Halvering van uitstoot in melkveehouderij nog niet in zicht

Dat blijkt uit onderzoek van Wageningen University & Research (WUR), in opdracht van voedingsmiddelenconcern Nestlé, Vreugdenhil Dairy Foods, ijsmaker Ben & Jerry's en Cono Kaasmakers. Op de deelnemende pilotbedrijven is in de afgelopen twee jaar een CO2-reductie gerealiseerd van 15 tot 20 procent ten opzichte van 2018.

Op deze bedrijven zijn verschillende maatregelen genomen. Zo is Bovaer bijgevoerd, grasklaver ingezaaid als kunstmestvervanger, gekozen voor restproducten in plaats van mengvoer en duurzamere diesel ingevoerd.

Maar om tot 50 procent reductie te komen, is volgens WUR-onderzoekers Alfons Beldman en Theun Vellinga innovatie in grootschalige mestbewerkingstechnologie nodig, gecombineerd met de afvoer van dagverse mest en het verlagen van de voetafdruk van mengvoer. Beldman: 'Dan pak je de emissies op het boerenerf in een keer echt flink aan en komen de reductiedoelstellingen pas in zicht.'

De emissies aanpakken op het boerenerf is voor ketenpartijen van cruciaal belang. Zo'n 70 procent van de ketenuitstoot vindt plaats op het boerenbedrijf. 'Wil de keten in 2030 voldoen aan de klimaateisen en Europese duurzaamheidsstandaarden, dan moet de hele keten in beweging komen', stelt Alex Datema, directeur Food & Agri bij Rabobank.

De individuele boer kan dat volgens Datema niet alleen. 'De druk op afnemers neemt toe. Oplossingen vanuit de hele keten zijn nodig.' De bank is eveneens betrokken bij het onderzoeksproject van WUR, evenals enkele mengvoerbedrijven en Lely.

Restemissies compenseren

'Broeikasgasreductie is een uitdaging', reageert Marijn Dekkers, sectormanager Melkveehouderij bij Rabobank. 'Maar we zien individuele boeren wel stappen maken om te komen tot die reductie. Vaak gebeurt dat door de optimalisatie van bedrijfsprocessen.'

Dekkers beaamt dat het klimaatdoel nog ver weg is. 'Klimaatneutraal zijn in 2050 is niet realistisch, tenzij we de restemissies kunnen compenseren met bijvoorbeeld het planten van bomen. Halvering is mogelijk als het bedrijfsleven met een beloning komt en mestvergisting een goed businessmodel wordt, ook voor de gemiddelde boer. Dit zal ook afhangen van regelgeving en de toelating van renure.'

Maar een gemiddeld bedrijf van 125 koeien kan de investering in een stalaanpassing in combinatie met mestbewerking niet doen. Dit kan bedrijfseconomisch gewoon niet uit. Dekkers: 'Dat moeten we dus gezamenlijk doen. We zien wel mogelijkheden.'

'Staluitstoot samen aanpakken'

Nestlé en Vreugdenhil Dairy Foods zoeken gezamenlijk naar oplossingen voor de mestproblematiek. Klaas Cuperus, duurzaamheidsmanager zuivel bij Nestlé Nederland: 'We kijken met nog een aantal andere ketenpartijen naar de mogelijkheden. We moeten de staluitstoot samen aanpakken en investeringen doen om de duurzaamheidsdoelen te bereiken.'

LTO Nederland wil dat 8 miljard euro uit het Klimaatfonds beschikbaar komt voor boeren en tuinders om de doelen te realiseren die sinds 2020 in de Kimaatwet zijn vastgelegd. Daarin staat onder meer een reductie van 55 procent in 2030 ten opzichte van 1990. De zuivelketens hebben zelf afgesproken om 50 procent te reduceren ten opzichte van 2018.

Als het halen van deze doelstellingen uit het zicht blijft, zijn extra maatregelen vanuit de overheid te verwachten.