder bessen per stok betekent meer smaak. Dat dan weer wel.'

Intussen beschermen Somers en Heeg de druiven met netten tegen de vogels en hopen er het beste van. De twee telers halen hun stokken bij kwekers in Duitsland, waar een traditie bestaat van ambachtelijke veredeling op robuuste rassen die tegen een stootje kunnen. Al biedt ook dat geen garantie. 'In Duitsland zijn door het slechte groeiseizoen en de daaruit voortkomende schimmelaantastingen hele wijngaarden niet geoogst. Dat zien we hier in Nederland gelukkig niet', zegt Somers.

Prestige

De wijnen van Op Joarum – wit, rood en rosé – worden gebotteld onder beschermde oorsprong. Dat betekent dat het eindproduct in zijn geheel van één gebied afkomstig is. Somers: 'We mikken op de horeca en de geïnteresseerde consument, niet op de supermarkt. We maken een droge, frisse en geconcentreerde dinerwijn en moeten het hebben van onze prestige, onze goede naam.'

Met een gemiddelde jaarproductie van 2.500 flessen van 2.000 wijnstokken is het nog geen haalbare kaart om ervan te leven. 'Pas bij 5 hectare is het mogelijk er een gezinsinkomen uit te halen', weet Somers. Daarom werkt hij nog in de IT en zijn vrouw runt een reclamebureau. 'Wijnboer zijn is niet één beroep, dat zijn er drie: teler, keldermeester en marketeer. En het is gewoon heel veel werk.

Daarom moet je tijdens het teeltseizoen ook kunnen terugvallen op hulp uit je omgeving, legt de ondernemer uit. 'Gelukkig hebben we daar een vaste groep voor van familie en kennissen. Voor de oogst komen ze graag, de wintersnoei doen we zelf.' Somers en Heeg verwachten over een week te kunnen oogsten.