Droogstand is dé tijd om mastitis te genezen

'Een koe die na het afkalven niet goed opstart, begint met een achterstand', zegt Betsie Krattley, dierenarts bij de Universitaire Landbouwhuisdieren Praktijk in het Utrechtse Harmelen. 'Dit geldt voor de voeding en productie, maar ook zeker voor de uiergezondheid.' Volgens haar wordt in de droogstand de basis gelegd voor een succesvolle nieuwe lactatie.

In de periode rondom het afkalven is een koe het meest kwetsbaar. In korte tijd kalft ze af, komt haar melkproductie op gang en wisselt ze van groep en rantsoen. Na het afkalven is de verse koe extra kwetsbaar door de negatieve energiebalans. Hierbij worden haar reserves aangesproken om de stijgende melkgift te compenseren.

Gezondheidsproblemen

Klopt de droogstand niet, dan neemt de kans op gezondheidsproblemen aan het begin van de lactatie toe. Denk aan melkziekte, aan de nageboorte blijven staan, baarmoederontsteking en slepende melkziekte.

De droogstand is de ideale periode om koeien met chronische (subklinische) mastitis te behandelen en te voorkomen dat ze een nieuwe infectie oplopen. Wat Krattley betreft zou dit laatste meer aandacht mogen krijgen op melkveebedrijven. Dat geldt ook voor het nauwkeurig inzetten van droogzetters.

Begin van lactatie

'In de droogstand ontstaan veel nieuwe infecties die tot uiting komen in het begin van de lactatie. Tijdens de lactatie lukt het vaak niet om hoogcelgetalkoeien te genezen, dus moet je extra aandacht besteden aan het voorkomen hiervan.'

De dierenarts doelt op een goede hygiëne van de ligboxen, roosters en het afkalfhok. Want zeker in de warmere maanden kan dit een belangrijke bron zijn van streptokokkeninfecties.

Interne teatsealers

Krattley ziet goede resultaten bij het gebruik van interne teatsealers. 'Alle onderzoeken laten een positief resultaat zien en nieuwe infecties kunnen ermee worden voorkomen.'

Bij het selecteren van de koeien die een droogzetter moeten krijgen, is winst te behalen. 'Sommige melkveehouders kijken vooral naar de melkproductie. Ze missen dan de koeien met een verhoging van het celgetal. Dat is jammer, want de droogstand is de beste periode om subklinische mastitis te genezen', schetst de dierenarts.

Vaarzen

'Daarnaast zien we in de praktijk dat vooral vaarzen nogal eens een korte droogstand krijgen.'

Optimaal is om koeien droog te zetten bij een dagproductie onder de 12 kilo melk. Maar persistente dieren geven nog veel melk als ze eigenlijk droog moeten. De melkveehouder kiest er dan soms voor om deze koeien langer door te melken waardoor de droogstand slechts vier weken duurt.

Op tijd beginnen

De korte droogstand gaat volgens Krattley ten koste van het herstel van de uier, de aanmaak van nieuwe uiercellen en daarmee van de productie in een volgende lactatie. 'Begin dus op tijd met je koeien voor te bereiden op de droogstand.'

Een handig kengetal bij het verbeteren van de uiergezondheid is het percentage nieuwe infecties. Het geeft aan hoeveel dieren die met een laag celgetal de droogstand in zijn gegaan, er verhoogd uit komen.

Streefwaarde

Hoe lager dit getal, hoe minder nieuwe gevallen er zijn ontstaan in de droogstand. De streefwaarde voor dit kengetal is 10 procent. 'We zien dat het landelijk al jarenlang rond de 16 procent ligt. Al is het geen kengetal om je blind op te staren', relativeert de dierenarts.

Het is volgens Krattley minstens zo belangrijk om te kijken hoeveel dieren eigenlijk een hoog celgetal hebben voordat ze worden drooggezet. 'Zijn dit er te veel, dan gaat er ook tijdens de lactatie iets niet goed. Neem dan het algemene management en melkproces onder de loep.'