Hoe ziet uw agrarisch bedrijf eruit op de korte en lange termijn?

Door aankoop van de kas van de buurman breidde Stolk Brothers enkele jaren geleden uit naar 8 hectare. 'Daar stond een wat oudere kas. De vraag was: gooien we alles plat en bouwen we nieuw of doen we aan hergebruik? Experts keken mee. Met de nodige aanpassingen kon hij langer mee', blikt Pieter Stolk terug.

'Ik vraag Stolk Brothers naar hun plannen voor de korte en lange termijn', zegt Tom Kester, risicodeskundige bij Interpolis. Hij komt vaak samen met de tussenpersoon bij ondernemers. 'Duidelijk werd dat zij wat langer wilden doen met deze kas waar eerst paprika's in stonden. Je kijkt dan samen hoe die verbouwde kasconstructie met machines en inrichting toekomstproof worden, zodat ze lang meegaan en voldoen aan de eisen van de duurzaamheid- en energietransitie', legt hij uit.

'De meeste kassen zijn gemaakt en ingericht voor het gewas dat daarin wordt geteeld. Bij wisseling van gewas is het verstandig u goed te laten informeren door uw kassenbouwer, constructeur en installateur over de gevolgen. Ook wij als Interpolis brengen onze kennis en ervaringen in. Bijvoorbeeld bij of uw kas sterk genoeg is en geschikt is voor het veranderende klimaat', licht de risicodeskundige toe.

'Leuk dat er zoveel passie is voor een duurzame toekomst bij Stolk. Met hun 32 medewerkers doen ze veel om de energie-, water- en nutriëntenkringlopen op het bedrijf te sluiten om emissievrij te zijn en de natuur en het klimaat niet te belasten', vervolgt Kester.

Dat chemische gewasbescherming verdwijnt, daarover twijfelt Pieter Stolk niet. 'Europa is duidelijk. Energiebesparing, minder gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen en dus meer biodiversiteit en groene middelen. Dat raakt onze licence to produce. Het is voor de tuinbouw geen optie meer om op de oude voet door te gaan. Dus gaan we als sector verduurzamen en stoppen we onze tijd en energie in onderzoek van groene middelen.'

Bij Stolk Brothers zijn ze daar al vele jaren mee bezig. 'Geen makkelijke opgave', vindt Stolk. 'Het kost tijd en moeite en toewijding. Welke groene middelen werken op de verschillende gewassen? Het is ingewikkelder dan het gebruik van chemische gewasbescherming.'

Als voorbeeld benoemt de ondernemer groene middelen die bij tomaten goed werken, maar op zijn anthuriums geen toegevoegde waarde hebben. 'Ook bij het telen van anthuriums zijn grote verschillen. De een teelt op tafels, de ander op beton. De een heeft een droge tuin en de ander een natte tuin. Niet iedere oplossing is op ieder bedrijf toe te passen.'

Teeltexpert

Stolk nam een teeltexpert in dienst om groener te ondernemen. De omschakeling naar een circulaire en emissievrije teelt vraagt veel voorbereidingstijd. Onderzoekers en toeleveranciers komen met veel groene oplossingen en plantversterking door biostimulanten op de markt, maar deze zijn niet direct toepasbaar. De ondernemer ging ermee aan de slag om de biologische middelen via proeven uit te proberen op het bedrijf.

'We zijn zelf met schimmels bezig om te zien hoe die de weerbaarheid van de plant versterken en hoe we deze kunnen toepassen. Wil je dat goed doen en onderzoeken, dan moet je daar echt tijd voor maken', zegt Stolk. Met de inzet van de teeltexpert creëerde hij ruimte voor grotere vraagstukken rondom plantgezondheid en biodiversiteit op het bedrijf.

Veiligheid voor medewerkers

Bij het gebruik van biologische middelen hoort ook aandacht voor veiligheid van medewerkers. 'De inzet en uitvoering van bio is arbeidsintensief en moet werkbaar en veilig zijn. Niet alleen voor de planten, maar ook voor de medewerkers', stelt de kweker.

'De medewerkers vinden het fijn om biologische bestrijders uit te zetten en de ontwikkeling daarvan te volgen', merkt Stolk. 'Vanuit de sector en de overheid willen we snel van chemische gewasbescherming af. Voor mij geldt wel dat ook bij biologische bestrijding de langetermijneffecten voor de gebruikers dan bekend moeten zijn.'

Verantwoordelijkheid

Kester ziet de grote verantwoordelijkheid van ondernemers voor hun medewerkers: 'Het gaat bij Stolk niet alleen om het welzijn en geluk van hun mensen. Ze zijn ook alert op de veiligheid van hun personeel, geholpen door de verschillende certificeringen.'

Stolk vertelt dat het bedrijf jaarlijks een veiligheidstraining organiseert. 'Dan bekijken we onder andere de plekken in het bedrijf waar het gevaarlijk kan zijn.' Tegelijk is veiligheid van iedere dag en een stukje cultuur, erkent hij. 'Misschien is dat omdat we een familiebedrijf zijn. Stoer doen en daardoor onveilig werken past niet bij ons. We zorgen dat het leuk is, letten op elkaar en spreken elkaar aan op veiligheid', zegt hij.

Meedenken

'Ons vak wordt specialistischer. Dat vraagt wat van de volgende generatie', merkt de ondernemer op. Dat verzekeraar Interpolis meedenkt over de toekomst, vindt hij normaal. 'Als we daarmee schade of extra kosten in de toekomst kunnen voorkomen en onze bedrijfszekerheid vergroten, dan zijn we daar allemaal mee geholpen. Het houdt de glastuinbouw gezond en toekomstproof.'

Kester vult aan: 'Mijn ervaring is dat ondernemers het fijn en nuttig vinden om vooruit te kijken. We moeten samen verduurzamen. Wij denken vanuit onze kennis mee. Bijvoorbeeld door bij de bouw van een nieuwe kas deze zwaarder bouwen om bij sneeuwval keuze te hebben om wel of niet extra te stoken.'

Honderd jaar

Binnenkort bestaat het bedrijf van de broers Pieter en David Stolk honderd jaar. Als vierde generatie willen ze graag de onderneming doorgeven aan hun kinderen. Dat ligt niet zomaar voor de hand. 'Ons bedrijf is zo doorgegroeid dat het steeds complexer en kapitaal intensiever is geworden. Vandaag de dag moet je bedrijf een bepaalde grootte hebben om slagkracht te houden en te kunnen investeren in de toekomst. Mijn broer en ik zijn er geleidelijk in gerold', vertelt Stolk.

De kweker vervolgt: 'We willen naar een gezonde toekomstbestendige glastuinbouw. Daarvoor is een gezamenlijke visie nodig. Dat kunnen we als glastuinbouw en als ondernemers niet alleen. Het belang van samenwerken met partijen als Interpolis die de sector een warm hart toedragen en draagkracht krijgen bij de overheid is waar we aan werken.'