Jongeren als redding voor coöperaties

Wereldwijd vergrijzen coöperaties en het aantal jonge boeren neemt af. Dit vormt een bedreiging voor de toekomst van de landbouw en voedselzekerheid. Het is belangrijk dat coöperaties jongeren erbij betrekken, want zij brengen nieuwe ideeën en werkwijzen mee. Om dit te stimuleren ontwikkelde Agriterra het programma 'Youth in Agribusiness', dat begint met een kick-offworkshop.

Agripool-experts Dennis Lievestro (33) en Berdine den Hartog (25) gingen onlangs op pad om deze workshop te geven. Lievestro, die met zijn ouders een melkveebedrijf runt, ging naar Vietnam. Den Hartog, controller in de glastuinbouw, bezocht Tanzania en deelt haar enthousiasme: 'De kans om met jongeren aan de andere kant van de wereld te praten over de toekomst moet je grijpen.'

De workshopdeelnemers, zowel jongeren als bestuursleden, hadden hetzelfde doel: meer jongeren betrekken bij hun coöperatie. Lievestro, die zelf zes jaar in de jongerenraad van FrieslandCampina zat, benadrukt: 'Jongeren hebben goede ideeën en in combinatie met de ervaring van de oudere generatie ontstaat een mooie samenwerking. Het is heel belangrijk dat je hen bindt aan je coöperatie en enthousiasmeert om verder te gaan als boer.'

Den Hartog vult aan: 'De jongeren zijn er wel, maar worden niet altijd gehoord. Via de Youth-kick-off hopen we dat te veranderen.'

In de workshops lag de focus op kennis uitwisselen en actieplannen opstellen. Den Hartog: 'We deelden ervaringen. Niet om te vertellen hoe het moet, maar om te inspireren. Als outsider kun je een andere kijk geven.'

Wij-gevoel

Een belangrijke boodschap die Lievestro de deelnemers meegaf, was dat je de jongerenraad aantrekkelijk moet maken. 'Zorg dat het leuk is en creëer een wij-gevoel.' Het bezoek aan een andere coöperatie, die al intensieve begeleiding had gehad en jongeren overal bij betrok, was motiverend. Vooral ook omdat deze een gigantische groei had doorgemaakt.

In Vietnam is er weinig jonge aanwas bij coöperaties, net als in Nederland. Daarnaast signaleerde Lievestro veel verschillen: 'De organisatiehiërarchie is opgebouwd rondom senioriteit. De oudere generatie houdt de touwtjes in handen. Maar op technologisch gebied zijn ze modern. Zo zaaien ze rijst met drones.'

Ook Den Hartog kwam erachter dat de problemen waarmee boeren in Tanzania te maken hebben anders zijn dan in Nederland. 'Een boer vertelde dat twee van zijn vijf koeien waren gestolen. Onze uitdagingen zijn anders, maar niet per se groter of kleiner.'

Wij hebben toegang tot veilig voedsel, water en elektriciteit, benadrukt Den Hartog. 'Die vanzelfsprekendheid is er niet overal. Ik denk dat we met zijn allen zouden moeten beseffen wat een mooie sector we hier hebben.' Lievestro vult aan: 'Nederlandse boeren mogen trotser zijn op hun producten. In Vietnam vertelden de boeren enthousiast over hun rijst of koffiebonen en dat maakte indruk.'

Samenwerking tussen generaties en landen is volgens de Agripool-experts cruciaal om de landbouw toekomstbestendig te maken. Den Hartog wijst op de vergrijzing in Nederland en de vele jongeren in landen als Tanzania. 'Ook hebben ze daar de ruimte en het vruchtbare land en wij hebben de kennis. In de toekomst moeten we ruim 10 miljard mensen van voedsel voorzien. Dat kan alleen door samen te werken, binnen en buiten onze landsgrenzen.'