Eurocommissaris Hansen wil veel, maar zijn collega Roswall beslist

Innovatie als oplossing voor milieuproblemen, een stevige voorstander van renure (kunstmestvervangers), verhoging van de voedselproductie, versteviging van de Europese voedselsoevereiniteit, aandacht voor generatievernieuwing en een overgang naar regelgeving afgestemd op regionale landbouw- en bodemkenmerken. Met Hansens visie kunnen landbouworganisaties vrijwel het hele wensenlijstje afvinken waarmee ze in de afgelopen jaren de Brusselse deuren platliepen.

Een teleurstelling voor Nederlandse veehouders zal zijn dat er met Hansen op korte termijn geen verlichting komt in de stikstof- en mestcrisis. Ja, hij is voor renure, wat straks exportkansen biedt. Maar daarmee is het fosfaatoverschot nog niet afgedekt. En een nieuwe derogatie of hogere mestgift in de Nitraatrichtlijn ligt niet binnen zijn portefeuille.

Daarvoor moet Nederland bij zijn collega-Eurocommissaris Jessika Roswall van Milieu en Water zijn. En of deze Zweedse politica net zo aan de kant van de boeren staat als de Luxemburgse boerenzoon Hansen, valt te betwijfelen.

Stemming Nitraatcomité

Landbouwminister Femke Wiersma lobbyt al sinds haar aantreden voor renure en soepelere mestregels. Tot nu toe staat zij met lege handen. Een voorstel van de Europese Commissie voor het toestaan van de kunstmestvervangers bestaat al langer. De beslissende stem ligt bij het Nitraatcomité. De stemming vindt waarschijnlijk plaats in juni, maar werd eerder al eens uitgesteld.

Enkele lidstaten liggen nog dwars en dienden informatieverzoeken in over de milieu-impact, zei Wiersma maandag na de Europese landbouwraad in Brussel. En hoe staat Roswall in de wedstrijd? ‘Daar zit nog wel wat tegenwind’, liet ze zich ontvallen.

De aanvraag voor een nieuwe derogatie komt ook op het bordje van de Zweedse Eurocommissaris. Wiersma wil die voor de zomer versturen, maar een goede timing is essentieel. Ze zal de aanvraag moeten vergezellen met een pakket maatregelen voor het verbeteren van de waterkwaliteit. Want die rapportcijfers zijn nog niet overtuigend.

Hansen sprak tijdens het LTO Voorjaarsevent zijn zorgen uit over het omzetten van grasland in bouwland en de gevolgen voor het milieu en klimaat. Dat is alvast een steuntje in de rug van Wiersma.

Het was Hansen zelf die de verwachtingen van zijn voorstellen enigszins temperde. Hij wees op de druk op het budget voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Hij riep LTO Nederland op om bij de Nederlandse regering te pleiten voor een stevige bijdrage aan de EU. Iets dat bij het huidige kabinet eerder minder dan meer zal zijn, gezien de weerstand die een hogere bijdrage aan de Europese defensie al ondervindt.

Op korte termijn zijn daarom nog geen grote koerswijzigingen in het Europese landbouwbeleid te verwachten. Hansen zei niet uit te zijn op een revolutie, maar een evolutie. En dat laatste kost veel tijd. De hoop moet daarom worden gevestigd op 2027, als het nieuwe GLB ingaat.