POV blijft koersvast in krimpende markt

Achtergrond Varkens Jos Thelosen 06 jul 2024 om 15:30uur

De Producentenorganisatie Varkenshouderij (POV) beraadt zich in haar jubileumjaar op de te varen koers. Verrassend is een van de uitkomsten van een onafhankelijk uitgevoerde ledenenquête: de POV moet op volle kracht vooruit op het huidige pad.

Het aantal varkensbedrijven en het aantal varkens in Nederland nemen de komende jaren af. 'De sector krimpt en wordt nog diverser. Dat kan consequenties hebben voor onze organisatie. Daarom hebben we in het jaar dat we als POV tien jaar bestaan besloten om onszelf te evalueren en te kijken naar de komende vijf tot tien jaar', stelt POV-voorzitter Linda Verriet.

Tijdens een bijeenkomst in het Gelderse Ede op donderdag 27 juni presenteerde Verriet de resultaten van een enquête onder 248 POV-leden en 55 niet-leden. Het onderzoek naar het imago en de tevredenheid over de POV is onafhankelijk uitgevoerd door AgriDirect.

Prima imago

De algemene conclusie die Verriet met trots deelde, was dat de POV een prima imago heeft bij zowel leden als niet-leden. 'De eerste associatie met de POV is op enkele gevallen na positief. Met een score van 7,5 op een schaal van 10 ben ik dik tevreden.'

Ondernemers met grote bedrijven gaan straks meer euro's bijdragen

Linda Verriet, voorzitter Producentenorganisatie Varkenshouderij

De rol van de POV als belangenvereniging en -behartiger noemen ruim zes op de tien leden als eerste als meest positief. Op afstand volgen de stem van de varkenshouderij/sectorpromotie en een goede positieve organisatie. 'Niet-leden blijken ook een positieve associatie te hebben bij het af- en aanmelden van varkens (I&R) en onze kennis en kunde', zegt de POV-voorzitter.

Jonge varkenshouders

Bij de enquête is extra nadruk gelegd op deelname van jonge varkenshouders om de resultaten te kunnen splitsen op leeftijd. Zo kon een groep van 130 varkenshouders jonger dan vijftig jaar (gemiddeld 42 jaar) worden samengesteld. De overige deelnemers behoorden tot de groep 50-plussers en de gemiddelde leeftijd was 59 jaar.

Verriet: 'We willen weten hoe jonge ondernemers tegen de POV aankijken en hoe ze de toekomst van het behartigen van sectorbelangen zien. Ze zijn gedreven en betrokken bij de sector, maar hebben minder met vergaderen en dossiers doorspitten. Om jonge ondernemers meer bij de besluitvorming te betrekken, willen we themagroepen opzetten met experts, bestuurders en POV-leden. Mest is goed een voorbeeld om met elkaar over te sparren.'

Tussen de twee leeftijdscategorieën bestaan opvallend weinig verschillen in de waardering voor de POV en de visie op kerntaken. Wel vinden jonge varkenshouders dat de POV meer moet doen op het vlak van maatschappelijke waardering.

Tekst gaat verder onder kader

Deelnemers aan onderzoek geven over het geheel genomen hoge scores

De specialist in agrimarketing AgriDirect in het Limburgse Roermond heeft in opdracht van de POV de ledenenquête uitgevoerd. Ruim 150 varkenshouders vulden de vragen online in. De overige deelnemers zijn telefonisch geënquêteerd. 'Als je varkenshouders live te spreken krijgt, zijn ze welwillend, meewerkend en uitermate vriendelijk', merkt accountmanager Luke Hekers van AgriDirect op. 'Het waren opvallend positieve gesprekken en ze namen de tijd om de vragenlijst met onze medewerkers geduldig van het begin tot het eind door te lopen.' Volgens Hekers komt dat mogelijk door hun enorme betrokkenheid en het belang dat varkenshouders hechten aan de behartiging van hun sectorbelangen. 'Waarschijnlijk draagt de lange periode van financiële voorspoed in de varkenshouderij ook positief bij.' Voor de opzet en het analyseren van de ledenenquête heeft AgriDirect de expertise van Ivo Keizers ingehuurd. De onderzoeker is gespecialiseerd in agrarische marketing werkt bij Etil in Maastricht. 'De deelnemers hebben over het geheel genomen vrij hoge scores gegeven en de spreiding bleek beperkt te zijn', zegt Keizers. 'Zo'n eensgezindheid zegt veel over hoe iedereen de POV ziet.'

Ook merkt de voorzitter in het veld dat jonge ondernemers vaak anders met elkaar omgaan en anders benaderd willen worden. 'E-mail is het belangrijkste informatiekanaal voor de POV om leden wekelijks te bereiken. Via de app is het delen van marktberichten en korte analyses populair', zegt Verriet.

'Jonge varkenshouders zijn actief en ondernemend, maar communiceren onderling anders dan de oudere generatie. Ze delen veel kennis en ervaringen via appgroepen.'

Resultaten bereiken

Een enigszins uit de toon vallende score was het bereiken van resultaten. Gemiddeld scoorde de POV een 6,5. Op terreinen als politiek en overheid (beter beleid), een betere marktpositie en milieuwetgeving was dat een mager zesje.

Toch vindt de POV-voorzitter dat niet verontrustend. 'Uit de toegevoegde opmerkingen blijkt dat onze leden dit wijten aan de omgeving, zoals een onbetrouwbare overheid, het politieke klimaat en het linkse beleid', stelt ze.

Communiceren moeilijk

'Daarnaast is het voor een belangenbehartigingsorganisatie soms moeilijk om resultaten te communiceren met leden. Er zijn weleens goede initiatieven gesneuveld door wat we naar buiten te brengen. Vaak kunnen we erger voorkomen, maar dat is moeilijk te communiceren', zegt Verriet.

In de toekomst moet de POV zich volgens de respondenten nog nadrukkelijker inzetten voor lobbyen bij de politiek, beleidsmakers en de overheid. Vooral de laatste drie jaar heeft de POV volgens de voorzitter al flink gewerkt aan meer zichtbaarheid van de varkenshouderij in Den Haag.

Opschalen Brusselse lobby

'Voor belangenbehartiging in Brussel werken we goed samen met LTO Nederland, maar we ervaren dat we ook daar ons gezicht vaker moeten laten zien en meepraten over besluitvorming in Europa', verduidelijkt Verriet. 'Daarom neemt dagelijks bestuurslid Evert Hendrikx internationale taken op zich en ondersteunt de werkorganisatie hem op dossiers als diergezondheid en dierenwelzijn.'

Al met al concludeert de voorzitter dat de POV goed op koers ligt en op accentverschuivingen na doorstoomt. 'Het contributiesysteem wordt bij de tijd gebracht om onze activiteiten te kunnen bekostigen. Dat is nu scheef ten opzichte van kleine familiebedrijven. Daarom willen we het plafond verhogen, zodat ondernemers met grote varkensbedrijven straks meer euro's gaan bijdragen.'

Belangenbehartiger blijft waarschijnlijk in zeven regio's georganiseerd

Het landelijk bestuur hakt na de zomer de knoop door over hoe de POV koerst naar 2030. Naast de resultaten van de ledenenquête worden gesprekken met bestuurders en de informatie van de rondgang bij de zeven regio's meegenomen bij de besluitvorming. Uit die rondgang blijkt het huidige bestuursmodel goed te staan. 'De zeven regiobesturen kunnen we goed gevuld houden en de ledenbetrokkenheid en ledenbinding regionaal worden als waardevol beoordeeld', zegt POV-voorzitter Linda Verriet. 'We hadden verwacht dat regiobestuurders door de krimp van de sector een efficiencyslag zouden voorstellen door bijvoorbeeld terug te gaan in aantal regio's. Zo'n kostenbesparing horen we verrassend genoeg niet terug.' Het signaal is helder. Verriet verwacht daarom geen grote organisatieveranderingen. 'Wel willen we extra gas geven op meer betrokkenheid van onze leden bij de besluitvorming en het werk van de landelijke werkgroepen. Bovendien moeten we efficiënt werken en kosten besparen waar het kan. Varkenshouders verdienen nu geld, maar er komen weer andere tijden. Ook dan willen we onze leden behouden.'