NAJK: mestaanpak Wiersma zorgt voor verlichting

Het doel van de door Wiersma gepresenteerde mestaanpak is het bieden van verlichting op de mestmarkt door de plaatsingsruimte en mestproductie meer met elkaar in balans te brengen. Dit zodat de mestafzetkosten gaan dalen en de mestafvoer voor bedrijven makkelijker wordt. Daarnaast worden de exportmogelijkheden verder bekeken.

De aanpak is gericht op het verlichten van de mestmarkt door het vergroten van de plaatsingsruimte voor dierlijke mest. De inzet is een structurele oplossing vanaf 2025. NAJK denkt dat de aanpak zal zorgen voor verlichting, maar zeker niet voor een volledige oplossing op korte termijn.

Lichtpunten

Toch ziet de organisatie ook lichtpunten. Eind april bracht NAJK samen met LTO, Natuurweide en NZO het mestcrisisplan naar buiten. Ruben Klein Teeselink, portefeuillehouder melkveehouderij bij NAJK, reageert: 'Goed om te zien dat alle benoemde maatregelen uit dit plan zijn meegenomen in de mestbrief. We gaan hierover graag verder in gesprek met Wiersma.

'De benoemde maatregelen hebben een grote impact', vervolgt Klein Teeselink. 'Om generieke korting te voorkomen en een koude sanering zoveel mogelijk te beperken, moeten er keuzes worden gemaakt en acties worden ondernomen. Daarom moeten we nu doorpakken.'

Om de mestproductie te verlagen, stelt Wiersma twee concrete maatregelen voor: een nieuwe brede beëindigingsregeling in aanvulling op huidige regelingen en afroming op fosfaat- en dierrechten. NAJK pleit voor een vervroegde brede beëindigingsregeling om meer ruimte te maken voor jonge boeren.

'Een stopper kan ruimte maken voor een blijver. Dit kan jonge boeren in alle sectoren helpen', stelt Wendy Kicken, portefeuillehouder pluimvee-, varkens- en kalverhouderij bij NAJK. De afroming op fosfaat- en dierrechten gaat zeker impact hebben op de veehouderijsectoren. Voor de melkveehouderij zal er een afroming gaan gelden van 30 procent bij overdracht van fosfaatrechten.

Voor de pluimvee- en varkenshouderij worden twee verschillende percentages gehanteerd. De varkenshouderij krijgt te maken met een afroming van 25 procent op de dierrechten en de pluimveehouderij met een afroming van 15 procent.

Handel dierrechten onder druk

Op deze manier komt de handel van de dierrechten onder druk te staan, stelt NAJK. 'In deze sectoren worden veel rechten verhandeld en is deze afroming absoluut niet wenselijk. Jonge boeren worden hard getroffen, omdat zij financieel minder draagkracht hebben.'

NAJK is dan ook sceptisch over het niet naar rato verdelen van de mestproductieplafonds. Kicken: 'De mestproblematiek dienen we samen op te lossen, waarbij het naar rato verdelen van de opgave een belangrijk onderdeel is. We pleiten dan ook om jaarlijks te herijken of afroming bij de verschillende sectoren omlaag kan.'