'Nederland kan snel van het stikstofslot'

Het stikstofprobleem heeft Nederland in een ijzeren greep en daar heeft iedereen last van. De natuur leidt zodanig onder de door ons uitgestoten stikstofdeken, dat iedere nieuwe activiteit met stikstofuitstoot geen vergunning meer krijgt. Dat betekent geen extra bedrijvigheid, nieuwe woningen en infrastructuur.

Het vervelende is dat ook activiteiten die het probleem oplossen geen vergunning krijgen. Dat komt doordat ze tijdens de bouwfase een beetje stikstof uitstoten, voor ze het probleem oplossen. En dat mag niet. Hier zit het probleem de oplossing in de weg.

Mest

De oplossing vind je niet door geitenpaadjes te bewandelen, maar door het probleem aan te pakken. De natuur in Nederland ontvangt te veel stikstof en die komt voor een groot deel uit mest. De uitstoot van stikstof uit mest kan bijna worden gehalveerd door een combinatie van stalaanpassingen, vergisting en nabehandeling. Door deze aanpak los te laten op de mest die vrijkomt in de buurt van natuurgebieden, kan Nederland binnen enkele maanden van het stikstofslot af.

Krimp van de veestapel kan lokaal leiden tot minder stikstofuitstoot, maar zolang dat niet gepaard gaat met minder vlees- en zuivelgebruik is dat geen oplossing. Dan wordt het probleem slechts verplaatst. Een veehouder kan aanpassingen doen in de stal waardoor de mest geen kans krijgt stikstof uit te stoten, maar daar is wel een vergunning voor nodig.

Zo kan een veehouder de stalvloer zodanig aanpassen dat de mest dagvers of zelfs uurvers wordt afgevoerd. Daarna wordt die mest in een vergister gebruikt om groen gas te maken en ook daar is een vergunning voor nodig. Tot slot wordt de vergiste mest behandeld in een stripper, waardoor de stikstof uit de mest wordt geconcentreerd en een kunstmestvervanger wordt gemaakt.

Deze technieken zijn niet nieuw en worden al op meerdere locaties in Nederland gebruikt. Daarnaast wordt op diverse locaties geëxperimenteerd met biologisch aangezuurde mest. Biologisch aanzuren zorgt dat de mest veel minder stikstof, methaan en kooldioxide uitstoot en levert meer groen gas op.

Bijmengverplichting

De Nederlandse overheid werkt hard aan een bijmengverplichting voor groen gas. Die maakt het vergisten van mest financieel interessant. Europa werkt aan wetgeving waardoor de kunstmestvervanger die de boer zelf uit zijn mest maakt dezelfde status krijgt als kunstmest. Als beide puzzelstukjes op hun plek vallen, is dat een enorme boost voor de productie van groen gas uit mest. Dan heb je wel vergunningen nodig.

Door gericht de mest in de buurt van Natura 2000-gebieden te behandelen, wordt de stikstofuitstoot op die gebieden drastisch gereduceerd, kan de natuur weer haar gang gaan en kan Nederland van het slot. Als prettige bijkomstigheid worden dan ook nog broeikasgasemissies voorkomen, wordt duurzame energie geproduceerd en verbetert het stalklimaat.

Het enige dat daar voor nodig is, is een overheid die bereid is vergunningen af te geven en daarbij enige creativiteit en flexibiliteit toont. Dit probleem laten doorsudderen is geen optie, want het woningtekort, de energietransitie en alle andere opgaven waar we voor staan, dulden geen uitstel.