Europa brengt nadelige effecten boer-tot-bord in beeld

Dat schrijft landbouwminister Carola Schouten als antwoord op vragen van de VVD en het CDA aan de Tweede Kamer. De liberalen en christendemocraten hebben hier zorgen over. Zo waarschuwde het Amerikaanse ministerie van Landbouw voor de gevolen van de Europese boer-tot-bordstrategie.

De Verenigde Staten verwachten dat het Europese beleid de groei zal beperken en innovatie zal onderdrukken. Volgens het Amerikaanse ministerie van Landbouw zal de Europese landbouw met dit beleid aan concurrentiekracht inboeten en kan de mondiale voedselzekerheid zelfs in gevaar komen.

Schouten vindt het te vroeg om dit soort conclusies te trekken omdat de boer-tot-bordstrategie nog verder moet worden uitgewerkt. Zij heeft er in Europa voor gepleit om verduurzamingsmaatregelen, die de komende jaren bekend zullen worden, te voorzien van 'impact assessments'. Daarmee wordt berekend wat de impact op de concurrentiepositie en de voedselproductie in Europa zal zijn. Ook wordt gekeken wat de maatregelen zullen betekenen voor het sluiten van handelsverdragen met andere landen.

Gelijk speelveld

De minister noemt een zo gelijk mogelijk speelveld belangrijk. 'Dat geldt voor de handel binnen de EU, maar ook met landen daarbuiten.' Ze vindt het grote winst dat het verduurzamen van de landbouw, dat ook via het Nederlandse kabinetsbeleid wordt nagestreefd, via de boer-tot-bordstrategie ook een Europese dimensie krijgt. De lidstaten die deel uitmaken van dezelfde Europese interne markt, gaan volgens haar nu samenwerken aan een duurzaam voedselsysteem.

Voor Schouten is het verstevigen van de economische positie van de primaire producent (boer, tuinder) daarbij erg belangrijk. 'De transitie naar een duurzaam voedselsysteem is niet alleen een noodzaak, het biedt ook kansen en perspectief voor een toekomstbestendige landbouw met economisch weerbare bedrijven. Daarbij is het van belang dat het verdienmodel van de boer centraal staat bij verduurzaming, zoals in mijn kringlooplandbouwvisie.'

Mededingingsregels

De Europese Commissie heeft hier volgens de minister naar geluisterd. De commissie heeft toegezegd de mededingingsregels en gemeenschappelijke marktordeningen aan te passen en zal toezicht houden op de uitvoering van de richtlijn die gaat over oneerlijke handelspraktijken. Daarnaast wil de Europese Commissie de positie van landbouwers, hun coöperaties en producentenorganisaties in de voedselvoorzieningsketen versterken.

Volgens de VVD wordt er bij het sluiten van handelsverdragen en import van voedsel vooral gelet op het eindproduct en minder op het proces van voedsel produceren. In het buitenland mag bijvoorbeeld gebruik worden gemaakt van de techniek Crispr-Cas9, waarmee DNA kan worden aangepast, terwijl hiervoor in Europa strenge regels en terughoudendheid gelden.

Productiestandaarden

Schouten noemt het wenselijk dat landen wereldwijd vergelijkbare productiestandaarden hebben. De Green Deal gaat er volgens haar aan bijdragen dat binnen Europa de verschillen voor productiestandaarden op het gebied van dierenwelzijn, gewasbescherming en voedselveiligheid worden geminimaliseerd. Het EU-handelsbeleid moet er daarnaast aan bijdragen dat de ontwikkeling naar duurzame landbouw, het sluiten van kringlopen in en een gelijk speelveld met landen buiten de Europese Unie wordt gestimuleerd.