Tegelvloer kan ammoniakemissie rundvee flink verlagen, onder één voorwaarde

Bij de filterende tegelvloer van ADB Techniek voor melkveestallen komen op de bestaande roostervloer drainerende rubberen tegels van 1 bij 1 meter te liggen. De urine loopt door de tegels in de kelder onder de vloer, de mest wordt met een vouwschuif van de vloer in een grup geschoven en buiten de stal gestort.

De tegels zorgen voor een goede scheiding van dunne en dikke fractie, blijkt uit onderzoek van Wageningen Livestock Research op de Dairy Campus. Van alle stikstof, fosfaat en kali die de koeien met mest en urine uitscheiden, komt respectievelijk 52 procent, 88 procent en 22 procent in de dikke fractie terecht. De rest zit in de dunne fractie. Die dunne fractie bestaat niet alleen uit urine, er zit ook een deel mest in.

Bij de scheiding komt het overgrote deel van de fosfaat in de dikke fractie terecht en het overgrote deel van de kali bij de dunne fractie. De koeien op de Dairy Campus produceerden gemiddeld 32,9 kilo dunne fractie en 45,8 kilo dikke fractie per dag, wat respectievelijk door de vloer in de kelder liep of via de grup werd afgestort.

Hoge emissie uit kelder

Bij alleen scheiden was de emissie van ammoniak en lachgas voor de stal met tegelvloer gemiddeld respectievelijk 53 procent hoger en 13 procent lager, vergeleken met de referentiestal met roostervloer. De hoge emissie kwam vooral uit de kelder, door het hoge ammoniumgehalte en de hoge zuurgraad van de dunne fractie.

Gezien de hoge emissie is na drie maanden besloten de dunne fractie te gaan aanzuren met zwavelzuur. Hierdoor was de periode te kort om een gedetailleerde stikstofbalans te kunnen maken waarin ook het verlies aan stikstofgas kon worden meegenomen.

62 procent minder bij aanzuren

Voor de periode met aanzuren van de dunne fractie zijn de resultaten van de emissies wel samengesteld op basis van een gedetailleerde stikstofbalans, aangevuld met emissiemetingen van ammoniak en lachgas. In de periode met aanzuren was de vermindering van de ammoniakemissie 62 procent, voor lachgas 9 procent, voor stikstofgas 40 procent en voor 'totaal-stikstof' 52 procent.

Deze reductie is zonder de stikstofemissie uit de opslag van de dikke fractie, die binnen enkele uren na uitscheiding uit de stal werd afgevoerd. Voor een meer zuivere vergelijking van de emissies zou dit nog moeten worden meegenomen. Daarnaast is de verwachting dat de ammoniakemissie van het uitrijden van de aangezuurde dunne fractie en het apart uitrijden van de dikke fractie lager is dan bij het uitrijden van drijfmest.

Tijdens de periode met aanzuren werden de tegels vervangen door een verbeterde versie, waardoor de urine beter kon weglopen. Uit onderzoek bleek dat de tegels nog verder konden worden verbeterd, waardoor deze minder urine vasthouden en er minder ammoniak kan vervluchtigen. De verwachting is dat de ammoniakemissie meer kan worden gereduceerd dan in de proef werd gemeten, als de verbeterde versie van de tegels wordt gebruikt in combinatie met aanzuren.

Bij dit verhaal was eerder onterecht een foto geplaatst van een emissiearme stalvloer van het Bleu Label-systeem. Dat vloersysteem heeft niet met de inhoud van dit artikel te maken.