Peter Oosterhof is creatief met gras

Een ritje met Oosterhof tussen erf en de koppel melkkoeien achter in het land is een lesje voederwinning en plantenkunde ineen. 'Kijk daar heb ik kruidenmengsel ingezaaid.' Hij wijst naar een rand tussen het kavelpad en de sloot en zoekt op zijn knieën of er al plantjes opkomen.

'Die pollen op het land ertegenover is kropaar en daar verderop heb ik een proefstrookje klaver heringezaaid om te kijken of het zich vanzelf verder verspreidt.'

Darwin-effect

Oosterhof trekt tussen de graspollen een cichoreiplantje uit de grond. Het kruid is met zijn lange penwortel goed voor de bodemstructuur, vertelt de aanstaande bioboer. 'Ik streef naar het Darwin-effect: met meer diversiteit meer opbrengst halen. En zonder kunstmest of andere hulpstoffen praktijk en milieu samenvoegen.'

Zijn doel is met een gevarieerd aanbod van diverse grassoorten, meerdere variëteiten klaver en liefst kruiden en diepwortelende planten in het weiland toch een hoge drogestofopbrengst te halen.

'Naast cichorei onder andere weegbree en duizendblad, zodat het bodemleven floreert en de koeien genoeg voeding binnenkrijgen. Ik wil zo op een rantsoen van veel weidegras goede en gezonde melk kunnen produceren.'

• Lees ook: Meer opname door goede grasbenutting

Geen mais

Mais komt er bij Oosterhof niet aan te pas. Te slecht voor de bodem, eiwitarm en het kost veel energie om het te oogsten, vindt de veehouder. 'Nederland is toch een grasland, waarom dan mais gebruiken? Als je van gras geen melk meer kan maken, dan doe je toch wat verkeerd.'

Door de koeien minstens 250 dagen in het jaar te weiden, grazen ze zelf grotendeels hun kostje bij elkaar. 'Allemaal gras dat je niet hoeft te kuilen. En automatisch mest op het land, dat scheelt ook weer tijd en diesel. Vers gras heeft de hoogste voedingswaarde, zodat minder duur krachtvoer nodig is. Dat kan bij mijn bemestingsniveau alleen met een gevarieerd grasmengsel, denk ik.'

Beweiden

Om de bodemstructuur te bevorderen, deed Oosterhof zijn koeien dit jaar vanaf 7 februari een paar uur per dag naar buiten, waarbij ze met hun poten de grond 'masseren'. Zodra ze de toppen hebben afgegraasd, haalt hij ze weer naar binnen, zodat ze de bodem bij het hek niet zwart maken.

De koeien zorgen niet alleen voor de bemesting, ze worden ook ingezet voor het verspreiden van de klaverzaadjes. De boer laat daarvoor het gras langer staan, zodat de klaver in het zaad schiet. 'Als de koeien in de zomer klaver eten, gaat het zaad met de koe mee naar binnen en komt het verderop weer terecht. Scheelt ook weer herinzaaien.'

Wankel systeem

Oosterhof houdt van experimenteren, maar gooide pas de laatste vier jaar het roer om. 'Noem het de midlife crisis, ik wilde het eens op een andere manier proberen. In de eerste vijftien jaar die ik voor mijzelf boerde, deed ik het vooral zoals ik het op school had geleerd. Maar je kijkt verder en merkt dat het gangbare veehouderijsysteem eigenlijk heel wankel is', zegt hij.

'De productie opvoeren, meer beesten houden, veel kunstgrepen uithalen om de boel op gang te houden, zoals medicijnen tegen slepende melkziekte. Je voelt je meer apotheker dan boer. Het systeem is ziek.'

Hij zegt veel te hebben opgestoken van mensen als Peter Takens, toenmalig ambassadeur van het Pure Graze-systeem. 'Die vertelt dingen die je aan het denken zetten. Dat paardenbloemen in het land hebben juist goed is en dat je klaver in stand kan houden door het als bedrijfseigen onkruid te zien.'

Oosterhof streeft naar een steviger grasmat met minder vaak herinzaai, natuurlijke bemesting via de koe en een diepere beworteling. Ook fokt hij robuustere koeien door het inkruisen van Fleckvieh en Brown Swiss. 'Kringlooplandbouw met een opwaartse spiraal naar boven.'

Bedrijfsfilosofie

Oosterhof doet mee aan het verduurzamingsproject in het kader van de 'ontwikkelagenda Drentse melkveehouderij en natuur'. Daarvoor heeft hij zijn bedrijfsfilosofie en verdere plannen op papier gezet.

'Zie het als een zoektocht. Ik vind het super dat de provincie mij hierin met een bedrijfsplan wil ondersteunen. Eigenlijk had ik liever een bijdrage gehad in de kosten van mijn experimenten met randenbeheer.'

Energieneutraal

Het bedrijf is via zonnepanelen inmiddels energieneutraal, de dierenarts komt er zelden en als er al distels in het land staan, bestrijdt Oosterhof die met de hand. 'Ik ben heel benieuwd wat zo'n adviseur nog gaat zeggen. Ik hoop dat ze iemand sturen die mij begrijpt.'

Inmiddels boert Oosterhof sinds november biologisch. 'Ik heb meer werk en kosten zonder dat er de eerste twee jaar meer inkomsten tegenover staan. En ik heb minder tijd voor mijn gezin. Maar ik denk dat ik zo gelukkiger word; ik heb het idee dat ik meer met de natuur meewerk.'