'Hoe is het kerstrapport van de landbouwlobby in Brussel?'

Ik vraag me af of de landbouwlobby in Brussel dit jaar in aanmerking zou komen voor een rijksdaalder. We worden overspoeld met Green Deal-wetsvoorstellen, terwijl thuis de aandacht wordt opgeëist door Europese wetgeving die al tientallen jaren bestaat: nitraatbeleid en stikstof (Natura 2000).

Hebben we dan nog vakken waar we goed op scoren? Op de valreep werd het Nederlands Nationaal Strategisch Plan goedgekeurd. Als laatste van de 27 EU-lidstaten. Na vijf jaar discussie. Met de hakken over de sloot.

En dan beginnen we in Brussel al aan het volgende traject: het landbouwbeleid na 2027. Als ik dat op een ledenavond vertel, kijken sommigen me aan met een blik van: die zijn gek. Het zorgwekkende is dat men zich in Brussel, 12.000 geregistreerde organisaties en 49.000 lobbyisten, die verbazing niet kan voorstellen. Zo'n kerstrapport vraagt dus om een betere huiswerkplanning.

In veel clubs maak je een jaarplan. Maar ik weet zeker dat geen enkel jaarplan voor 2022 rekening hield met oorlog in Europa. Op 24 februari viel Rusland Oekraïne aan. Dat zorgde voor een voedsel- en energiecrisis. Op dit moment kunnen we de boel nog warm houden, maar eind 2023 komt de echte test.

We zijn nog jaren afhankelijk van gas. Rusland weet dat en voert in feite een oorlog tegen de EU, die een grote aantrekkingskracht uitoefent op Oost-Europeanen. Mensen geven hun leven in Oekraïne omdat ze de vrijheid en welvaart van de EU willen genieten. Dat stemt deemoedig.

We zaniken veel op Europa, maar kunnen niet zonder, want in ons eentje spelen we niets klaar. Neem nu bijvoorbeeld onze vrienden de Amerikanen. Zij hebben nu een 'Inflation Reduction Act' van 369 miljard dollar voor producten die op Amerikaanse bodem gemaakt worden: 'buy in America'. Met die wet dreigt een nieuwe subsidieoorlog die we ons niet kunnen veroorloven.

President Joe Biden heeft wel beloofd dat 'fouten' in de wetgeving zullen worden weggegomd. Hoop doet leven, want we kunnen maar één oorlog tegelijk de baas.

Ja, ons kerstrapport is problematisch. Maar gezien de omstandigheden hoop ik toch dat beppe Hiltsje er wel een rijksdaalder voor had neergeteld.