Derde deel podcast Blijven boeren broodnodig? over agroforestry

Deze derde aflevering van Blijven boeren broodnodig? draait om boeren die aan de slag willen met agroforestry. We zijn te gast bij Bart Schrijnwerkers van BoeBaDoe Farm in het Limburgse Beringe. ‘Van oudsher is het een traditioneel melkveebedrijf, maar we zijn de afgelopen tien jaar multifunctioneel verbreed. Zo hebben we nu ook een speelboerderij, glamping en zorgboerderij.’

Sinds twee jaar is de agrarisch ondernemer aan de slag met agroforestry. ‘We hebben 7 hectare aangeplant, met veel fruitbomen en voederhagen. Er zit een versterkingsmechanisme in richting onze melkveetak, maar het is ook een gevoelskwestie en ideologie. Ik vind de natuur terug krijgen mooi. Na een seizoen zie ik al veel meer vogels en dat trekt weer andere dieren aan.’

Ook Jade Koop van Jade Reforestry zit aan tafel. ‘Van kinds af aan heb ik een liefde voor bomen en een passie voor natuur. Ik ben enkele jaren geleden begonnen met een boomkwekerij voor agroforestry. Ik adviseer, maak beplantingsplannen en richt me op het onderhoud. Daarin is het nog veel het wiel uitvinden, want er zijn weinig van dit soort kwekerijen in Nederland.’

‘Agroforestry is de bewuste combinatie van bomen en struiken met andere vormen van landbouw, maar het is vrij breed. Het kan gaan om fruitbomen, je hebt veel verschillende type agrarische bedrijven en landbouwbedrijven. Als je daar een slimme keuze in maakt, kun je landbouw en natuur combineren met oog voor een goed verdienmodel en het versterken van je bedrijfsvoering.’

Piet Rombouts van het Agroforestry Netwerk vult aan: ‘Je past bomen in een bestaande bedrijfsvoering in, dus dat moet gewoon door kunnen draaien. Het moet elkaar versterken en leiden tot een hogere productie per hectare.’

Regelgeving maakt het toepassen van agroforestry soms complex. Schrijnwerkers: ‘Ik heb gewoon de stoute schoenen aan gedaan en de bomen aangeplant. Maar ik zit hier wel in open landschapsgebied. De gemeente is al komen kijken, op het moment dat ze het zien en het verhaal horen, vinden ze het prachtig. Overheden moeten het vaak eerst zien en begrijpen.’ Agroforestry kan voor de overheid en maatschappij ook oplossingen bieden.

Rombouts: “We zijn met het Agroforestry Netwerk ook Europees actief. Daarin zien we dat andere landen al veel verder zijn. Kijken we bijvoorbeeld naar Engeland als voorbeeld, daar worden bomen en voerderhagen ingezet om de stikstofproblematiek te verminderen! Daar hebben ze instrumenten waarmee boeren worden ondersteund om aan te planten met als doel het verminderen van de emissies. Er is uitgewerkt beleid en veel ervaring op dit vlak.'

‘We zien dat er nu een groep boeren aansluit bij agroforestry die efficiënt gebruik wil maken van mineralen. Het bedrijfssysteem van de boeren staat centraal en niet puur en alleen een GLB-vergoeding.’

Het extra werk en onderhoud vallen Schrijnwerkers mee. ‘Natuurlijk komt er straks nog wel het oogsten bij. En dat is weer een heel andere tak van sport. Maar ook weer erg leuk.’ Rombouts: ‘Je moet niet vergeten dat we nog aan het begin staan. Het is echt nog pionieren.’