Ganzenschade Terschelling groeit door aanpak vaste wal

De ganzenoverlast voor boeren neemt ernstige vormen aan, geeft LTO Noord aan. 'Schade aan de landbouw kan voorkomen worden door in het beheerplan adequate maatregelen te treffen.'

De toenemende ganzenoverlast wordt volgens LTO Noord-voorzitter van Terschelling Jodi Kuipers veroorzaakt door de Friese ganzenaanpak. 'Helaas zorgt een succesvolle Friese ganzenaanpak voor een toename van de ganzendruk op de eilanden, die gedooggebied zijn.'

Afschot

De Friese ganzenaanpak startte in november 2014. Het is een combinatie van verjaging met ondersteunend afschot, winterrust en foerageergebieden. Het doel van de ganzenaanpak is onder meer afname van de ganzenschade met 5 tot 10 procent per jaar.

Waar Schiermonnikoog al jaren kampt met flinke schade en het oosten van Ameland ook, hebben de ganzen nu echter ook Terschelling massaal gevonden. De schade is volgens Kuipers met zo'n 15 tot 20 procent gestegen. Vorig jaar werd voor 1,6 miljoen euro aan schadevergoedingen uitgekeerd aan alle eilander boeren.

Eieren prikken

Met name de grauwe gans vormt een probleem. 'Andere ganzen zijn in de winter weg. Maar de grauwe blijft en neemt in aantal toe. We proberen daar wat aan te doen, door in Natura 2000-gebieden waar de ganzen broeden eieren te prikken, maar deze gebieden zijn waanzinnig slecht toegankelijk. Het is een illusie dat je alle eieren pakt.' Daarbij komt dat de regelgeving soms knelt. 'Je mag maar in een bepaalde periode eieren prikken. De helft van de ganzen heeft in die periode nog niet eens eieren gelegd.'.

Volgens Kuipers zit ook Staatsbosbeheer met de ganzen in de maag. 'De ganzen graven duinmeertjes uit. Ze eten in de polder en poepen in de meertjes, waardoor deze meertjes dood gaan. 'Het mooiste zo zijn om ze in de rui te vangen. Dat is nu nog niet toegestaan. Bovendien, stelt Kuipers is dit maatschappelijk ook niet zo gewenst. 'Het vangen van jonge ganzen moet gebeuren in juni, tijdens Oerol.;;

Peperduur prijskaartje

Daarbij komt dat aan de inkoop van ruwvoer 'een peperduur prijskaartje hangt'. 'Ganzen eten je beste gras op, het voorjaarsgras. Boeren willen best kuil verkopen, maar niet hun beste kuil. Het is heel lastig om eerste kwaliteit kuil te krijgen. Wij betalen veel meer transportkosten dan de boeren op Schiermonnikoog en Ameland, omdat de overtocht langer is.'

Het ruwvoeraankopen frustreert ook Gerard Cupido uit Lies. Vorig jaar had hij 38.000 euro schade, het jaar daarvoor was het bedrag een paar duizend euro lager. 'Hoewel we er een vergoeding krijgen voor de gedooggebieden en een schadebedrag krijgen uitgekeerd, wil je niet zo boeren. We hebben niets voor niets geïnvesteerd in land. Wij willen op Terschelling zelfvoorzienend zijn en niet afhankelijk zijn van de markt. We willen niet de boeren op Schiermonnikoog achterna, waar helemaal niets meer groeit. Dat heb ik gezien en daar ben ik enorm van geschrokken.'

Rotgans

Met de rotgans viel nog wel te werken, geeft Cupido aan. 'Die vrat alleen kort gras, dan ging je er met een kunstmeststrooier achteraan.' Maar de brandgans die veel op het land van Cupido zitten, vreet ook het lange gras op en vernielt de graszode. 'Daarvoor ben ik geen boer geworden De grens is bereikt. Er zijn rigoureuzere maatregelen nodig, door bijvoorbeeld het opheffen van ganzengedoogebieden. De charme is weg.'

LTO-afdelingsvoorzitter Johan Hagen van Schiermonnikoog snapt de frustratie van de Terschelling boeren. De zeven boeren op Schiermonnikoog hebben al jaren veel ganzenoverlast. De schade neemt ook niet meer toe doordat het maximumaantal ganzen is bereikt, stelt Hagen. 'Vol is vol, kaal is kaal', geeft hij aan. 'Al jarenlang wordt onze eerste snee weggevreten door de ganzen. Je kunt je er kwaad om maken. Maar de meeste boeren hier op het eiland berusten zich er inmiddels in.'

Provincie

Provincie Fryslân geeft aan dat het aantal hectares met ganzenschade op de eilanden vorig jaar met 10 procent is gestegen ten opzichte van 2015. Volgens de provincie is er geen causaal verband met de Friese ganzenaanpak. 'De waddeneilanden zijn gedooggebied. Als je niets doet groeit het aantal ganzen.'

Of er maatregelen moeten getroffen worden op de eilanden daar wil de provincie nog niet op vooruitlopen. 'De bal ligt bij de boeren om dit aan te kaarten bij lto noord. Wij zijn geregeld met partijen als LTO Noord in gesprek.'