Wiersma zet alsnog spoed achter nieuwe brede stoppersregeling

De landbouwcommissie in de Tweede Kamer en de landbouwminister overlegden maandag tot in de avond over de wetswijziging die de mestproductie moet inperken. Wiersma wil daarmee een generieke korting voorkomen. Diverse partijen zijn daar niet gerust op.

NSC-Kamerlid Harm Holman denkt dat er door de afname van de mestplaatsingsruimte in 2025 en 2026 een gigantisch mestoverschot ontstaat. 'Te vergelijken met 600.000 tankwagens, evenveel als de hele productie van de Nederlandse melkveestapel.'

Samen met Kamerleden van CDA en ChristenUnie vindt Holman dat de brede beëindigingsregeling die gepland staat voor 2026 veel te laat komt. De twee Lbv-opkoopregelingen bleken eerder al onaantrekkelijk voor melkveehouders met verouderde opstallen. Hierdoor doen er aan die stoppersregelingen relatief veel varkens- en pluimveehouders mee.

Voelt onrechtvaardig

Voor sommige Kamerleden voelt het daarom onrechtvaardig dat deze twee sectoren nu bij de afroming van dierrechten en het verlagen van de mestplafonds weer een grote bijdrage moeten leveren bij het oplossen van het mestprobleem van de melkveehouderij. Dat is het gevolg van het afbouwen van de derogatie.

Door eerder met de brede opkoopregeling te beginnen, kunnen meer melkveehouders met stopplannen worden bereikt, verwachten deze partijen. Daarmee kan ook de bijdrage van deze sector aan het oplossen van de mestcrisis toenemen.

Breedgedragen verzoek

Eerst toonde Wiersma zich niet bereid om de brede beëindigingsregeling naar voren te halen, maar door het breedgedragen verzoek van de Tweede Kamer komt ze daarop terug. Tijdens het wetgevingsoverleg maandag zegt ze toe 'alles op alles' te zullen zetten om de opkoopregeling te bespoedigen. Maar eerder dan halverwege 2025 gaat dat niet lukken, zegt de minister. 'Het is van belang dat we dit zorgvuldig uitwerken.'

Voor de financiering van de nieuwe beëindigingsregeling moet de bewindsvrouw nog binnen het kabinet gaan overleggen. 'Bij de uitwerking van het regeerprogramma beslissen we over welke middelen we hierbij kunnen inzetten.'

Volgende week dinsdag stemt de Tweede Kamer over de wetswijziging van Wiersma en de voorstellen vanuit de Tweede Kamer. De ingediende amendementen zijn allemaal door de minister ontraden. Zo pleiten partijen voor het verhogen van de afromingspercentages, het laten vallen daarvan voor de varkens- en pluimveehouderij en uitzonderingen voor biologische en jonge boeren. Volgens Wiersma wordt met het niet-afromen binnen familieverbanden al met dat laatste rekening gehouden. Haar stellingname is daarnaast dat alle sectoren die mest produceren, bij moeten dragen aan de oplossing van het mestprobleem, ook de biologische bedrijven.

Invoering grondgebondenheid

D66 probeert met een amendement de invoering van een norm voor grondgebondenheid melkveehouderij af te dwingen. Volgens afspraken met Brussel in de derogatiebeschikking moet dat in 2032 zijn gerealiseerd. D66 wil vanaf 2028 daarnaartoe groeien.

De minister laat momenteel een onderzoek uitvoeren naar grondgebondenheid en de gevolgen daarvan voor de bedrijven en sectoren. Ze wil daarom nu niet meegaan in het voorstel van D66. Zij krijgt hierin steun van de coalitiepartijen. Tijdens het mestdebat van 7 november staat dit onderwerp weer op de agenda.