VVD: maak bouw van bedrijven en infrastructuur op landbouwgrond simpeler

Dat werd donderdag duidelijk bij een debat over ruimtelijke ordening in de Tweede Kamer. Keijzer heeft eerder al de voorwaarden voor gemeenten om buitenstedelijk woningen te bouwen aangepast. Dit heeft ze opgenomen in de het voorstel voor de zogeheten Wet regie volkshuisvesting waarover nog moet worden gestemd.

In de huidige regels moet bij bouwen op een buitenstedelijke locatie worden onderbouwd waarom de bouw niet in de bebouwde kom kan. Deze verplichting heet de Ladder voor duurzame verstedelijking. Het toepassen van deze ladder kost tijd en geld. Ook sluit de regeling in de praktijk niet goed aan bij de wensen van kleinere gemeenten.

Keijzer heeft aangegeven deze regels te schrappen. Een meerderheid van de Tweede Kamer heeft eerder al ingestemd met een motie waarin de minister werd gevraagd dit te doen.

Noodzaak onderzoeken

VVD-Kamerlid Wim Meulenkamp heeft de minister gevraagd deze versoepeling ook voor bedrijventerreinen en infrastructuur door te voeren. Hij constateert dat gemeenten bedrijventerreinen omvormen tot woonwijken, waardoor de ontwikkelruimte voor bedrijven en kantoren in de knel komt. Keijzer wil onderzoeken of de noodzaak hiertoe bij gemeenten bestaat.

Meulenkamp ziet veel voordelen van bouwen in het landelijk gebied. 'We hebben een gigantisch tekort aan woningen en de snelste en goedkoopste manier om dat op te lossen is dat we weer buiten de bebouwde kom gaan bouwen.'

Binnenstedelijk bouwen vindt hij minder aantrekkelijk omdat in de praktijk blijkt dat daarvoor geregeld openbaar groen of sportvelden worden opgeofferd. Daarbij kan binnenstedelijk bouwen volgens Meulenkamp kostbaar zijn omdat soms complexe eigendomsconstructies, zoals erfpacht, op binnenstedelijke grondposities rusten.

'Ik pleit er niet voor dat we alle landbouwgrond volbouwen', zegt de VVD'er. 'Maar ik kan mij wel voorstellen dat we een gedeelte van de landbouwgrond opofferen voor woningbouw.'

Weinig grond

Keijzer kan zich vinden in de oproep van Meulenkamp. Ze wil onderzoeken of zijn verzoek kan worden opgenomen in het voorstel voor de Wet regie volkshuisvesting. Voorwaarde is dat gemeenten aangeven dat zij inderdaad worstelen met ruimte voor bedrijven en kantoren.

De minister verwacht dat er weinig agrarische grond moet worden opgegeven voor de woningbouwopgave. 'We willen 70 procent van de woningen die we tot 2035 nodig hebben binnenstedelijk bouwen en 30 procent buitenstedelijk. Bij een miljoen buitenstedelijke woning kost dat 1 procent van de landbouwgrond. Bij 30 procent is dat nog geen half procent.'

'Is dat raar om hardop te zeggen? Nee. Veel van die grond rondom de bebouwde kom is al verkocht aan ontwikkelaars', legt Keijzer uit. 'Er zitten boeren die nog doorwerken op die grond op basis van pachtconstructies.'

Nieuw land

Andere partijen waren minder uitgesproken. Geert Gabriëls (GroenLinks-PvdA) vreest verrommeling van het landschap als de ladder definitief wordt geschrapt. Sandra Beckerman (SP) vindt juist dat renovatie een optie is die meer aandacht verdient, omdat bestaande structuren en de schoonheid van oude wijken hierdoor intact blijven.

Boomsma (NSC) wijst op andere oplossingen, zoals het opspuiten van nieuw land. 'Denk aan het plan Almeersche Baaij, bij Amsterdam. Daar kunnen duizenden woningen komen.' Keijzer is terughoudend met bouwen in het IJsselmeer, want ze wijst op de functie van het meer als groot zoetwaterbekken.

Waar woningen worden gebouwd en waar bedrijven, natuur, landbouw en defensieterreinen komen of blijven, wordt in hoofdlijnen vastgelegd in de Nota Ruimte die Keijzer voor de zomer wil presenteren. De minister streeft naar multifunctioneel ruimtegebruik door functies te combineren.