Wennen aan langere verblijfsperiode kalveren op melkveebedrijf

'Wat vooral opvalt bij Duitse kalveren van ruim een maand oud die op de Nederlandse vleeskalverhouderijen arriveren, is de grote spreiding', vertelt dierenarts Arjan van Genugten van Dierenkliniek 't Leijdal in het Brabantse Chaam.

'We zien kalveren die het enorm goed gedaan hebben in hun levensmaand en soms wel 80 kilo wegen. Maar er zitten ook kalveren tussen die veel minder gegroeid zijn en nog geen 50 kilo wegen.' Volgens Van Genugten zijn de grote verschillen tussen de kalveren voornamelijk toe te schrijven aan de variatie in het management van de Duitse melkveehouders.

Minder problemen diarree

'Belangrijk voordeel van het op latere leeftijd aanvoeren is dat van diarreeproblemen vrijwel geen sprake meer is. Die spelen vooral in de eerste twee levensweken. Wel zien we iets meer luchtwegproblemen bij oudere kalveren. Wellicht omdat melkveehouders sluimerende luchtweginfecties niet altijd onderkennen. Daardoor steken de klachten de kop op na transport en de bijbehorende stress van verplaatsing.'

De dierenarts verwacht eenzelfde beeld als Nederlandse melkveehouders te maken krijgen met de regel dat kalveren het melkveebedrijf pas mogen verlaten als ze ouder dan 28 dagen zijn.

'Voor melkveehouders zal het wennen zijn als ze kalveren twee weken langer moeten aanhouden', verwacht Van Genugten. 'Op het eerste oog lijkt het misschien niet zo moeilijk om kalveren veertien dagen langer te houden. In de praktijk hoeft het dat ook niet te zijn. Maar je moet er als melkveehouder wel op inspelen. Anders wordt het lastig.'

Extra stalruimte nodig

Kalveren langer aanhouden, betekent meer kalveren tegelijk op het melkveebedrijf. Dat vraagt om extra ruimte. Dus moeten melkveehouders extra huisvesting realiseren. Daarbij moeten ze er rekening mee houden dat de tijdsduur waarin kalveren in eenlingboxen mogen verblijven, waarschijnlijk binnen enkele jaren teruggaat naar maximaal zeven dagen.

Voor veel bedrijven betekent dit investeren in groepshokken. 'Meer ruimte voor de dieren, een goed leefklimaat en voldoende tijd om hokken te reinigen en leeg te laten staan tot de volgende ronde beïnvloeden de opfokresultaten positief', somt de dierenarts op. 'Dit goed voor elkaar hebben, betekent het verschil tussen lichte of zwaardere kalveren afleveren.'

Overgang klein houden

Laat de verplaatsing van het melkveebedrijf naar de kalverhouderij zo min mogelijk invloed hebben op het kalf, adviseert Van Genugten. 'Dat is iets waar waar zowel melkveehouder als vleeskalverhouder belang bij hebben.'

Iemand die hier ervaring mee heeft, is Henriette Rozendaal. Zij is kennismakelaar voor de kalverhouderij en samen met haar man veehouder. Dit jaar maakten ze de overstap van een vleeskalverhouderij op de Veluwe naar een melkveebedrijf in provincie Friesland.

'Als melkveehouder kun je veel doen om de overgang voor het kalf naar een vleeskalverenbedrijf zo klein mogelijk te laten zijn', stelt Rozendaal. Het aanbieden van vast voer naast de melkgift, is een belangrijke actie. 'Het mooiste is om kalveren een mengsel van gehakseld stro en muesli te leren vreten. Dat is wat ze bij de vleeskalverhouder ook krijgen. In de kalverhouderij zien we veel verschil in opname van ruwvoer.'

'Op dit punt zien we bij de Duitse kalveren ook veel verschil', onderstreept Van Genugten. 'Bij de vleeskalverhouder krijgen ze een paar dagen na aankomst een ruwvoermengsel voorgeschoteld. Kalveren die bekend zijn met ruwvoer beginnen meteen te vreten. Anderen weten niet wat ze er mee moeten.'

Alleen stro

Op melkveebedrijven ziet de dierenarts nog te vaak dat het stro waarop de kalveren liggen het enige ruwvoer is waaraan de dieren kunnen knabbelen. 'Ook een bakje water ontbreekt regelmatig. Dit terwijl het aanbieden van drinkwater wettelijk verplicht is.'

Rozendaal adviseert melkveehouders ook om kalveren binnen enkele dagen na de geboorte ijzer toe te dienen. 'In de kalverhouderij krijgen veel kalveren ijzer toegediend in de startperiode. Dat geeft fittere kalveren', stelt ze.

Vaccineren

De langere verblijfsperiode van kalveren op het melkveebedrijf geeft mogelijkheden om dieren door vaccinaties extra bescherming tegen ziekten te bieden. In theorie is de periode tussen een leeftijd van twee weken en een maand heel geschikt om kalveren te vaccineren tegen pinkengriep en mannheimia.

Van Genugten verwacht niet dat melkveehouders dit gaan doen. 'In bijvoorbeeld de varkenshouderij is het heel gebruikelijk om biggen te vaccineren tegen ziekten waar ze in de vleesvarkenshouderij tegenaan kunnen lopen.

De vermeerderaar krijgt dan ook een vergoeding voor de kosten. 'De structuur melkveehouderij-kalverhouderij is heel anders, waardoor het lastig is om de vaccinatiekosten door de afnemer van de kalveren betaald te krijgen', verwacht Van Genugten.