'Zonder import ook geen export meer'

Op wat brandplekken na en de geur van verse mest bij de grote wandtekening 'The future is Europe' is er weinig meer te merken van alweer een dag met 'boze boeren'.

Dus terug van een rondje hardlopen in het Jubelpark vroeg ik de uitbater van de krantenkiosk aan het Robert Schumanplein wat hij er nu van vond. 'Poeh', zei hij, 'het is de hele dag gedoe, politie, blokkades en ik verkoop niets'. Maar toch, of was dat zijn Armeense beleefdheid: 'De boeren zijn sterk bezig'.

Ja, want even verderop gaven de landbouwministers hun fiat voor een aantal versoepelingen van het landbouwbeleid. Ze spraken ook over een beperking van de import uit Oekraïne.

Dit illustreert hoe in twee jaar tijd het sentiment over de oorlog óók is gekanteld. Destijds gingen de grenzen open voor vluchtelingen. Solidariteit. Overal blauw-gele vlaggen. Maar de Poolse boeren zeggen nu dat de lage graanprijzen worden veroorzaakt door de importen uit Oekraïne. Ik denk van niet.

Graanprijzen zijn wereldwijd gedaald, niet in het minst door de Russische export. Poetin heeft 200.000 ton tarwe gratis naar Afrika verscheept.

Maar de protesten in Brussel blijven ageren tegen importen onder het motto: met alle groene regels kunnen wij niet met het buitenland concurreren. De Fransen vragen om 'spiegelclausules': alles wat binnenkomt, moet voldoen aan alle Europese eisen.

Men ziet dan wel over het hoofd dat de Europese Unie meer exporteert dan importeert. Jaarlijks is het exportoverschot 60 miljard euro waard. Nederland leunt op die positie. Sommige sectoren zijn afhankelijk van markten buiten de Europese Unie: sierteelt, vlees, zuivel, uien, pootaardappelen. In landen als Japan en Noorwegen liggen de kosten hoger. In Afrika en Azië zijn de productie-omstandigheden anders. Als je consequent bent: einde export naar die landen.

Neem de nieuwe wetgeving voor ontbossingsvrije producten. Die geldt voor import van rundvlees en soja, maar ook voor ons. Gelijk speelveld. Je nadert het punt dat landen als Indonesië zeggen: we zijn er klaar mee. Hopelijk krijgen we in het vervolg vreedzamere protesten in Brussel met iets genuanceerdere boodschappen.