Lactalis blijft wereldwijd grootste zuivelverwerker

In de Global Dairy top 20 is te zien dat Lactis in 2023 een jaaromzet haalde van 27,9 miljard euro. Het Zwitserse Nestlé passeerde met 22,3 miljard euro Dairy Farmers of America, die zijn omzet zag blijven hangen op 20,1 miljard dollar. Lagere melkprijzen speelden de grootste coöperatieve zuivelverwerker van Amerika parten. 'De commerciële kracht van het bedrijf met een breed scala aan regionale producten door heel Amerika blijft indrukwekkend', schrijft Rabobank.

De vierde en vijfde plek in de top 20 worden ingenomen door het Franse Danone (omzet: 18,2 miljard euro) en het Chinese Yili (omzet: 16,2 miljard euro), grootaandeelhouder van Ausnutria. 'Naast Yili staat ook het Chinese Mengniu met een omzet van 12,9 miljard euro in de top 10. Het blijft interessant om deze spelers te volgen en te zien hoe zij ieder jaar kans zien hun strategische positie te versterken', zegt Daniëlle Dijs-Duijndam, sectormanager melkvee- en kalverhouderij bij Rabobank.

Opvallende stijger is het Nieuw-Zeelandse Fonterra, die met een omzet van 14 miljard euro in 2023 de zesde positie inneemt op de ranglijst. Het Deens-Zweedse Arla Foods (omzet: 13,7 miljard euro), Nederlandse FrieslandCampina (omzet: 13 miljard euro) en Mengniu zakken daardoor allemaal een plaats.

De omzet van Arla Foods en FrieslandCampina lag dicht bij elkaar, maar daarin is dit jaar verandering gekomen. Rabobank verwacht dat het verschil in omzet tussen beide bedrijven groter gaat worden. Arla is namelijk in afwachting van de overname van weiproducent Volac, terwijl bij FrieslandCampina de verkoop van de Duitse activiteiten aan Müller in de afrondende fase zitten. Daarnaast realiseerde Arla Foods in de twee helft van 20203 goede inkomsten uit zijn retailmerken. FrieslandCampina kreeg in die periode te maken met andere uitdagingen, waaronder een grootschalige reorganisatie.

Op plek 10 staat het Canadese Saputo met een omzet van 11,9 miljard euro, gevolgd door het Nederlandse Unilever dat in 2023 8,1 miljard euro omzette. RaboResearch: 'De spreiding in de eerste helft van de top 10 bedraagt 16 miljard euro. In de tweede helft van de ranglijst zijn de verschillen tussen de individuele bedrijven met 2,9 miljard euro veel kleiner.' Verder merkt de bank op dat wisselkoersen invloed hebben op de algehele rangschikking van de lijst.

Grote verschuivingen

'Hoewel dat afgelopen jaren beperkt aan de orde was, liggen er nu meerdere mogelijke deals in het verschiet, waarvan sommige de grootste kunnen zijn die de sector in tijden heeft gezien', meldt RaboResearch. Verschillende zuivelondernemingen heroverwegen hun commerciële posities en keren terug naar de kernactiviteiten. Bedrijfsonderdelen die minder winstgevend zijn of niet goed aansluiten op de strategie, worden afgestoten.

Als voorbeeld noemt Dijs-Duijndam Fonterra. De Nieuw-Zeelandse zuivelonderneming exporteert relatief veel vollemelkpoeder naar China. Maar dat land wordt in steeds grotere mate zelfvoorzienend. Fonterra gaat zich daarom weer meer richten op business-to-business- en foodservice-activiteiten en verschuift de focus naar andere afzetmarkten naast China.

Die hernieuwde focus van Fonterra gaat gevolgen hebben voor de consumentenactiviteiten, inclusief Fonterra Oceania en Fonterra Sri Lanka, schetst RaboResearch. Fonterra verwacht dat de desinvestering ten koste gaat van 15 procent van de kilo's vet en eiwit en 19 procent van de omzet.

Duurzaamheidsdoelen

Duurzaamheidsdoelen gaan ook steeds vaker een rol spelen. Als voorbeeld daarvan noemt RaboResearch Unilever, dat de ijsdivisie gaat afstoten. 'Door melkgerelateerde merken uit het portfolio te halen, kan het bedrijf gemakkelijker zijn duurzaamheidsdoelen halen.'

Na drie jaar waarin de melkproductie in de Verenigde Staten stagneerde, verwacht RaboResearch dat deze in 2025 weer gaat stijgen. De Amerikaanse bedrijven Dairy Farmers of America en Schreiber Foods of bedrijven die actief zijn in dat land en investeren in nieuwe vestigingen, zoals Nestlé, Agropur en Saputo, zouden daardoor kunnen uitbreiden. De vooruitzichten voor de Verenigde Staten staan haaks op die voor de rest van de wereld waar de melkproductie stagneert of zelfs daalt, geeft RaboResearch aan.