'8 miljard euro nodig voor klimaatdoelen land- en tuinbouw'

De KEV 2024 biedt een doorkijk over de voortgang van klimaatbeleid. Volgens deze monitoring van de voortgang van het klimaatbeleid is het erg onwaarschijnlijk dat Nederland het wettelijk vastgelegde klimaatdoel van 55 procent minder uitstoot in 2030 haalt. De kans dat dit lukt, is zelfs minder dan 5 procent.

Het beleid van het nieuwe kabinet leidt er volgens het PBL mede toe dat deze kans is gedaald. Vooral de landbouw en industrie lopen nog ver achter met plannen om de CO2-uitstoot te verminderen. Dit komt onder meer doordat het kabinet het landbouwbeleid heeft versoepeld, waardoor de melkveestapel minder krimpt dan het PBL eerder had berekend.

Voor LTO komt het niet als een verrassing dat de landbouw achterblijft bij het halen van het klimaatdoel in 2030. 'Zonder aanpassing van beleid is geen verbetering te verwachten', laat de land- en tuinbouworganisatie in een reactie weten. Volgens de organisatie hebben boeren en tuinders onvoldoende financiële middelen om de gewenste klimaatdoelen te bereiken.

Klimaatbewuste land- en tuinbouw

Om de doelen te bereiken, wil LTO dat er 8 miljard euro uit het klimaatfonds wordt ingezet voor een nog op te stellen 'uitvoeringsprogramma klimaatbewuste land- en tuinbouw'. Een bijdrage van 23 procent aan de taakstelling vanuit de land- en tuinbouw legitimeert ook 23 procent van het totale beschikbare budget uit het klimaatfonds. Omgerekend gaat het dan om zo'n 8 miljard euro. Het klimaatfonds bevat bovendien nog ruim 15 miljard euro aan vrij besteedbare middelen om de klimaatdoelen in 2030 te behalen.

Met dit uitvoeringsprogramma wordt inzichtelijk gemaakt welke maatregelen binnen de land- en tuinbouw zorgen voor een versnelling op het gebied van klimaatadaptatie en emissiereductie. Wat LTO betreft omvat dit uitvoeringsprogramma een concrete uitwerking van maatregelen op bedrijfs-, gebieds-, en sectorniveau. Het uitvoeringsprogramma biedt daarmee ook een duidelijk kader voor de klimaattransitie van de land- en tuinbouw tot 2030 en daarna.

Verantwoordelijk

'Boeren en tuinders voelen zich ook verantwoordelijk om een bijdrage te leveren aan de klimaat- en energietransitie', zegt LTO-voorzitter Ger Koopmans. 'Voor de toekomst is het cruciaal dat strategisch beleid en toegang tot voldoende middelen uit het klimaatfonds boeren en tuinders helpen om te werken aan een nog klimaatbewustere land- en tuinbouw. Langjarig beleid en doelmatige besteding van middelen vragen om een 'uitvoeringsprogramma klimaatbewuste land- en tuinbouw' waarbij boeren en tuinders voldoende tijd krijgen om ambities te realiseren.'

Boeren en tuinders kunnen volgens Koopmans een bijdrage leveren aan het reduceren van broeikasgasemissies, bijvoorbeeld door de opslag van koolstof in bodems en gewassen. Daarmee wordt gecompenseerd voor restemissies. Recent onderzoek van Wageningen University & Research toont aan dat het huidige verdienvermogen van boeren en tuinders niet toereikend is om de gewenste transitie te realiseren.

Minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei wil vasthouden aan klimaatdoelen. Het baart haar zorgen dat de doelen verder uit zicht zijn geraakt. Daarom komt ze komend voorjaar met extra maatregelen. De hele coalitie vindt het klimaat 'ongelooflijk belangrijk', bezweert zij. Toch wordt er verschillend over gedacht. Coalitiepartner BBB wil juist een herbezinning van de doelen.