Eurocommissaris Roswall legt bal verbetering milieukwaliteit bij Nederland

Roswall is voor een tweedaags werkbezoek in Nederland. Vrijdagochtend stond ze de pers te woord in het Huis van Europa in Den Haag. Behalve complimenten over het eeuwenoude regeringsgebouw aan de andere kant van de Hofvijver en het feit dat Nederland vooroploopt op het gebied van circulaire economie, had de Zweedse Eurocommissaris weinig opbeurende woorden voor het kabinet in petto.

Nederland moet leveren en laten zien dat het stappen maakt om de waterkwaliteit te verbeteren. 'De richtlijnen die de EU heeft bepaald, gelden nog steeds', trapt Roswall af. 'Ze zijn misschien wel actueler dan ooit. Water is cruciaal voor de economie, voor het milieu en voor de agrarische sector. Daar werk ik hard aan, samen met de lidstaten.'

De Eurocommissaris wil niets weten van een nieuwe uitzonderingspositie voor Nederland. 'Derogatie is wetgeving die stamt uit de jaren negentig. Het is dus niet nieuw. In al die jaren heeft de Europese Commissie zich welwillend en ondersteunend opgesteld ten opzichte van Nederland. Dat blijven we doen, maar we moeten wel resultaten zien. Want we willen een gelijk speelveld in Europa', benadrukt ze. 'De derogatie is destijds verleend met de voorwaarde dat er stappen zouden worden gemaakt. Dat hebben we tot nu toe niet gezien. Je kunt niet blijven steunen op derogatie. Iedereen heeft zekerheid en voorspelbaarheid nodig.'

Verstikkende deken

Roswall erkent dat het mede vanwege de hoge veedichtheid en relatief groot aantal Natura 2000-gebieden een lastige opgave is voor Nederland om aan alle milieudoelstellingen te voldoen. 'Nederland heeft een verstikkende deken over zich heen die veel ontwikkelingen op slot zet. Daarom is het ook dringend nodig dat de regering in actie komt en met resultaten komt.'

Ook een eventuele aanpassing van de Vogel- en Habitatrichtlijn om het aantal Natura 2000-gebieden naar beneden bij te stellen, is een no-go voor de Zweedse politica. 'Nederland heeft zelf de Natura 2000-wetgeving geïmplementeerd. Maar de problemen spelen in het het hele land, dus ik denk niet dat het aanpassen van de richtlijnen veel effect zal hebben. Nederland moet het probleem tackelen, anders zal Nederland in deze lastige situatie blijven zitten.'

Roswall heeft ministers Femke Wiersma van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur en Barry Madlener van Infrastructuur en Water op het hart gedrukt om een open dialoog met alle stakeholders aan te gaan. 'Ik geloof in dialoog, ook al is het enorm lastig om er samen uit te komen. We hebben niets aan polarisatie.'

Belang voedselzekerheid

De Eurocommissaris erkent het grote en door de onrust in de wereld toenemende belang van voedselzekerheid, maar die moet hand in hand gaan met een gezonde leefomgeving. 'Eurocommissaris Hansen en ik delen dezelfde visie: we moeten een toekomstbestendige landbouw realiseren met een gezond inkomen voor boeren. Maar de productie van voedsel moet wel gebeuren binnen de grenzen van wat de aarde aankan. Als we geen gezonde natuur hebben, hebben we ook geen landbouw. Daarom is de staat van het milieu zo belangrijk.'

Het feit dat Eurocommissaris voor landbouw Christophe Hansen bij zijn bezoek aan Nederland zei dat een krimp van de veestapel niet zijn voorkeur heeft, vindt Roswall niet zo interessant. 'Ik ga niet over de maatregelen die Nederland moet nemen. Het gaat er mij om dat de situatie verbetert, niet op welke manier dat gebeurt.'

Nederland wacht al bijna een jaar op een aanpassing van de Nitraatrichtlijn, zodat het toepassen van bewerkte dierlijke mest als kunstmestvervanger, oftewel renure, wordt toegestaan. 'Daar zijn we als Europese Commissie positief over, maar het is aan de lidstaten om dat goed te keuren. Sommige landen twijfelen omdat ze denken dat het toestaan van renure Nederland een groot voordeel geeft. Dus het gelijke speelveld is dan in het geding. Maar zelfs als renure wordt toegestaan, is het niet dé oplossing', vindt de Eurocommissaris.