Landelijke woningen lokken stedelingen

Landelijk wonen staat voor een brede mix aan woonobjecten in het buitengebied: bungalows, herenhuizen, villa's, landhuizen en landgoederen. Maar in acht van de tien gevallen is het een eengezinswoning of een woonboerderij, afhankelijk van hoe de betrokken makelaar de woning exact classificeert.

De huizenmarkt in het buitengebied is onvergelijkbaar met die in de stad, benadrukt voorzitter Ard Klijsen van de NVM-vakgroep Agrarisch & Landelijk Vastgoed (A&LV). 'Het is echt appels met peren vergelijken. De jarenlang oververhitte huizenmarkt in de grote steden, koelt nu af. De markt van landelijk wonen is door de jaren heen evenwichtiger.'

Een kraakheldere definitie van een landelijke woning is volgens Klijsen lastig te geven. Het samenwerkingsverband van NVM-makelaars Buitenstate geeft volgens hem bruikbare criteria. 'Vrijstaand, buiten de bebouwde kom, een beleving van rust en ruimte en minimaal 1.000 vierkante meter perceel. Voldoet een woning aan drie van de vier kenmerken, dan geldt het predicaat Buitenstate.'

Veel vraag

Klijsen merkt dat de vraag vanuit het stedelijk gebied naar een woning op het platteland onverminderd groot blijft. 'Het is een gemêleerd koperspubliek dat snel een knoop doorhakt. Sommige ouderen keren weer terug naar hun oorspronkelijke dorp na jarenlang in de stad te hebben gewoond. Maar er is ook vraag van jonge gezinnen die de drukte van de stad achter zich willen laten en de rust van het landelijk gebied opzoeken', vertelt hij.

'Deze trend zien we niet alleen in de centrale locaties van het land, maar ook in Groningen en Friesland. Dat voor relatief weinig geld een grote woning gekocht kan worden, maakt de trek vanuit het westen of midden van het land extra aantrekkelijk.'

Specialisme

Landelijk wonen is een aparte tak van sport in de makelaardij. Het is een specialisme van de leden van de NVM-vakgroep A&LV. Voor zowel verkopers als kopers adviseert Klijsen een specialist in te schakelen.

'Voor een makelaar is het belangrijk om goed voorbereid te zijn: waar bevindt de beste koper zich, onder particulieren of onder agrariërs? Het is ook zaak om rekening te houden met omliggende agrarische bedrijven, want het moet niet zo zijn dat hun ontwikkelingsmogelijkheden worden beperkt.'

Mogelijkheden

De bestemming, agrarisch of wonen, is bij verkoop cruciaal, oordeelt Klijsen. 'Het wijzigen van een bestemming kost alles bij elkaar 20.000 tot 30.000 euro. Het is per gemeente verschillend wat de mogelijkheden zijn.'

Een pand verkopen zonder woonbestemming, gebeurt ook, weet de makelaar uit recente ervaring. 'De oude eigenaar woonde met een overgangsregeling in een pand met agrarische bestemming. Na een check bij de gemeente blijkt er de ambtelijke wil om mee te werken aan een woonbestemming, waarbij de koper het risico van herbestemming geheel op zich neemt. Laat partijen hierover vooraf duidelijke afspraken met elkaar maken', benadrukt Klijsen.

Alternatief

Een alternatief is om de woonbestemming voor de verkoop te regelen. De kosten komen dan in principe voor rekening van de eigenaar. Wil de koper daarvan afzien, dan is het nog een mogelijkheid om de bestemmingswijziging als ontbindende voorwaarde mee te nemen in het voorlopig koopcontract. 'Nadeel is dat het verkooptraject een half jaar tot een jaar in beslag gaat nemen.'

Het kopen van een woning met agrarische bestemming kent nog een addertje onder het gras. Financierders willen een gevalideerd taxatierapport, voordat ze een hypotheek verstrekken. Maar de vier validatie-instituten doen dat niet voor agrarisch vastgoed. 'Een uitzondering is als er van het college van B en W een positief antwoord op een principeverzoek is tot bestemmingswijziging naar wonen. Het college heeft dan schriftelijk kenbaar gemaakt hieraan mee te willen werken.'